Kort geding tegen de directie van de Bijlmerbajes

Mevrouw W. de Werd uit Amsterdam-Noord heeft een kort geding aangespannen tegen de directie van de penitentiaire inrichting Over-Amstel, beter bekend als de Bijlmerbajes. Ze wil daarmee bereiken dat ze meer tijd krijgt om haar man, die reeds vier maanden in het huis van bewaring in voorarrest zit, te bezoeken. Op dit moment is de bezoektijd drie kwartier per week. Mevrouw De Werd eist verruiming tot op zijn minst drie uur. Bovendien wil ze de mogelijkheid krijgen om seksueel contact met haar echtgenoot te hebben in de gevangenis. Het kort geding, dat aanstaande maandag dient in het gerechtsgebouw in Amsterdam, is uniek In Nederland, want er bestaat over het onderwerp geen jurisprudentie. Het moet daarom beschouwd worden als een proefproces.

Op 5 september vorig jaar werd Karel de Werd plotseling uit zijn huis in Amsterdam-Noord gehaald. De verdenking doet er niet toe. "Hij is onschuldig", zegt zijn 31-jarige vrouw Willie, "dat zal blijken". Vier maanden zit De Werd nu al in voorarrest, vier maanden al van ellende voor Willie. "Toen ze hem kwamen halen, wist ik van niks. Hij werd naar Haarlem overgebracht. Daar kon ik hem pas een week later spreken. Nu zit hij dus in de Bijlmerbajes. Ik mag hem eenmaal in de week bezoeken, drie kwartier. Zeggen ze dat ik in mijn handen mag knijpen, omdat wettelijk maar een half uur is toegestaan".

"Mijn man is juridisch onderlegd. Dat heeft hij zichzelf eigen gemaakt. In de gevangenis helpt hij andere gedetineerden om voor hun rechten op te komen. Hij werd in de gedetineerdencommissie gekozen, maar is door de directie geweigerd. Nu vallen hem steeds allerlei pesterijtjes van de bewaarders ten deel".

Privacy

"Je komt er trillend van de zenuwen vandaan. Al die ergernissen. Iedere is kostbaar en dan wordt het bijvoorbeeld te vroeg afgebroken. Of zijn luchten valt samen met de bezoektijden. Ook gebeurt het dat een bewaarder je de hele tijd indringend zit aan te staren. Het vreet je op. Privacy heb je al helemaal niet. In Haarlem moet je in de gemeenschapsruimte onder toezicht van een bewaarder tegenover elkaar zitten; naast elkaar mag niet".

"In het begin in de Bijlmerbajes zaten we met elkaar in een kamertje. Een bewaarder erbij, uiteraard. Toen we elkaar een zoen gaven, zei die: "Hé, dat is niet goed voor je". Moet je nagaan, we zijn veertien jaar getrouwd er, we worden behandeld alsof je veertien jaar zijn".

"In feite kan je in die drie kwartier niet meer doen dan elkaar gedag zeggen. Dan sta je weer buiten. We maken allebei een lijstje van dingen die we willen bespreken. Maar iets goed doorpraten, dat kan niet. De kinderen kunnen niet mee op bezoek. Die zien hun vader niet meer. Dat kan funeste gevolgen hebben. Het zijn meiden, van dertien en zeven, die missen hun vader. Moeder is meestal te soepel".

Seksueel contact.

"Het gevaar bestaat dat het ook voor onze duurzame relatie gevolgen heeft. Je hebt geen seksueel contact meer. Dat was altijd goed bij ons. Plotseling is dat afgebroken. Mijn man zegt dat ik gemakkelijk bij hem in de cel zou kunnen komen. Ik ga naar de visitatie, word naar de cel gebracht, die op slot gaat. Daarna ga ik weer na de visitatie en vervolgens naar huis. Waarom kan dat nou niet?"

"Een opgeprikte sfeer? Ik geloof dat het aan de wijze ligt van hoe je tegenover elkaar staat. Ik heb er geen moeite mee. Het gaat dat ze de mogelijkheid scheppen. Iemand die het niet wil, moet het niet doen. Voor mij is het geen punt. Ik vind seks een belangrijk onderdeel van de relatie".

"Als de maatschappij geen seksueel contact wil toestaan is mijn enige antwoord: jullie praten vanuit een vrije wereld. Als ze zelf zitten, of een partner in de gevangenis hebben, wordt het anders. Ze zullen van mening veranderen als ze zien hoe de relatie met een botte bijl kapot wordt gehakt".

Civiele procedure

"Ik denk dat ik een heel harde dreun krijg als bij bijvoorbeeld tot een paar jaar gevangenis wordt veroordeeld. Ik ben nu zo druk bezig, dat ik nauwelijks tijd heb om eraan te denken. Als zoiets gebeurt, denk ik dat onze relatie toch wel stand houdt. Mijn man en ik hebben altijd een heel hechte band gehad. Maar ik ben wel bang dat hij van zijn kinderen zal vervreemden".

"Ik wil hoe dan ook meer bezoektijd. Minstens drie uur per week. Niet alleen vanwege de sociale kant, ook om zakelijke redenen. Wij deden en bespraken alles samen. We hebben een civiele procedure lopen tegen de Bouwbonden: Op 11 april komt die zaak voor de Hoge Raad. Ik kan dat niet alleen regelen. Verzoeken om meer bezoektijd zijn geweigerd. Vandaar dat ik een kort geding ga aanspannen tegen de Staat der Nederlanden. Dat is uniek in Nederland, want er is geen jurisprudentie. De kansen zijn open. Ik neem aan dat mijn advocaat het seksuele contact erin zal verwerken".