Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
t.a.v. de Minister Mevrouw dr. Els Borst-Eilers
Postbus 20350
2500 EJ DEN HAAG

Buggenum    : 28 december 2000
Betreft     : Gevolgen volksgezondheid inzet secundaire brandstoffen in
     Willem-Alexander Centrale te Buggenum
Ons kenmerk : DEMK/00/U/291310-492243

Middels dit schrijven willen wij uw aandacht vragen voor de mogelijke negatieve gevolgen voor de volksgezondheid van het meevergassen van secundaire brandstoffen in de Willem-Alexander Centrale te Buggenum. Deze centrale is begin 90-er jaren als demonstratieproject gebouwd door de Samenwerkende Electriciteits Productiebedrijven (SEP) om aan te tonen dat middels het vergassen van steenkool elektriciteit op een milieuvriendelijker wijze kan worden opgewekt dan in conventionele kolencentrales.

Nu in het kader van de liberalisering van de elektriciteitsmarkt de SEP moet worden opgeheven, moet de centrale, ingevolge het advies van de Commissie Herkstroeter inzake de zogenaamde "bakstenen", verkocht worden. In de vrije elektriciteitsmarkt is de centrale echter onverkoopbaar gebleken: De prijs van een kWh is gewoon te hoog. Om de centrale verkoopbaar te kunnen maken, dwz de kWh-prijs te kunnen drukken, heeft men ervoor gekozen een deel van de kolen te vervangen door secundaire brandstoffen. Omdat de milieuvergunning hier niet in voorzag heeft men bij het bevoegd gezag, in casu de Provincie Limburg, een gedoogbeschikking aangevraagd en prompt verleend verkregen.

Zorgen

Omdat onze stichting, overigens met andere organisaties op het gebied van milieubescherming en ongeruste individuele burgers, op geen enkele wijze bewezen acht dat door de inzet van die secundaire brandstoffen - lees: afvalstoffen variërend van onschuldig lijkende afvalstoffen tot gekende hoogproblematische afvalstromen als zuiveringsslib en hout dat vrijkomt als bouw- en sloopafval - er geen negatieve gevolgen voor de volksgezondheid optreden, hebben wij gebruik gemaakt van de beroeps- en bezwaarmogelijkheden rondom de verlening van genoemde gedoogbeschikking. Bij besluit van 18 december 2000 heeft de Raad van State een schorsingsverzoek in deze, onder andere onzerzijds, afgewezen.

Onze bezorgdheid met betrekking tot de volksgezondheid is echter geenszins weggenomen, integendeel. Inmiddels beschikken wij over de nodige bewijsstukken dat er zowel bestuurlijk als juridisch de nodige druk is uitgeoefend om de gedoogbeschikking, die dit alles mogelijk maakt, er door te krijgen en in stand te houden zonder zich daarbij iets aan te hoeven trekken van critici van genoemd voornemen, zoals onze stichting, maar zeker ook zonder mogelijke critici te informeren. Bij dit laatste duiden wij met name op uw ministerie.

Ons is gebleken dat er in het voorjaar een niets ontziende politieke en maatschappelijke lobby is opgezet om koste wat kost de Willem-Alexander Centrale om te kunnen vormen tot een afvalvergassingsbedrijf. In politieke zin betreft het zowel de landelijke overheid, de provinciale als ook lokale overheid waarbij gebleken is dat men vooral getracht heeft allerlei uiteenlopende belangen te bundelen om zo een zo groot mogelijk draagvlak voor de plannen te krijgen.

Beleid

Uw collega Jorritsma van Economische Zaken is zodoende in het "complot" betrokken om de economisch ongewenste gevolgen van een sluiting van de centrale te voorkomen, uw collega Pronk omdat vervanging van kolen door secundaire brandstoffen zijn CO2 doelstellingen dichter bij brengt en uw collega Brinkhorst omdat met secundaire brandstoffen o.a. dierlijke mest bedoeld wordt en hij zo dus met het mestprobleem geholpen wordt. Hier omheen, is ons gebleken, heeft men een heel beïnvloedingsspel opgezet om maximaal politiek en maatschappelijk draagvlak voor de plannen te verkrijgen.

Voor de goede orde zij opgemerkt dat wij er niets op tegen kunnen hebben dat de meeste besluiten in Nederland tot stand komen via het lobbycircuit, zo werkt dat blijkbaar in ons land. Wat wij wel nadrukkelijk aan de kaak willen stellen is, dat men rondom de affaire als boven beschreven, uw ministerie op geen enkele wijze deelgenoot heeft willen maken van de plannen. Van uw ministerie zou immers tegengas verwacht kunnen worden gezien uw wakende functie over onze volksgezondheid, en tegengas is wel het laatste wat men kon gebruiken !

Uiteraard willen wij het volksgezondheidsaspect nader toelichten. Ons standpunt, onder andere op basis van contacten van onze stichting met chemici en biologen, is dat als gevolg van de in de Willem-Alexander Centrale gebruikte technologie allerlei giftige en carcinogene stoffen in het milieu worden gebracht die als zodanig niet meetbaar zijn omdat daarvoor de meettechnologie ontbreekt dan wel als te duur wordt verklaard om te worden ingezet.

Men zou het op een meer populaire manier kunnen stellen: De voorstanders van de afvalvergassing binnen de Willem-Alexander Centrale zijn van mening dat iets wat je niet meet er ook niet is terwijl de tegenstanders, waaronder onze stichting, van mening zijn dat iets wat je niet meet, er wel kan zijn maar niet gemeten kan worden.

Volksgezondheid

Ons inziens is - ten onrechte- de volksgezondheid opgeofferd aan economische, financiële en politieke belangen en wij zouden dan ook graag zien dat u alsnog uw invloed aanwendt om ten aanzien van de volksgezondheidsacpecten de onderste steen boven te krijgen vooraleer de inzet van secundaire brandstoffen in electriciteitscentrales gecontinueerd kan worden.

Wij willen u er overigens ook attent op maken dat - volledig buiten de controle van ons parlement om - in augustus 2000 een convenant tot stand is gekomen tussen het Ministerie van Economische Zaken, het Ministerie van VROM, de vier electriciteitsproductiebedrijven in Nederland en de Federatie EnergieNed waarin is vastgelegd dat er in alle electriciteitscentrales secundaire brandstoffen ingezet kunnen gaan worden, dit alles met het oog op de rentabiliteit van genoemde electriciteitsproductiebedrijven en het vermeend op deze wijze kunnen terugdringen van CO2 uitstoot en mestoverschotten. Ook hier heeft men bewust uw ministerie niet op de hoogte gebracht omdat een en ander negatieve gevolgen heeft voor de volksgezondheid.

Wij vertrouwen er op dat deze brief voor u aanleiding zal zijn om, in overleg met uw collega's, alsnog te bewerkstelligen dat er direct een einde komt aan het inzetten van secundaire brandstoffen in electriciteitscentrales zo lang het effect hiervan op de volksgezondheid niet onomstreden in kaart is gebracht.

In afwachting van uw reactie,

Met vriendelijke groet,

Stichting tot behoud leefmilieu Buggenum, Haelen, Horn, Nunhem en naaste omgeving

        i.o: P.P.M. van Daal (Penningmeester)
        
      
     

  
   
   
   
        E.A.J. Derkx-Passage  J.H.C. Swart
    Voorzitter         Secretaris