Ruim drie maanden onderzoek heeft de Amsterdamse politie nog geen zicht gegeven op de daders van de moord op vastgoedmagnaat Willem Endstra. Tientallen verhoren van getuigen, vrienden, relaties en familieleden van de vermoorde zakenman schetsen wel een ontluisterend beeld van de slangenkuil, waarin Endstra in de laatste jaren van zijn leven terechtkwam. De huizenhandelaar zat stevig in de houdgreep van de onderwereld en kon zich daar – in tegenstelling tot enkele zakenpartners – niet meer aan ontworstelen. Willem Endstra’s CRIMINELE ERFENIS Politie krijgt na 3 maanden informatie over schokkend motief voor zijn liquidatie door JOHN VAN DEN HEUVEL     AMSTERDAM, zaterdag        WAS Willem Endstra in de laatste maanden van zijn leven zo desperaat dat hij zelfs een ’hitman’ wilde inschakelen om zichzelf te kunnen beschermen? Het politieonderzoek naar de moord op de omstreden vastgoedhandelaar leverde de afgelopen maanden soms verrassende, om niet te zeggen bizarre informatie op.         De Amsterdamse recherche blijkt te beschikken over een verklaring van een criminele informant, waaruit naar voren komt dat Endstra een paar weken voor zijn dood zelf zou hebben getracht een huurmoordenaar te ronselen. De zakenman was het — volgens de bij de politie afgelegde verklaring van de informant — zo beu dat hij voortdurend door criminelen werd afgeperst, dat hij een rigoureuze stap voorbereidde. Een tussenpersoon met connecties in de onderwereld zou door Endstra zijn gevraagd een aanslag te plannen op degene die hem het meest dwars zat: Heineken- ontvoerder Willem H.         Moordscenario         Maar het moordscenario van Endstra bleef niet geheim. Bij de ’tegenpartij’ lekte uit dat de onroerendgoed-tycoon bezig was met een wanhoopsoffensief. Bovendien was al eerder bij de onderwereld bekend geworden dat Endstra in het najaar van 2003 vertrouwelijke gesprekken met de politie voerde over bedreigingen uit criminele hoek aan zijn adres. Dat de moordaanslag op Endstra op 18 mei op de Apollolaan een antwoord was op diens gewelddadige plannen is volgens politiebronnen een reële optie, die momenteel nog diepgaand wordt onderzocht.         Hij wilde Heineken-ontvoerder Willem H. door huurmoordenaar uit weg laten ruimen” De verhoren van personeel van Endstra en van de man die op het moment van de aanslag naast de vastgoedondernemer liep, David Denneboom, heeft de politie ook opmerkelijke informatie opgeleverd over de gebeurtenissen op 18 mei. Endstra bleek de twee mannen, die al de hele ochtend voor zijn kantoor op een bankje zaten, zelf te hebben opgemerkt. Hij vond de types zo verdacht dat hij zijn zakenvriend David Denneboom, die toevallig op kantoor was, vroeg even mee naar buiten te lopen.        Op het moment dat het tweetal de deur uitging en een ogenblik naar de mannen op het bankje keek, werden zij van achteren benaderd door een persoon die een vuilniszak om zijn hand droeg. Volgens Denneboom begon Endstra op dat moment te schreeuwen; ’neen, neen!’, waarna de onbekende man vrijwel direct het vuur opende. Denneboom heeft verklaard dat Endstra eerst werd neergeschoten, waarna er gericht een schot werd afgevuurd op Dennebooms been. Pas daarna schoot de moordenaar, die waarschijnlijk in een portiek heeft staan wachten, op het hoofd van de inmiddels op de grond liggende Endstra.        Al op de dag van de gewelddadige dood van Endstra, nam de recherche de administratie van al zijn vennootschappen in beslag. Uit de stukken en uit verhoren van (soms voormalige) zakenpartners en medewerkers van Endstra, leidt de recherche af dat de ondernemer zakelijk gezien in een isolement verkeerde. Een van zijn belangrijkste vennootschappen, Museum Vastgoed BV (waarvan vastgoedhandelaar Klaas Hummel en Endstra beiden voor 50 procent aandeelhouder waren) werd al in 2002 ’uitgekleed’.        In een brief van Museum Vastgoed d.d. 9 juni 2004, die bij deze krant in het bezit is, schrijft Klaas Hummel dat hij twee jaar daarvoor tot een ontvlechting besloot vanwege ’bestaande verdenkingen van strafbare feiten tegen de medeaandeelhouder, de heer W.A.A.P.M. Endstra’. Nieuwe activiteiten worden ontplooid in een nieuwe vennootschap, Lapidus Holding BV., zo schrijft Hummel. ’En daarvan ben ik de enige aandeelhouder.’         Afpersingspraktijken        Hummel heeft recent tegenover de politie ontkend dat ook hij, zoals Endstra beweerde, slachtoffer was van afpersingspraktijken. Hummel gaf wel toe te hebben geconstateerd dat Endstra criminele contacten onderhield, onder andere met Heineken-ontvoerder Willem H., die in restaurants wel eens ongevraagd zou zijn aangeschoven bij zakendiners. Naast H. doken eind jaren negentig ook andere bekende criminelen op in Endstra’s omgeving, onder wie Sam Klepper en John Mieremet.         „Wim was al wekenlang de weg kwijt. Hij wist het gewoon niet meer” Maar volgens Hummel heeft hij zich, anders dan Endstra, bijtijds kunnen ontworstelen aan dit criminele clubje en deed hij nimmer zaken met ze. Of dit ook geldt voor Jan-Dirk P., een andere zeer vermogende vastgoedhandelaar met wie Endstra in het verleden volop zaken deed, wordt nog steeds onderzocht. P. werd in juni van dit jaar aangehouden, toen tijdens het Endstra-onderzoek verdenkingen rezen van strafbare feiten. Na een paar dagen voorarrest werd P. weer vrijgelaten, maar hij is nog steeds verdachte. Volgende kolom • Heinekenontvoerder Willem H. en Wim Endstra. Volgens een politie-informant zou Endstra kort voor zijn dood plannen hebben gehad om zijn ’partner in crime’ uit de weg te laten ruimen. • Artsen vechten tevergeefs voor het leven van vasthoedhandelaar Willem Endstra, die op18 mei van dit jaar voor zijn kantoor op de Apollolaan door een huurmoordenaar onder vuur werd genomen. FOTO: RICHARD MOUW • De boerderij van vastgoedhandelaar Jan-Dirk P. (inzet), die door Heineken- ontvoerder Willem H. van beveiligingscamera’s zou zijn voorzien.        Ook van Jan-Dirk P. weet de politie dat hij eind jaren negentig via Endstra in contact is gekomen met Heinekenontvoerder Willem H. De banden waren in eerste instantie zo innig, dat H. zelfs de beveiliging mocht regelen van een boerderij van P. in de omgeving van Wilnis. Pas later, toen Jan-Dirk P. in de gaten kreeg dat de connecties met H. problemen konden opleveren, werd het zakendoen met Endstra op een laag pitje gezet. De laatste maanden voor zijn dood, zouden er weer enkele transacties tussen beiden vastgoedmagnaten zijn geweest. In tegenstelling tot Hummel en P. bleef Endstra wel ontmoetingen hebben met Willem H., al is voor de politie onduidelijk of die contacten door Endstra nu wel zo gewenst waren. Maar de zakenman slaagde er niet meer in zich te onttrekken aan zijn criminele partners. Hij kwam niet meer los van Willem H. en ook de Amsterdamse topcrimineel John Mieremet bleef in zijn vaarwater zitten. Ruim drie maanden voor de moord op de vastgoedmagnaat liet het bedrijf The Blues Company beslag leggen op al het onroerend goed dat Endstra persoonlijk bezat. De in het Belgische Neerpelt gevestigde onderneming is eigendom van Ria Eelzak, de levenspartner van Mieremet. De voormalige zakenpartner van Sam Klepper probeert door de beslaglegging nog ettelijke miljoenen euro’s te vangen uit de erfenis van Endstra, die door Mieremet in deze krant ooit werd betiteld als de ’bank van de onderwereld’.         Wanhoop        De problemen met topcriminelen, zakenpartners die hem in de steek lieten, geldinstellingen die zich terugtrokken, justitie die hem steeds feller op de huid zat en de publicitaire schade die hij daarvan ondervond, maakten dat Endstra in de laatste fase van zijn leven eigenlijk volledig klem zat. Een relatie die ook door de politie werd verhoord: „Wim was al wekenlang de weg kwijt. Hij wist het gewoon niet meer. Zo’n stap om in het ’milieu’ een huurmoordenaar te ronselen was natuurlijk onvoorstelbaar dom, maar waarschijnlijk uit wanhoop geboren. Wim besefte dat hij met een been in het graf stond en het andere been er zonder hulp niet uit zou houden. Maar die hulp kon niemand hem meer geven.”         14 augustus 2004