Bewust baanlozen zijn maatschappelijke noodzaak


EuroStaete . . Politiek .. . Klokkenluiders <==> SDN . . Kamerzetel 151 . . Kiesraad

uit: Werklozen krant voor uitkeringsgerechtigden

Beleid vrijwilligerswerk in de maak

In de nieuwe bijstandswet krijgt iedereen, op enkele uitzonderingen na, arbeidsplicht. Minder snel erin, en eerder eruit. Dat moet het aantal bijstandsgerechtigden beteugelen. Gelukkig realiseert Utrecht zich dat er geen betaalde banen bij komen met dit beleid. Er zijn blijvers in de bijstand en voorlopige blijvers.

Mensen met bijstand waarvan, om wat voor reden dan ook, de afstand tot de arbeidsmarkt zo groot is, dat ze geen kans meer maken op betaald werk. Maar ook mensen die bewust niet kiezen voor betaald werk, maar voor vrijwilligerswerk. Sociale Zaken moet ook ieders welzijn behartigen. Dat kan onder andere door goed beleid voor vrijwilligerswerk. Dat staat nu in de steigers via de concept nota: 'SOCIALE ACTIVERING'.

Opvallend onderdeel

Utrecht steekt heel ver zijn nek uit door In dit nieuwe beleid een plaats in te ruimen voor de 'bewust baan-lozen'. Bijstandsgerechtigden, vaakjongeren, die veel geld verdienen of het najagen van een carrière onbelangrijk vinden. Die tegen een geringe vergoeding 'keihard werken. Die solliciteren een nutteloze bezigheid vinden en zonde van de tijd. Die de weinige baantjes graag overlaten aan diegene die wel betaald werk wil hebben. Uitermate sociaal. Zij hebben heel bewust de keuze gemaakt heel hard te werken voor een beter milieu, voor belangenbehartiging van de derde wereld, voor een andere en misschien wel betere maatschappij. Het is zeker niet de gemakkelijkste weg die ze kiezen.

Brood nodig

Het huidige klimaat is zo prestatiegericht en verhard dat er geen ruimte meer is om te experimenteren. De prestatiebeurs jaagt de studenten op. De sollicitatieplicht en de dreigende strafkorting de werklozen. Voor maatschappijvernieuwing is ruimte nodig voor experimenten, ruimte voor creativiteit. Het geeft blijk van grote klasse en grote visie dat beleidsmakers van Utrecht dit inzien. Voor beginnend kunstenaars begint er wat ruimte te komen, al is het nog te weinig. Ook voor deze hard werkende baanlozen moet er ruimte komen om te experimenteren met de nodige maatschappijvernieuwingen. Betaald werk is niet alleen zaligmakend. De echte erkenning daarvan is de eerste stap.

Paternalistisch

In de nieuwe bijstandswet krijgen gemeentes meer eigen verantwoordelijkheid en ruimte om eigen beleid te maken. Maar als het op eigen beleid aankomt wil Den Haag niet alleen een heel grote vinger maar een hele hand in de pap. Via artikel 144 mag een gemeente wel experimenteren, maar het Rijk bindt de gemeente aan een groot aantal inhoudelijke en administratieve voorwaarden. 'Je mag alles doen, als je maar doet wat ik zeg'. Ontheffing van de sollicitatieplicht mag alleen als voortraject naar betaald werk of om sociaal isolement tegen te gaan. Om dit te kunnen controleren is er een enorme bureaucratische rompslomp nodig. Voor bewust baanlozen is er volgens Den Haag geen plaats in de maatschappij. Heel kortzichtig. Waar zijn ze bang voor?


Uit: het blad J'ACCUSE

'Tegenwoordig moeten wij maatschappelijk geactiveerd worden. We hebben hierboven al gesproken over jullie weinig gastvrije houding op de arbeidsmarkt. Jullie hebben de afgelopen vijftien jaar een aantal maatschappelijke taken wegbezuinigd die wij nu mogen invullen als Melkertbanen. Nu is het op zich te waarderen dat de minister in ieder geval iets probeert. Maar het blijft natuurlijk een beetje sneu om hetzelfde werk te moeten doen als collega's en alleen de helft minder betaald te krijgen. Misschien zou er toch eens een fundamenteel debat over de toekomst van de sociale zekerheid gevoerd moeten worden. Jullie hadden het beloofd. Maar ja, dat brengt alleen maar onrust in de tent.

Als we in een gesprek met onze bijstandsmaatschappelijkwerker aangeven zeker iets maatschappelijk nuttigs te willen doen, of aangeven al bezig te zijn als redacteur van een blad, vrijwilligster voor Greenpeace of Amnesty International, of organisator van een straatfestival, dan willen we waardering en geen gezeik. Jullie beperken maatschappelijke activering tot de meest stompzinnige klussen die jullie voor ons kunnen verzinnen omdat het anders niet past in de regels die jullie gemaakt hebben. Het systeem zou crashen. Wij vragen vriendelijk doch dringend aan de minister: zoudt u ons heel alstublieft willen steunen als we zelf aangeven in een bepaalde richting te denken, zoudt u dat willen goedkeuren, dat we iets nuttigs doen waar we zelf in geloven?

Een reguliere baan hoeft u ons niet te beloven, dat is toch te moeilijk voor ons hebben we begrepen. Maar misschien kunt u wat richtlijnen geven aan de Sociale Diensten dat ze in de geest van de wet moeten handelen en meer moeten uitgaan van de motivatie en de kwaliteiten van betrokkenen? We durven het bijna niet te vragen, Maar misschien kunt dit zelfs wel stimuleren: een aanpak waarbij de overheid langdurig werklozen, WAO'ers en wachtgelders begeleidt om die dingen te ontdekken en te doen waar we in geloven, waar we warm voor lopen. Een steuntje in de rug....

Uit: J'ACCUSE

Open brief aan de gevestigde orde. Dit pamflet is afkomstig van een groep jongeren uit de generatie Nix en is gericht aan de 'oudere generatie' in het algemeen en in het bijzonder aan de 300 beslissers en opinionleaders.