De euro brengt de pensioenfondsen voor- noch nadelen
EuroStaete . . . Kamerzetel 151 . . . Klokkenluiders <==> SDN . . . Euro-inflatie . . . Eurobedrog

Niets is gemakkelijker dan schulden en bezittingen binnen Europa her te verdelen



van 2 augustus 1997

Door: Harry van Dalen

De pensioenfondsen beginnen zich langzaam maar zeker ongemakkelijk te voelen met de komst van de euro. Directeur De Beus van het pensioenfonds voor de gezondheidszorg PGGM rekende onlangs zijn deelnemers voor dat de introductie van de euro tot een premiestijging van 5 tot 9,5 procent zal leiden. Basis voor zijn berekening was de financiering van de meeste pensioenen in EMU-landen als Frankrijk, Duitsland en Italië via het omslagstelsel, een systeem waarin de premies direct worden doorgesluisd naar de 65-plussers. In dit systeem wordt er niets gespaard. Er ontstaat daarom een impliciete schuldverplichting die de EMU-criteria vele malen overschrijdt. Het IMF kenschetste onlangs de toestand in de meeste EU-landen als 'termieten in de kelder', die vreten aan het fundament van het sociale bouwwerk. (Red: Zie de kritiek op het OESO-standpunt )

Waar de pensioenfondsen in feite bang voor zijn, is dat er een slappe (lees: Franse of Italiaanse) Europese bankpresident zitting neemt in Frankrijk. Een president die alle spaarpogingen van landen als Nederland en het Verenigd Koninkrijk om zeep helpt en tegelijkertijd het niet-sparen van landen als Frankrijk en Italië beloont. Niets is gemakkelijker dan schulden en bezittingen binnen Europa her te verdelen ten gunste van de bewuste non-spaarders door de inflatie op te voeren. Onze nationale Eurobocop Gerrit Zalm deed de onheilsberichten van de pensioenfondsen af als gezwets. Volgens Zalm zal de introductie van de euro leiden tot het verdwijnen van het wisselkoersrisico binnen Europa en dat is alleen maar goed voor de pensioenfondsen. Beleggen wordt dan nog gemakkelijker. De beide partijen verkondigen halve waarheden. Economie is een simpele wetenschap, maar niet zo simpel dat twee halve waarheden optellen tot een waarheid.

Mijn stelling is dat er voor de Nederlandse pensioenfondsen voordelen, noch nadelen kleven noch aan de introductie van de euro. Zalm noch De Beus vertellen de hele waarheid. Om met die vermeende voordelen van de euro te beginnen: CPB-econoom Ed Westerhout heeft er onlangs nog eens fijntjes op gewezen dat een Europese munt een winst oplevert die alleen met een vergrootglas waarneembaar is. De winst die voortvloeit uit het wegvallen van wisselkoersrisico's wordt namelijk voor een groot deel teniet gedaan door het verlies van winsten uit valutaspeculatie. Het verschijnsel risico kent immers twee kanten. De onprettige kant: de onzekerheid over winst en verlies die vele beleggers 's nachts wakker houdt. En de prettige kant: wie risico neemt, kan op termijn meer inkomen tegemoet zien dan degene die het zekere voor het onzekere kiest.

Zalm heeft in zijn verdediging van de euro verteld dat de onprettige kant (die het meest tot de verbeelding spreekt) zal verdwijnen. Hij vergat echter welbewust te vertellen dat ook de prettige kant zal verdwijnen. Westerhout komt in zijn berekening van de baten van de euro voor Nederland uit op een schamele vermogensgroei van 0,1 procent. Tegenover de winst die voortvloeit uit het wegvallen van het akelige wisselkoersrisico (0,2 procent) staat het verlies van het wegvallen van de prettige speculatiewinsten (0,1 procent). Voor het gemiddelde EU-lid is de winst niet bepaald groter: een vermogensgroei van massaal 0,3 procent Dit soort cijfers doetje afvragen of de EU-landen überhaupt wel moeten beginnen aan een ongewis avontuur als de euro.

Dan de nadelen die er volgens De Beus en consorten kleven aan de euro. De verwachting is dat de harde gulden zal worden ingewisseld voor de zachte euro. Dat betekent meer inflatie, en dus meer kosten voor de Nederlandse pensioenfondsen, omdat die meestal welvaartsvaste uitkeringen beloven. Ergens in deze redenering gaat er iets fout. Onverwachte inflatieschokken kunnen per definitie niet door beleggers worden opgevangen, maar verwachte schokken wel. Uit studies blijkt dat inflatieverwachtingen bijna geheel worden verwerkt in de nominale rente die op leningen rust Alleen onder uitzonderlijke omstandigheden, hyperinflatie bijvoorbeeld, stort de kapitaalmarkt ineen en kunnen pensioenaanspraken als sneeuw voor de zon verdwijnen. De ervaringen in bijvoorbeeld Duitsland vlak na de Eerste Wereldoorlog en de Zuid-Amerikaanse landen in het recente verleden zijn voorbeelden van hoe het niet moet, maar de euro lijkt vooralsnog niet in dat rijtje te passen.

Natuurlijk kan de Europese centrale bank onverwacht de inflatie opstoken, maar gezien de profielschets van deze bank en de bijbehorende president lijkt dat niet waarschijnlijk. De gevolgen van de vergrijzing zullen waarschijnlijk opgelost worden via verhoging van premies en belastingen en een verlaging van pensioenaanspraken - niet via monetaire financiering. Wat mij echter nog het meest bevreemdt, is dat een belegger als De Beus - nota bene iemand die zou moeten weten hoe hij risico's in geld kan vertalen - geen raad weet met zijn eigen inflatieverwachtingen. Als hij zo zeker van zij zaak is, dan liggen hier gouden kansen om met de ingelegde pensioenpremies veel geld te verdienen. De klaagzang van De Beus is in feite zijn eigen brevet van onvermogen.

Resteert de vraag waarom beide heren de burger halve waarheden verkopen. Zalm lijkt het verzwijgen van de nadelen van de euro op te vatten als een taak: van de minister van Financiën. 'Ik denk meer dan ik zeg', laat hij bij tijd en wijle weten. En welk ragfijn spel wordt er gespeeld door de pensioenfondsen die, objectief gezien, voor- noch nadeel ondervinden van de introductie van de euro? Het antwoord ligt besloten in de structuur van de Nederlandse pensioenmarkt. Pensioenfondsen hoeven vandaag de dag geen moeite te doen om deelnemers aan zich te verplichten: deelname is immers al verplicht. Elk pensioenfonds heeft een koninkrijkje waarin geen concurrentie heerst. De komst van de euro zal ongetwijfeld gepaard gaan met toetreding van mogelijke concurrenten in de slag om de spaarder, en dan is het nogal logisch om die gekke munt in een kwaad daglicht te stellen. Maar voor de goede verstaander mist die poging overtuigingskracht

De auteur is econoom verbonden aan het
Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut in Den Haag
en aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Zie het interview over zijn tweede boek: Het eurobedrog treft ons allemaal Martin Dessing schreef zijn tweede boek over de fraude van de toenmalige minister van Financien Zalm, bij de omwisseling van de gulden naar de euro in 2002 !! Daardoor verloren alle spaarders 10 procent van de waarde van hun spaargoeden bij de bank en koopkracht omdat prijzen stegen. Dezelfde truc wordt nu met bezuinigen weer toegepast om de concurrentiepositie van Nederland voor de exportsector te versterken. De prijs daarvoor ligt op het bord van de gewone burger, hoewel werkgelegenheid natuurlijk belangrijk is. De Spaanse en Griekse werkloosheid is een gruwel en mogelijk een bron van sociale onrust. De discussie over ons geldstelsel en de kwaliteit en economische capaciteit van de euro als munt blijft nog steeds buiten beschouwing. Niemand stelt vragen ...!

Zie ook bij Google " euroramp ", klik door naar schadeclaim en vervolgens naar: Minister Zalm en Regering wilden helaas de waarheid niet horen en.... scroll verder.


Commentaar:

Van Dale slaat trefzeker de spijker op de kop. Hij zegt onverbloemd dat de vakbekwaamheid en de integriteit van De Beus en Zalm tekortschieten. Met name die integriteit is in het geding, omdat vakkennis van alle kanten corrigerend kan en zal worden aangedragen. Maar bij een gebrek aan integriteit is elke intelligente, goedbedoelde en vakbekwame bijdrage zinloos. Als water van een eend wordt dan elke poging tot een redelijke oplossing afgestoten.

Van Dale interpreteert o.i. de visie van het IMF echter ook verkeerd. "Het IMF kenschetste onlangs de toestand in de meeste EU-landen als 'termieten in de kelder", die vreten aan het fundament van het sociale bouwwerk. Hij onderschrijft kennelijk de kapitalistische ideologie dat de burger individueel zijn kansen moet kunnen grijpen en zelf sparen voor de oude dag, terwijl dat in de meeste Europese landen juist niet gebeurt met staatspensioenen die uit de begroting worden betaald, en met volksverzekeringen zoals de AOW bij ons. In bijna de gehele wereld is de kloof tussen arm en rijk enorm veel groter dan in West-Europa, waar het Rijnlandse model de armoede van vooral de ouderen voorkomt. Maar ook hierin heeft Nederland een vrijwel unieke positie, omdat het voor zijn ambtenaren een spaarfonds heeft opgebouwd (ABP, 210 miljard gulden) waardoor de staatsfinanciën aanzienlijk minder belast worden. De rentecomponent in de financiering van de ambtenarenpensioenen is heel aanzienlijk en groeit als maar door. (Zie hiervoor het artikel over onze rijkdom en de tabel die het einde van de beschaving aankondigt, maar ook de verhelderende statistiek over de betaalbaarheid van de sociale voorzieningen ).

Wanneer dat fonds als maar door blijft groeien, zal het er nog eens van kunnen komen dat de overheid eigenlijk helemaal geen pensioenverplichtingen meer hoeft te financieren voor haar beambten. Er blijven dan wel wat vragen:

  1. WAAR KOMT AL DIE RENTE VANDAAN DIE OVER HET FINANCIËLE VERMOGEN WORDT GEMAAKT?
  2. WELKE PARTIJ KAN EN WIL DE SCHULD DRAGEN DIE MET HET BETALEN VAN DIE RENTE SAMENHANGT?
  3. WANNEER DIE RENTE VOORTVLOEIT UIT STRIKT FINANCIEEL VERMOGEN ZONDER ACHTERLIGGENDE PRODUCTIE, IS DAT DAN GEEN MONETAIRE FINANCIERING VAN DE PENSIOENEN?

Het antwoord op de vraag wie die groeiende schuld kan dragen ligt voor de hand: dat is VOOR HET OVER, OVERGROTE DEEL DOOR DE STAAT DER NEDERLANDEN...!!! Lees daarvoor de argumentatie van dr. W.P. Roelofs , waarmee de cirkel dan rond is, en de financieringslast van de ambtenarenpensioenen via de lopende rekening als rentepost alsnog op de begroting komt. Verkleint de staatsschuld bolkesteiniaans nog verder dan nu al het geval is, dan ontstaan er pas echt grote problemen. Het beleggingskapitaal kan dan alleen nog maar neerslaan in onroerend goed (met sterk oplopende huren) of in buitenlandse valuta (welke anders dan de dollar en de yen na de invoering van de euro?).

Natuurlijk kan het kapitaal ook, zoals De Beus terecht vreest, vernietigd worden met een fikse inflatie om overtollig kapitaal op te ruimen dat vanuit zichzelf is ontstaan. De exponentiële groei van financieel vermogen laat daarover geen twijfel bestaan. De rente, noch de koopkracht die voortkomt uit de stijging van de koersen op de beurs, heeft enige relatie met de reële economie, ofwel met de productie van goederen en diensten. De hausse op de effectenbeurzen is dan ook de opmaat voor een knallende apotheose. De mensen die nu al niets hebben, zullen straks als bedelaars op straat moeten wonen en uit de vuilnisbakken moeten eten; of, als ze geluk hebben, uit de gaarkeukens vanwege de kerken een bordje aangelengde soep krijgen, welk voer (qua kwaliteit) vandaag aan de varkens wordt gegeven. "Want ons bent zuunig!"

Harry van Dale's standpunt van dat de (grote) beleggers geen voor- of nadeel zullen ondervinden van de invoering van de euro zal helaas niet juist blijken te zijn. Al was het maar dat van de 'liquiditeitseffecten' bij politici, bankiers, en economen nauwelijks iets bekend is. Want ook Harry van Dale blijkt net als 99,999 procent van de bevolking wat wij noemen een PORTEMONNEE-DENKER te zijn. Daarmee bedoelen wij dan mensen die vrijwel uitsluitend in termen van BUDGET, WAARDE, KOOPKRACHT, RENDEMENT, RENTEWAPEN en (anti)-INFLATIE kunnen denken. De stromingseffecten, de weg die het geld gaat, de capaciteit van het geld om bijvoorbeeld werkgelegenheid te kunnen genereren, gaat aan kun inzicht en kennis voorbij. Hun opleiding concentreerde zich vrijwel uitsluitend rond het thema: hoe maak je rendement, en hoe produceer je zo efficiënt mogelijk, en met zo min mogelijk en zo goedkoop mogelijk personeel; en dat dan alleen in termen van geld.

Het omgekeerde proces van liquiditeitsverruiming door de invoering van de euro hebben ze nauwelijks of niet onderkend. Slechts een anoniem gehouden ondernemer - die kennelijk sancties, een boycot, of een kredietintrekking vreest van de ABN-Amro bank - beschrijft in dezelfde Volkskrant als die waarin Harry van Dale zijn mening geeft over de effecten van de euro, dat het internationale betalingsverkeer van de ABN per trekschuit verricht wordt. Ook de column van prof. dr. A. Knoester in de Telegraaf van 9 augustus 1996 sluit daar naadloos op aan. Het merkwaardige is dat de media in dit opzicht journalistiek gecastreerd lijken. Je ziet, leest en hoort er niets over, terwijl het hier om zeer onfrisse zaken gaat met een omvang van miljarden. Ook parlementair doet men ( op Tweede-Kamerlid Hendriks na ) alsof de neus bloedt. Maar wat moet je als parlementariër, wanneer de media brisante onderwerpen als geldpolitiek, grondpolitiek, bevolkingspolitiek zorgvuldig uit de verslaglegging weglaten? Juist, niets...! Helemaal niets....!