van 16 oktober 1997 Van onze verslaggeefster DEN HAAG - De werkgeversorganisatie VNO/NCW wil dat het ziekenfonds op den duur verdwijnt. Iedereen zal in de toekomst verplicht zijn zich particulier te verzekeren tegen hoge ziektekosten, zoals het ziekenhuis, de specialist en dure medicijnen. Maar huisarts, kortdurende thuiszorg en minder kostbare medicijnen kunnen uit het verplichte basispakket verdwijnen. Dit is een van de voorstellen die de werkgeversorganisatie VNO/NCW woensdag deed in het rapport Zorg met gezond verstand, door voorzitter H. Blankert omschreven als 'het gezonde poldermodel'. De werkgevers vrezen dat doorgaan met het huidige verzekeringsstelsel zal leiden tot torenhoge collectieve lasten, omdat de ziektekostenpremies onderdeel zijn van de loonkosten. Hoe hoger die zijn, hoe slechter de concurrentiepositie van het bedrijfsleven, zegt VNO/NCW. Blankert: 'We hebben eerder gewaarschuwd. We doen het nu weer, omdat de verkiezingen aanstaande zijn.' Hij wees erop dat de werkgevers via de premie die ze voor hun werkgevers betalen, 30 miljard, 45 procent, bekostigen van de 66 miljard die er in de zorgsector omgaat. Het voorstel om het ziekenfonds af te schaffen, is niet het enige voorstel dat de werkgevers doen om de kosten te beheersen. VNO/NCW ~ de AWBZ de volksverzekering voor onbetaalbare risico's zoals verpleeghuiszorg - wel handhaven, maar flink uitdunnen. De kortdurende thuiszorg en de RIAGG-zorg moeten uit de AWBZ verdwijnen, evenals de bejaardenoorden, die pas vanaf 1 januari van dit jaar in deze verzekering zijn opgenomen. Vormen van zorg die verzekerbaar zijn, moet de burger maar aanvullend verzekeren, vinden de werkgevers. De premie voor het verplichte basispakket moet in de visie van VNO/NCW variëren van 1600 tot 2400 gulden per jaar. Jonge verzekerden zullen straks meer betalen dan ze nu doen, maar de werkgevers vinden dat nodig om de (hogere) premie voor ouderen betaalbaar te houden. De verzekeraars zullen wel verplicht zijn elke verzekerde te accepteren. De werkgevers erkennen dat er altijd een groep zal zijn die niet in staat is de noodzakelijke zorg te betalen. Voor hen moet er een aparte verzekering. komen vergelijkbaar met de.' standaardpakketpolis, die particulier verzekerde ouderen thans hebben. Daarvoor stelt de overheid de premie en het pakket vast. Er is een eigen risico. Wie ook deze premie niet kan betalen, moet compensatie ontvangen in de vorm van belastingverlaging. Chronisch zieken en andere kwetsbare groepen 'van wie wordt aangenomen dat zij de grotere eigen verantwoordelijkheid niet kunnen dragen', moeten door de overheid worden beschermd. Langdurige zorg kan bijvoorbeeld de gemeente beschikbaar stellen. Commentaar: Het lijkt er op dat we een nieuwe periode van sociale ontwrichting tegemoet gaan. Louter en alleen omdat ondernemers en beleggers menen dat het nog verder opvoeren van de winsten en rendementen op kapitaal een verdere groei van de economie bevorderen; dit ondanks de stortvloed van honderden miljarden nieuwe koopkracht op de beurs. Dat die winsten en rendementen opgebracht moeten worden door de werkenden, door bezuinigingen op, en privatisering van sociale voorzieningen is, wat aspecten als beschaving en sociale cohesie betreft, eventjes niet aan de orde. Slechts de cijfermatige, economische criteria zijn maatgevend voor het beleid en de persoonlijke carrière. De vroege industrialisatie ten tijde van Karl Marx en de gevolgen daarvan voor de leefomstandigheden van de arbeidende (vandaag 'werkende') klasse, is heel duidelijk te zien in het Friedrich Engels Museum in Wuppertal. Het is duidelijk dat de ondernemers en beleggers van vandaag hetzelfde doel nastreven, en met optimale, geautomatiseerde productie met zo laag mogelijke arbeidskosten (loon plus alle sociale verzekeringen bij elkaar) concurreren op de wereldmarkt. De slechtste - qua karakter - ondernemer, die zijn personeel alleen maar als productiefactor beschouwt, zal kiezen voor zo goedkoop mogelijk, flexibel, gezond en vakbekwaam personeel. Werknemers die niet aan al deze eisen kunnen voldoen - door bijvoorbeeld ouder te worden - worden afgedankt. Ook ondernemers die het met het milieu niet zo nauw nemen en afval en gif dumpen waar dat maar mogelijk is, zullen een concurrentievoordeel hebben t.o.v. producenten die minder meedogenloos, wreed en milieuvernietigend te werk gaan. Politiek is er nog heel wat te doen om de goede karaktereigenschappen van ondernemers te stimuleren in plaats van de slechte, zoals nu het geval is. Het voorstel van werkgeversvoorzitter H. Blankert kenmerkt zich overduidelijk als asociaal en maatschappelijk volstrekt onverantwoordelijk. Maar het levert winst op - in geld - en dus wint het slechte in de mens. Pas wanneer een ondernemer economisch kan concurreren met maatschappelijke en sociale verbeteringen, zal een leefbare en meer duurzame wereld tot de mogelijkheden kunnen behoren. In ieder geval zal men zowel van het vrije-markt-denken, als van het groei-denken moeten worden verlost. Die taak is aan de media en aan het onderwijs. Aangezien in de politiek en in de economische theorie het beheersen van de kosten op alle terreinen prioriteit heeft, zal de toenemende concurrentie in het Europa van de EMU alleen maar kunnen leiden tot regionale beleidsconcurrentie die ondanks de afspraken in Brussel de positie van werknemers, van gepensioneerden, zieken, gehandicapten en vooral van de uitkeringsgerechtigden verder zal laten verslechteren. Het zelfrespect van de ondernemers - en vooral van de beleggers - bestaat veelal uit de prestatie om zoveel mogelijk financieel vermogen bijeen te brengen. De sociale functie van dat financiële vermogen staat helemaal achteraan. Het onderling pochen over hoeveel geld je wel niet bij elkaar hebt kunnen sprokkelen, en hoe knap je de belastingen hebt weten te omzeilen ( zie de rede van Rick van der Ploeg ) en hoeveel aan subsidies je in de wacht hebt kunnen slepen, is kennelijk de maatstaf voor maatschappelijk succes; als ware het een wedstrijd. Voor de bezittende elite (waarvan 5 procent van de bevolking 50 procent van alle rijkdom bezit) is dat zo'n beetje de topic op party's waarop men elkaar ontmoet. Dat zij direct verantwoordelijk zijn voor de verpaupering, het ziek worden van miljoenen mensen en het vroegtijdig overlijden van hen die ook tot de Nederlandse bevolking behoren, gaat aan hun aandacht en bewustzijn voorbij. De hoofdoorzaak daarvan ligt in het gegeven dan de media die afhankelijk zijn van advertentiebudgetten van de elite, diezelfde elite met kritische kanttekeningen vrijwel niet durven confronteren. Voorbeelden daarvan te over. Het is dan ook niet onredelijk te zeggen dat we op weg zijn naar een nieuwe periode van nog veel grotere sociale tegenstellingen, omdat de mens van 150 jaar geleden wat karakter betreft niet wezenlijk veranderd is. Hij is nog steeds de jager / verzamelaar die met zijn nieuwe wapens - de informatietechnologie, het kapitaalsysteem en het economisch perpetuum mobile van de rente - op rooftocht uitgaat. Wel met het verschil dat de Neanderthalers niet méér verzamelden en roofden dan zij fysiek aankonden. De moderne mens kan met de huidige monetaire en financiële instrumenten zijn jacht op bezit letterlijk tot in het oneindige doorvoeren. Maar ook bij dit fenomeen blijft het probleem van de bespreekbaarheid hetzelfde als met het uitvinden van de boekdrukkunst. Wie publiceert er over?? Karel van de Graaf, Paul Witteman, Andries Knevel, Pieter Broertjes? enz. enz....??