From: Subject: Subsidiefraude Date: Tue, 06 May 1997 19:52:00 PST

Newsgroups: ann.wonen
Uit: Drents Groningse Pers 2-5-1997
Voorpagina:
RECHERCHEDIENST VROM INGESCHAKELD BIJ MILJOENENDEAL BOUWFONDS ONDERZOEK NAAR SUBSIDIEZWENDEL

Van onze verslaggever: Abe de Vries

GRONINGEN - Het ministerie van vrom verdenkt beleggers van een miljoenenfraude met subsidies. De dienst recherchezaken van vrom is een onderzoek begonnen. Dat onderzoek betreft de "onduidelijke eigendomssituatie" van premiehuurwoningen verspreid over heel Nederland, waarvan 240 in Groningen. Vermoed wordt bovendien dat de eigenaar, de particuliere belegger Gravendam bv uit Den Haag, misbruik maakt van subsidies door huizen bewust leeg te laten staan.

"We hebben signalen dat Gravendam opzettelijk premiehuurwoningen aan de markt onttrekt door niets aan onderhoud te doen en geen verhuurbeleid te voeren. Als dat zo is, zullen we de DKP-subsidie onmiddellijk stopzetten", zegt woordvoerder W. Klein van het ministerie. Gravendam heeft vorig jaar 240 premiehuurwoningen in de Groningse wijken Beijum en Lewenborg van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten overgenomen. Bijna zestig woningen staan leeg.

De Groninger wethouder van volkshuisvesting W. Smink heeft om het onderzoek gevraagd. DKP staat voor "dynamisch kostprijs systeem", een subsidiestelsel dat in 1982 voor twintig jaar werd ingesteld met als doel investeringen in de huursector aantrekkelijker te maken. De woningen zijn voor beleggers interessant omdat het ministerie onderhandelt met de landelijke beleggersorganisaties over afkoop van het stelsel. Per woning zal het Rijk naar schatting 50.000 gulden betalen, in totaal gaat het om ongeveer twee miljard gulden.

Bij Gravendam gaat het in Groningen om twaalf miljoen gulden, landelijk om twintig miljoen. Gravendam is een voortzetting onder een andere naam van Interim bv, een werkmaatschappij van het Bouwfonds. Op 9 mei 1996 werden de aandelen van Interim verkocht aan vijf bv's uit Amsterdam en Den Haag. Deze bv's zijn nu de aandeelhouders van Gravendam. Volgens juridisch medewerker R. van Dijk van het ministerie spitst het onderzoek zich toe op de vraag of bij de transactie aan alle voorwaarden is voldaan. "De kwestie is of hier sprake is van overdracht van het juridische eigendom of niet. We kijken of er zowel naar de letter als naar de geest van de DKP-regeling is gehandeld."

Het Bouwfonds verwacht grote financiele schade als het ministerie Gravendam uitsluit van subsidies. Woordvoerster H. Bolt van de afdeling juridische zaken van het Bouwfonds stelt dat vrom vooraf toestemming voor de verkoop heeft gegeven. "Als men daar nu op terugkomt, is de kans groot dat wij worden geconfronteerd met een schadeclaim van Gravendam. We hebben die aandelen destijds onder bepaalde garanties verkocht." Volgende week beginnen tachtig huurders in Groningen een verkorte bodemprocedure tegen de eigenaar. Ze eisen dat het achterstallig onderhoud aan de woningen zo snel mogelijk wordt aangepakt op straffe van 250 gulden per dag per woning. Zie verder pagina 3 Pagina 3:

Bouwfonds gebruikte omstreden Amsterdamse zakenman Endstra als borg

- De Groninger wethouder W. Smink van volkshuisvesting heeft onlangs een indringend gesprek gehad met topfunctionarissen van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Hoewel het Bouwfonds formeel niets te maken heeft met Gravendam bv, de koper van 240 Bouwfondshuizen in Groningen, heeft de wethouder de toezegging gekregen dat het fonds "zou kijken wat er gedaan kon worden". Zestig woningen in Bunnemaheerd (Beijum) en Golfslag (Lewenborg) staan leeg. Tachtig hebben een forse onderhoudsachterstand. Smink is stellig: "Speculatie. Ik kan mij geen ander motief voorstellen".

De afdeling juridische zaken van het Bouwfonds doet er niet geheimzinnig over. Alle aandelen in de honderdprocentsdochter Exploitatie Maatschappij Interim bv zijn op 9 mei vorig jaar verkocht aan vijf bv's uit Amsterdam en Den Haag: Hummel Consultants, Intervasco, Wiscon, Beleggingsmaatschappij Rog en Rahold Vastgoedfonds. Een maand later, op 5 juni, veranderde Interim van naam in Gravendam bv. De volle Interim-dochter Bouwfonds Woningbeheer bv werd Gravendam Woningbeheer bv.

Directeuren van beide vennootschappen: Ytzen Zeilstra en Martin Rademakers. Handelsadres Zeilstra is groot geworden met handel in onroerend goed in Den Haag en zit met broer Egbert achter Intervasco, Rademakers achter Rahold. Wiscon is van de Duitser Manfred Assenmacher, Rog van Gerard de Kroes in Wassenaar en Hummel Consultants van Klaas Hummel in Amsterdam. Deze bv heeft als handelsadres Stadionweg 1, een kantoorpand dat voor de helft eigendom is van John Weismuller uit Aerdenhout. Wijsmuller staat in hoofdstad en wijde omstreken bekend als de partner van de omstreden Amsterdamse speculant Willem Endstra.

Zoals in de statuten van Gravendam Woningbeheer staat omschreven heeft de Amsterdams-Haagse conglomeratie als doel: "De verkrijging, het bezit, het beheer en de vervreemding, bij voorkeur aan de huurders, van na 1 juli 1945 met financiele steun van de overheid gestichte of herbouwde woningen." Daar is op zich niets mis mee. Zo luidden namelijk ook de statuten van de voorganger van Gravendam Woningbeheer, Bouwfonds Woningbeheer bv.

Waar de afdeling juridische zaken van het Bouwfonds echter liever niet mee wordt geconfronteerd, is het feit dat het fonds van de Nederlandse gemeenten deze beleggers een flink handje heeft geholpen bij de verkrijging van gesubsidieerde woningen. "Foutje" Uit onderzoek van deze krant blijkt dat Interim op 9 mei, de dag van de aandelenverkoop, een hypotheek nam van bijna 60 miljoen gulden op 440 woningen in Groningen en elders in het land. Was getekend, de zelfstandig bevoegd directeur van Interim en Bouwfonds Woningbeheer, Martin Rademakers.

Volgens gegevens van de Kamer van Koophandel kwam Rademakers op 9 mei samen met zijn compagnon Ytzen Zeilstra in het bestuur van Interim. Op die dag zat ook de vennootschap Bouwfonds Financiering Vastgoed bv nog in het bestuur, een dag later niet meer. "Dat moet een foutje zijn bij de Kamer van Koophandel", reageert de woordvoerster van juridische zaken bij het Bouwfonds. "Ik kan me niet voorstellen dat Zeilstra en Rademakers same met het Bouwfonds in Interim hebben gezeten."

Witwassen Maar de verwevenheid gaat nog verder. De hypotheekacte noemt als "borg en medeschuldenaren" de heren Rademakers, Zeilstra, Assenmacher, De Kroes, Hummel en... Endstra. Dat het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten zaken doet met Willem Endstra is op z'n minst merkwaardig. Endstra staat bekend als een speculant die niet veel op heeft met volkshuisvestingsbelangen. Daarnaast werd Endstra begin jaren negentig verdacht van het witwassen van drugsgeld. Justitie trof een schikking met de onroerendgoedmagnaat, met de mededeling dat als hij zich binnen twee jaar aan een strafbaar feit schuldig zou maken, hij alsnog voor de witwas-affaire zou worden vervolgd.

Het Bouwfonds wil geen commentaar geven op de hypotheekacte. Uniek proces Uit de toezegging aan wethouder Smink blijkt dat het Bouwfonds zich toch aangesproken voelt. Volgende week staat er nogmaals een ontmoeting op het programma, en dan beginnen de huurders ook met hun verkorte bodemprocedure. Afhankelijk van de resultaten van het vrom-onderzoek staat later dit jaar bovendien een procedure op de rol waarbij verbetering van de leefomgeving in Bunnemaheerd en Golfslag wordt geeist. "Dat wordt een uniek proces. Bij mijn weten is het nog nooit vertoond dat zo'n eis tegen een particuliere belegger wordt ingebracht", zegt mr. E. van Dalen, de advocaat van de huurders.

Funest, onafhankelijk maandblad uit Leeuwarden --- http://huizen.dds.nl/~funest