|
MAASTRICHT, zaterdag
Toen
enkele weken geleden de blauwe enveloppe van de Belastingdienst
Maastricht op de mat van hun chalet viel, werd het even heel erg
stil bij de familie Steveren
(*).
De
autohandelaren van de Vinkenslag zijn de klap die het legertje van
700 agenten vorig jaar uitdeelde, nog maar nauwelijks te boven en nu
komt de volgende aanslag. Belastingaanslag
welteverstaan.
Na tien
jaar wil fiscus einde maken aan speciale
regeling
Autohandelaar Steveren krabbelt op een
papiertje het volgende sommetje: 100.000 euro omzet per jaar. Met
een tarief van 3 procent over zijn bruto-omzet droeg hij jaarlijks
3000 euro bij aan de schatkist. Méér dan genoeg, vonden de
autohandelaren zelf.
„In
1993 waren er speciale voorwaard-en met ons afgesproken”, vertelt
de boze kamper zonder blikken of blozen. „De belastingdienst deed
tot 1 januari dit jaar voor het hele kamp zaken met één bewoner,
die hier een kantoortje heeft op de Vinkenslag. Hij regelde onze
belastingzaken, zo was afgesproken met de belastingdienst. Ik heb
nog nooit zo´n formulier gezien als wat wij nu hebben
ontvangen. Wat moet ik ermee?
Waarom zouden we iets gaan veranderen dat goed is? Wij noemden dat
altijd onze speciale
voorwaarden.”
Andere
wetten
Uit stukken waar De Telegraaf inzage in heeft gehad, blijkt dat de
Belastingdienst Limburg het in 1993 inderdaad op een akkoordje
heeft gegooid met de bewoners van de Vinkenslag. De geheime
afspraak hield onder meer in dat één bewoner zou optreden als
´tussenpersoon´ voor alle handelaren. Hij werd aangesteld als een
soort ´kampoudste´ voor het afhandelen van de belastingzaken van
de tachtig handelaren in onder meer auto´s, auto-onderdelen, oud
ijzer en vodden. Terwijl iedere andere Nederlander – ondernemer en
particulier – individueel door de belastingdienst wordt
aangeslagen, golden op de Vinkenslag andere belastingwetten.
Burgemeester Leers vorig jaar na de inval: „De politie in
Maastricht durfde allang niet meer het kamp binnen, de Vinkenslag
was een vrijstaat geworden waar de mensen volgens andere wetten
leefden.”
De
3-procentsregeling over de bruto-omzet betekende in praktijk dat
de kleine handelaren een paar honderd euro per jaar afdroegen en
de grote oud-ijzerboeren maximaal zo´n 5000 euro
inkomstenbelasting per jaar betaalden. Alles liep via het eigen
´belastingloket´. Het ontsloeg de handelaren van de voor de fiscus
heilige ´administratie- en bewaarplicht´. Alle ondernemers in het
land zijn verplicht een deugdelijke administratie te voeren en die
te bewaren. Op de Vinkenslag golden andere mores. Tien jaar lang
was de ´speciale regeling´ met de kampers van kracht, totdat ook
de belastinginspectie Limburg het gedogen moe werd...
Fiscalist en advocaat mr. Sjef Römkens, die al zestien jaar een
bloeiende praktijk heeft in de Maastrichtse binnenstad, kon zijn
oren niet geloven toen hij vorig jaar voor het eerst iemand van
het kamp op zijn kantoor kreeg die hem over de regeling vertelde.
In het statige kantoorpand met veel eiken en plavuizen vertelt
hij: „Die man kwam hier voor een oriënterend gesprek, de
belastingdienst wilde de overeenkomst opzeggen en hij vroeg mij:
kan dat nu zomaar?
Toen hij
mij vertelde wat de overeenkomst inhield, heb ik hem gezegd: meneer,
ik geloof er niets van, komt u maar terug als u de overeenkomst hier
zwart op wit kunt laten zien met de handtekening van een ambtenaar
eronder. Ik vond het zó ongeloofwaardig. Kijk, ik ben fiscalist, ik
weet waar iedere Nederlander, iedere ondernemer zich aan te houden
heeft. Waarom zou de belastingdienst dan voor bepaalde groepen
ondernemers, in dit geval kampers, een uitzondering maken? Ik heb
altijd geleerd dat de Belastingwet voor iederéén geldt en er geen
uitzonderingen worden
gemaakt.”
Waarheid
De
man is niet teruggekeerd met de overeenkomst, maar inmiddels,
eenjaar later, weet Römkens dat hij de waarheid sprak. De advocaat
heeft inmiddels via andere kanalen vernomen dat de fiscus de
geheime overeenkomst met de kampers heeft opgezegd.
„Daar
komt natuurlijk gesodemieter over. De mensen realiseren zich nu
welke fantastische tijd ze hebben gehad. Nu de regeling wordt
opgezegd, willen mensen een beroep blijven doen op de gunstige
regeling. De belastingdienst heeft al een jaar eerder geprobeerd
de overeenkomst op te zeggen, maar dat is toen niet doorgegaan.”
Glunderend: „Ik garandeer u: over tien jaar zijn we nog aan het
procederen. Hier kunnen we jaren mee voort!”
Tien
jaar lang hielden de betrokken partijen hun kaken op elkaar, want
niemand had er belang bij uit de school te klappen. Pas nu de
regeling op de helling gaat, worden de hulptroepen ingeroepen. De
fiscalist: „Als je de fiscale hemel op aarde hebt, dan kom je niet
in dit kantoor. Deze mensen betaalden zó weinig, het is gewoon een
lachertje. Wanneer komt zo´n regeling uit? Als ze wordt
afgeschaft...”
De
fiscale schokgolf is ook doorgedrongen tot het, niet ver van de
Vinkenslag gelegen, kantoor van Maester Notarissen. Want nu de
kampers voor het eerst worden geconfronteerd met vervelende vragen
over vermogen, kan het zaak zijn een en ander juridisch goed dicht
te timmeren. Voor het eerst naar de belastingdienst en voor het
eerst naar de notaris!
Enige tijd geleden klopte een delegatie inderdaad aan bij Maester
Notarissen. „Ze hadden een brief gekregen van de fiscus”, zo weet
kandidaatnotaris mr. Nicole Povel, „en ze wilden graag
voorlichting over het eventueel vastleggen van bijvoorbeeld
huwelijkse voorwaarden of het oprichten van een BV.” De
onberispelijke kandidaat-notaris toog naar de toen vers
ontmantelde vrijstaat Vinkenslag voor een
voorlichtings-bijeenkomst.
|
|
|
|
• De Vinkenslag: het grootste woonwagenpark van
Nederland dat nu wordt ontmanteld en gesaneerd. Behalve
voormalige vrijstaat ook voormalig belastingparadijs. Het
aantal van 140 standplaatsen wordt teruggebracht naar 80, de
rest wordt over kleinere kampen
verdeeld.
|
|
|
FOTO: ANNEMIEK MOMMERS
|
|
|
• De Maastrichtse fiscalist en advocaat mr. Sjef
Römkens: ”Ik garandeer u: over tien jaar zijn we nog aan het
procederen."
|
|
|
• Burgemeester Gerd Leers rekende vorig jaar definitief
af met de gedoogcultuur. ”Ze moesten maar eens voelen dat het
spelletje voorbij is."
|
|
FOTO´S: FRITS
WIDDERSHOVEN
|
De opkomst
was goed, zo herinnert ze zich, alleen een oververtegen-woordiging
van mannen. „En om je huwelijkse voorwaarden te regelen heb je
toch echt beide partners nodig”, merkt Nicole Povel droogjes
op.
Over
de bijzondere regeling met de fiscus is bij Maester Notarissen niets
bekend, maar duidelijk is wel dat de kampers gedwongen lijken een
nieuwe (fiscale) start te gaan maken. Povel: „Ik heb ze voorlichting
gegeven. Bij een nieuwe start als ondernemer draag je
aansprakelijkheid. Voor de toekomst kun je gaan vastleggen hoe je je
gemeenschappelijk vermogen verdeelt tussen man en vrouw.
Schuldeisers van de ondernemer kunnen dan in de toekomst alleen nog
aan het privé-vermogen van de man komen. Dat geldt voor iedere
ondernemer.”
Normalisatie
Ook op het stadhuis van Maastricht is het bekend dat het rommelt
tussen de kampers en de fiscus. Hoewel de stadsbestuurders zeggen
dat ze de exacte regeling die nu is afgeschaft, niet kennen, is
niemand echt verbaasd. Wethouder M. Depondt-Olivers
(Stadsontwikkeling en Onderwijs), verantwoordelijk voor de
sanering van de Vinkenslag, zegt: „Na de inval hebben de bewoners
van de Vinkenslag gezegd: ´Wij willen hetzelfde worden behandeld
als iedere andere burger in deze stad. Daar hebben wij recht op.´
Welnu, daar zijn we aan gaan werken, maar bij rechten horen ook
plichten.
We
zitten nu volop in dit normalisatie-traject. Voor vele
organisaties is de Vinkenslag moeilijk te beheersen geweest.
Fysiek was het gewoon moeilijk om er binnen te komen. Met name
voor mensen in een formele positie was het lastig het kamp binnen
te komen. Maar men ziet nu dat er wat moet veranderen. Ons beleid
is gericht op normalisatie en natuurlijk vindt er afstemming
plaats tussen de betrokken partijen: gemeente, provincie,
energiebedrijf, fiscus. Ook de fiscus gaat naar een normalisatie
van zijn regime, dat hoort bij het integrale normalisatieproces.
We weten dat er discussie is met de fiscus, maar wij bemoeien ons
niet met de inhoud, dat is een zaak van de fiscus zelf.”
Bij
de belastinginspectie Limburg reageert men aanvankelijk zeer
terughoudend als De Telegraaf verzoekt om een gesprek over de
Vinkenslag. De Belastingwet verbiedt het de fiscus immers om
mededelingen te doen over individuele belastingplichtigen. Maar
nadat deze krant aangaf inhoudelijk op de hoogte te zijn van
´speciale voorwaarden´ voor de groep handelaren van de Vinkenslag,
stemt de directie voorlichting van het ministerie van Financiën
uiteindelijk in met een gesprek met R. Schoenmaekers, topman van
de Belastingdienst Limburg. Hij heeft natuurlijk wel wat uit te
leggen...
De
speciale regeling waarvan de afschaffing nu voor zoveel beroering
zorgt, blijkt in 1993 binnen de belastingdienst te zijn vastgelegd
in een interne vertrouwelijke nota, beter bekend als ´Vinkenslag:
het ondersteunend traject´. En hoewel je anders zou denken, was
dit traject juist ingezet om de ´handhaving van de
belastingheffing´ op de Vinkenslag te normaliseren.
Met andere woorden:
vóór 1993 was het een complete belastinganarchie en door het openen
van het ´belastingloket´ op het kamp zelf kwam er tenminste nog iets
binnen. En eerlijk is eerlijk, belastingbaas Schoenmaekers trekt het
boetekleed aan. Eufemistisch uitgedrukt: de regeling is niet
geworden wat de bedoeling was. Alleen duurde het tien jaar (!)
voordat iedereen daarvan overtuigd
was...
(* om privacyredenen is de naam van de autohandelaar
gewijzigd)
Terug naar pagina
|
IRM . .
Ruud Rietveld reageert op 'DE ETHIEK VAN DE RABOBANK'
