De Kredietcrisis was in 1996 al in de maak, waarschuwingen ten spijt! Moet u rente betalen over nieuw bijgedrukte geld van DNB?

Europese landen betalen steeds meer rente. Aan wie?


Geldpolitiek . . . Kamerzetel 151 . . . Klokkenluiders <====> SDN . . . Schandpaal

We betalen rente over de staatsschuld, maar aan wie ??



De Volkskrant van 30 april 1997

AMSTERDAM - De landen van de Europese Unie besteden een steeds groter deel van hun begrotingen aan rentebetalingen. Volgens de laatste Europese gegevens is van elke negen gulden aan overheidsuitgaven gemiddeld een gulden bestemd voor de rente. Nederland zit ongeveer op dit Europese gemiddelde.

Met de staatsschuld is in de afgelopen vijftien jaar ook de rentelast van de Europese overheden opgelopen. Begin jaren tachtig, toen de rente aanzienlijk hoger lag dan nu, was het aandeel van de rente in de overheidsuitgaven 7 procent. Nu is dat anderhalf keer groter. Het slechtste af zijn Italië en België die een kwart tot een vijfde van hun begroting moeten reserveren voor de rente. Duitsland en Finland bevinden zich in een veel gunstigere positie. Daar is 8 procent van de uitgaven bedoeld voor rentebetalingen.

Eurostat, die deze gegevens gisteren heeft gepubliceerd, heeft ook de rentelast per inwoner van een land berekend. In Nederland komt die uit op 2500 gulden (in 1995) waarmee de Nederlanders zich in de Europese middenmoot bevinden. Het zwaarst gebukt onder de rentelast gaan de Belgen met bijna 3900 gulden per inwoner.


Commentaar: Rekenles nodig??

Allereerst vraagt niemand zich af AAN WIE de overheid al die rente betaalt, en of over dat inkomen belasting wordt afgedragen. Vreemd eigenlijk. Het hierboven vermelde percentage aan rente is voor Nederland nauwkeuriger te bepalen door de volgende opstelling te maken, waarvan de gegevens komen uit het jaarverslag van de Nederlandsche bank NV over 1996.

    Begroting staatsuitgaven                   173,0 miljard
    
    staatsschuld                               402,4 miljard
    rente staatsschuld                          30,7 miljard
    
    schuld lagere overheden                     82,9 miljard
    rente lagere overheden                       6,3 miljard
    
    bruto staatsschuld                         402,6 miljard
    bruto schuld lagere overheden               82,9 miljard
    
    lopende vorderingen                         25,1 miljard -
                                              -----------------
    
    netto geconsolideerde overheidsschuld      460,4 miljard
    

In totaal wordt er volgens De Nederlandsche Bank 37,0 miljard gulden aan rente betaald door de overheid als geheel. Dat bedrag komt niet helemaal overeen met de berekening van Eurostat met een bedrag van 2500 gulden per hoofd voor de 15,4 miljoen inwoners in Nederland; ofwel 38,5 miljard gulden. Waar het verschil van die 1,5 miljard gulden in zit is niet duidelijk.

Van de staatsuitgaven wordt in Nederland volgens de DNB-gegevens 37 miljard, gedeeld door 173/100 miljard, is 21,4 procent van de rijksuitgaven besteed aan rentebetalingen tegen een gemiddelde rente van 7,83 procent. De berekening in de Volkskrant van een rentequote van anderhalf maal 7 procent, ofwel 10,5 procent, is duidelijk niet juist. De beleggers slokken een veel groter deel van de rijksuitgaven op dan in het artikel wordt voorgehouden, namelijk 21,4 procent, of bijna twee maal zoveel. Het bedrag dat per hoofd van de bevolking betaald moet worden is echter een duidelijke indicator en komt overeen met de feiten.

De calculatie van Eurostat lijkt wat onzuiver, maar de conclusie die door de redactie van de Volkskrant wordt getrokken is duidelijk nog onjuister. Want 10,5 procent van 173 miljard is slechts 18,2 miljard. Dat bedrag staat - helaas - niet in het financieringsoverzicht van de Nederlandse natie. (DNB-verslag pag. 22 en 25 van de statistische bijlagen). Met nadruk moet hier gezegd worden dat de bovenstaande berekening van de rente uitsluitend betrekking heeft op de rentebetalingen van de overheid aan de beleggers en kredietinstellingen.

De rente die de burgers rechtstreeks over particuliere financieringen betalen is evenwel een veelvoud van het bedrag dat we via de overheid moeten betalen. Maar niemand praat daarover. Het totaal aan toevertrouwde middelen bij beleggings- verzekerings- en spaarinstellingen is per ultimo 1996 ongeveer 1930 miljard gulden. De rente die over dat kapitaal moet worden betaald is ruwweg te schatten op 7,83 procent van dat vermogen, ofwel 151,5 miljard gulden per jaar. Deze gigantische kostenpost wordt voor het overgrote deel betaald via de huren van woningen, met het betalen van hypotheekrente, via de rente over ondernemerskrediet en over consumptief krediet in alle prijzen van producten en diensten.

Met name de indirecte rente in de prijzen - de huur van een woning bijvoorbeeld bestaat voor bijna tweederde uit rente - en in alle overige producten en diensten die men koopt, wordt niet betrokken bij de berekeningen van Eurostat. Onze economie is werkelijk doordrenkt van de rente, waarbij alleen in Nederland de hypotheekrente aftrekbaar is voor de inkomstenbelasting. Nergens in Europa is dat zo. Het is dan ook uitermate vreemd dat VVD'ers en CDA'ers staan te dringen om toe te treden tot de EMU waar de aftrekbaarheid van de rente niet bestaat. Wanneer zullen Bolkestein en de Hoop Scheffer een wetsvoorstel indienen om de aftrekbaarheid te beëindigen? De belastingdruk zou dan fors kunnen dalen. Iets wat bovenaan het verlanglijstje van VVD, CDA en D'66 staat. Over deze vorm van lastenverlichting hoor je vrijwel nooit wat. Raar eigenlijk.........!!

Toch zal die aftrekbaarheid wel móéten verdwijnen; al was het maar om de fiscale vlucht uit het hele EMU-gebied naar Nederland te weren. Men zal straks van de Nederlandse aftrekbaarheid willen profiteren. Merkwaardig genoeg wil Tweede Kamerlid prof. dr. Rick van der Ploeg vooraleerst de aftrekbaarheid van de rente nog ongemoeid laten. Hij wil die aftrekbaarheid weliswaar ter discussie blijven stellen en het achterliggende doel ervan tegen het licht houden, maar echt afwijzen doet hij deze nu nog niet. Hij zal met name van de VVD en het CDA steun krijgen, wanneer duidelijk begint te worden dat de Nederlandse belastingbetalers (de rijke natuurlijk, want als de armen moeten betalen hoor je ze niet) moeten meebetalen aan de fiscale aftrekbaarheid van de rente voor "ex-buitenlanders" elders in de EMU. Dat wordt lachen.

Was het tot nu toe zo dat Nederlandse miljonairs naar België vluchtten om het betalen van belasting compleet te vermijden (en daarmee de maatschappelijke rekening voor de gezondheidszorg, voor het onderwijs, de veiligheid en de infrastructuur bij de Nederlandse werkenden en uitkeringsgerechtigden te leggen), straks zal de EMU-miljonair met een deel van zijn kapitaal naar Nederland vluchten om te profiteren van de aftrekbaarheid van de rente voor de inkomstenbelasting. Het fiscale verdrag met de overige landen van de EMU stelt nu nog dat wanneer in enig land belasting is betaald over belastbaar inkomen, dat inkomen in de overige landen dan volledig buiten de fiscaliteit blijft. Zo zullen er legio ontsnappingsmogelijkheden ontstaan voor de rijken om nog minder belasting te betalen dan nu al het geval is. Maastricht loopt sociaal en fiscaal zodanig achter de feiten aan, dat de rijken in heel Europa vrijwel nergens meer belasting van enige betekenis hoeven betalen, vanwege de aftrekbaarheidsverschillen in de diverse landen. Want wie kan de ene euro onderscheiden van de andere?

De vrijheid van bewegen van kapitaal, goederen en diensten, naast de vrijheid om zich als persoon te vestigen in het land van - fiscaal - vrije keuze, zal voor grote financiële en begrotingsproblemen zorgen in de landen van de EMU. Zijn het niet de EMU-normen die voor politieke spanningen zorgen, dan zijn het wel de miljoenen mensen die protesteren tegen de bezuinigingswerkloosheid en de verpaupering. De fiscale migratie zal de EMU als zodanig kunnen opblazen. Want de lokale parlementen zullen de EMU niet meer kunnen blijven steunen, omdat de rijke burgers in hun land het kapitaal zodanig laten migreren dat begrotings- en financieringsproblemen ontstaan, zowel wat betreft de liquiditeitsvoorziening als wat betreft de begroting.

Conclusie: De fiscale aftrekbaarheid van de hypotheekrente verdwijnt sowieso, omdat "Brussel" een dergelijk afwijkend fiscaal regiem in een belastingparadijs als Nederland niet zal kunnen tolereren. Rick van de Ploeg en Willem Vermeend hoeven niet eens het voortouw te nemen. De EMU-commissie in Brussel zal Nederland een strak convergentieprogramma opleggen om fiscaal evenwicht in Europa te bewerkstelligen. Of in sociaal opzicht de Europese regelgeving naar een fatsoenlijk niveau zal worden opgetrokken is nog de vraag, want hoewel dat uiteindelijk de belangrijkste factor is om Europa één te laten blijven, is het nu nog zo dat de ondernemers en de beleggers de toonzetting voor de eenwording bepalen. De sociale onrust in Europa is er een rechtstreeks gevolg van, zoals het volgende artikel aantoont.

    R.M. Brockhus
    Westkade 227
    1273 RJ Huizen
    035-5244141





Koersen hoog door lage lonen in Amerika

Van onze verslaggever

AMSTERDAM

Amerikaanse cijfers stuwden dinsdagmiddag de Amsterdamse beurs flink omhoog. Tot de publicatie van die cijfers lag de beurs er rustig en vlak bij. De bekendmaking dat de Amerikaanse lonen in het eerste kwartaal van dit jaar minder snel stegen dan verwacht, deed de Amerikaanse obligatiemarkt omhoog spuiten. Wall Street volgde en ook de Amsterdamse beurs kwam in beweging. De AEX-index van de vijfentwintig belangrijkste fondsen sloot 13,58 punten hoger op 763,34.

Ook de Midkap profiteerde van de vriendelijke stemming op de beurs. De graadmeter van de middelgrote bedrijven steeg bijna vijftien punten op 1157,03. Volgens beleggers bevestigden de cijfers het beeld dat de Amerikaanse economie minder snel groeit dan gevreesd. De angst voor inflatie en dus een mogelijke renteverhoging van de Fed, het stelsel van de Amerikaanse centrale banken, verdween daardoor weer even naar de achtergrond. 'De minder snelle groei van de economie is precies wat de Fed beoogde', zei een handelaar.


Commentaar:

Het wordt steeds duidelijker dat de beleggers die hun inkomen verkrijgen uit het NIET-produceren en het NIET-arbeiden, maar uit het rendement over beleggingen en koerswinsten, steeds grotere tegenstanders worden van de ondernemers met hun werknemers die het nationale product uiteindelijk voortbrengen; en van de uitkeringsgerechtigden. Ook de centrale bank blijkt vrijwel uitsluitend het belang van de rijken en beleggers te behartigen. Dat blijkt niet alleen uit het bovenstaande bericht, maar ook uit de adviezen die het IMF aan Nederland geeft om de economie af te remmen, en zo een mogelijk opkomende inflatie door looneisen in te dammen. Looneisen die pas kunnen ontstaan wanneer de werkgelegenheid optimaal is.

Beleggers en (centrale) banken lijken samen te spannen tegen de werkenden. Trekt de werkgelegenheid aan, waardoor de economie groeit en floreert, dan is de reactie steevast een daling van de koersen op de beurs, omdat de werkenden dan wel eens in de verleiding zouden kunnen komen om een groter deel van de bedrijfswinst op te eisen middels hogere lonen, waarvoor tenslotte gewerkt is. Andersom gebeurt het ook dat bij een toenemende werkloosheid de koersen de hoogte in vliegen, waarmee beleggers dan belastingvrij en zonder arbeid te verrichten koopkracht voor zichzelf genereren, zonder dat daar enige productie tegenover staat. Sterker nog, dat wat nog geproduceerd wordt komt in toenemende mate en steeds gerichter uitsluitend ten gunste van de beleggers beschikbaar; en uiteindelijk met je reinste monetaire inflatie. De rol van de centrale bank is hier cruciaal.

Het is duidelijk dat de inflatiebestrijding - die een fobie is voor veel economen, bankiers en politici - geheel ten koste gaat van de werkgelegenheid van de niet-beleggers en van het inkomen dat daarmee gemoeid is. Helmut Schmidt, oud-bondskanselier van Duitsland stelde het heel helder: Ik heb veel liever vijf procent inflatie, dan vijf procent werkloosheid......!! Deze uitspraak laat aan duidelijkheid over de relatie tussen inflatie en werkloosheid niets te wensen over.

We hebben het hier dan niet over een hyperinflatie die zeker schadelijk is, maar over een zachte, zogenaamde slijtage-inflatie, of maintenance-inflatie. Net als elk ander door mensen gemaakt product heeft ook kapitaal onderhoud nodig, hetgeen investeringen vergt van de eigenaar. Maar in ons systeem weten we het kapitaal onbederfelijk te maken, met nog een groei vanuit zichzelf daar bovenop. Feitelijk een hoogst curieuze situatie, die door Aristoteles (384 322 voor Christus) in het jaar 450 voor Christus al tot de meest waanzinnige menselijke uitvinding werd bestempeld. In 2500 jaar menselijke evolutie, beschavingen en wetenschap, hebben we wat het geld betreft er nog steeds niets bijgeleerd.

Zie Geld, het DNA van de economie