Kwaliteit lijdt onder werkdruk en grote aantal zaken

'Rechters maken te veel fouten' Door onze redacteur Jos Verlaan DEN HAAG, 29 JAN. De kwaliteit van de Nederlandse rechtspraak bij rechtbanken en gerechtshoven schiet in toenemende mate tekort, door de werkdruk en het grote aantal zaken dat moet worden afgehandeld. De Hoge Raad moet daardoor steeds vaker gewezen arresten corrigeren en gebreken en fouten daarin herstellen. Dat concludeerde de advocaat-generaal bij de Hoge Raad, mr. N.Jörg, deze week in een cassatieprocedure inzake vrouwenhandel. Jörg greep die cassatieprocedure aan voor een pleidooi voor een "veelbetekenend signaal van de Hoge Raad'' in de richting van de rechtspraak "tot handhaving van een aanvaardbaar niveau van handhaving van de rechtspleging''. De advocaat-generaal is in cassatiezaken de belangrijkste adviseur van de Hoge Raad. De advocaat-generaal somde een lijst op van cassatieprocedures in de afgelopen jaren waarbij de Hoge Raad vormfouten, gebreken en fouten in arresten van gerechtshoven moest herstellen - overigens zonder die dossiers terug te verwijzen voor nieuwe behandeling door een ander gerechtshof. De Hoge Raad moest gebreken in de bewijsvoering of vergissingen in de arresten herstellen, of in de inhoud van de beslissing "de klaarblijkelijke bedoeling van de feitenrechter vaststellen". Jörg bepleit een "mobilization of shame'', een mobilisatie van schaamte: de Hoge Raad moet rechters rechtstreeks aanspreken op gepleegde correcties van arresten. Hij constateert dat het een trend lijkt te worden dat correcties van arresten niet leiden tot nieuwe behandeling van die zaken. Dat hoeft volgens hem ook niet, als duidelijk is dat vormfouten niet van wezenlijke invloed zijn geweest op de strafmaat. Hernieuwde behandeling van de zaak is dan niet in het belang van de slachtoffers, voor wie zo'n procedure zeer belastend kan zijn, maar ook niet in het belang van de schaarse financiële middelen die voor de rechtspraak beschikbaar zijn. Jörg wil dat de Hoge Raad aan rechtbanken en gerechtshoven duidelijk maakt dat "de kwaliteit van de rechtspraak in hoogste instantie afneemt. Wat wij in de cassatieprocedures in toenemende mate waarnemen, stemt niet vrolijk. Het is de vraag of wat wij zien het topje van de ijsberg is, of de gehele ijsberg.'' NRC 29 januari 2005