EuroStaete . . EKC . . Klokkenluiders <===> SDN . . Snuffelhoekje . . English

Mensen die armoe lijden omdat ze moeten leven van een bijstandsuitkering

Bisschop Muskens toont begrip Eindhovens Dagblad van 3 oktober 1996 Hilversum: - Bisschop Muskens van Breda kan best begrijpen dat mensen die armoe lijden omdat ze moeten leven van een bijstandsuitkering, zwart proberen bij te verdienen. Hij veroordeelt deze zwartwerkers ook niet. Ook over een arme die een brood steelt, zal hij niet vallen. De Bredase bisschop zei dit gisteravond in het VPRO-televisieprogramma Veldpost. Hij trad daarin op naar aanleiding van zijn scherpe kritiek op de falende armoedebestrijding van de regering, hetgeen premier Kok ertoe bracht de bisschop uit te nodigen voor een gesprek. Armoede kan volgens Muskens soms ook diefstal rechtvaardigen. Hij verwees hiervoor op een oude stelregel van de katholieke moraalleer. Volgens die leer is diefstal een zonde, maar iemand die geen brood kan kopen en dan - door hoger gedreven - brood steelt, begaat geen zonde. De bisschop was gisteravond niet bereikbaar voor nader commentaar. Zijn woordvoerder lichtte desgevraagd nog toe dat Muskens begrip zich wel beperkt tot de echte sociale minima die volledig in de knel zitten. Het betreft niet alle uitkeringstrekkers in het algemeen. Op de tv benadrukte Muskens vanuit zijn pastorale ervaring te spreken. "Ik ben een pastor die vanuit het veld veel leest en hoort over schrijnende armoede bij steeds meer mensen. Er moet toch iets aan het systeem fout zijn. al kan ik niet precies aangeven wat. Daar hebben we onze politici voor. Maar ik kan wel constateren dat dit niet mag in onze samenleving". De Gooi- & Eemlander van 3 oktober 1996 Muskens: Armen mogen stelen en bijklussen Hilversum - De Bredase bisschop M. Muskens heeft er begrip voor dat sommige mensen naast een uitkering zwart bijklussen. Ook een arme die een brood steelt zal hij niet hard vallen. "De katholieke moraal heeft altijd al duidelijk gemaakt dat als je zo arm bent dat je niet meer kunt leven, je een brood mag weghalen uit de winkel." De bisschop' zei dat gisteravond in het VPRO-televisieprogramma Veldpost. Volgens Muskens is er hogere waarde dan alleen wat in de wet staat. "Het leven is sterker dan de wet". Muskens kwam op de vooravond van Prinsjesdag in liet nieuws met een felle aanklacht tegen de armoede in Nederland. Hij zei te betwijfelen dat Nederland momenteel een economische 'bloeiperiode' beleeft. Daags na prinsjesdag belde premier Kok met hem. De twee zullen op 28 oktober een gesprek hebben. De PvdA vindt de uitspraken van bisschop Muskens niet verstandig. Kamerlid Noorman-Den Uyl: "In het belang van mensen die zo vreselijk hun best doen om vanuit hun bijstandssituatie het goed te rooien, is het niet eerlijk te roepen: ach het mag best. Dat is strijd met het belang van anderen. Stelen vind ik ook niet erg verstandig. De armoedesituatie in Nederland is heel serieus, maar echte broodnood, zoals vroeger, hebben we gelukkig nog niet. De uitspraken vind ik echt te ver gaan". (ANP) Dagblad De Telegraaf van 3 oktober 1996 Bisschop praat stelen goed Van onze verslaggevers BREDA/DEN HAAG, - donderdag - De diefstal van een brood of zwart bijklussen, terwijl men een uitkering heeft zijn zaken die volgens bisschop dr. M. Muskens van Breda moeten kunnen in ons land. Vooral als daarbij een leven kan worden gered. Deze opmerkelijke uitspraken deed Muskens gisteravond in een Landelijk radioprogramma. De bisschop vindt dat de leer van de rooms-katholieke kerk zich hiertegen niet verzet. "Ik zal niet zeggen: dat moet je niet doen", zo meent Muskens over bijklussende uitkeringstrekkers. "Daarnaast leert de katholieke moraal dat als je zo arm bent dat je niet meer kunt leven je een brood mag weghalen uit een winkel". Premier Kok Muskens haalde vlak voor Prinsjesdag nog landelijk het. nieuws door zijn felle pleidooi om iets te doen aan de in Nederland bestaande armoede. In Den Haag maakte zijn boodschap zo veel indruk dat zelfs premier Kok er niet om heen kon. De dag na Prinsjesdag nam de premier contact op met de bisschop, waarna werd afgesproken elkaar op 28 oktober te ontmoeten. De gisteren door de bisschop gedane spraken konden echter op minder sympathie rekenen in Den Haag De uitspraak dat een brood gestolen mag worden werd zelfs ronduit veroordeeld. "Ik kan daar geen enkel begrip voor opbrengen", aldus VVD-Kamerlid Remkes. "Bovendien ontvangen in Nederland ook mensen op het absolute minimum nog ruim voldoende geld om een brood te kunnen kopen." Ook CDA-Kamerlid Mateman was het niet met Muskens eens. "Ik vraag mij af wat de katholieke bakkersvereniging in Brabant hier van vindt" zo zei hij spottend. PvdA-Kamerlid Vos vroeg zich eveneens hardop af wat de kerkleider bezielt. "Laat hem eerst eens naar de problemen hij zijn eigen achterban kijken, in plaats van ons met dergelijke. boodschappen te bestoken". De Volkskrant van 4 oktober 1996 Bisschop Muskens toont zich barmhartig jegens mensen in armoede: "Een arme mag een brood stelen" Van onze verslaggever Henk Müller AMSTERDAM - Met de catechismus van de katholieke kerk in de hand heeft bisschop Muskens van Breda deze week opnieuw opzien gebaard met uitspraken over armoede in Nederland. Voor de VPRO-televisie zei de bisschop woensdag dat als de nood aan de man is, armen mogen stelen. Ook zwart bij klussen moet kunnen, aldus de bisschop. Vandaag staan Muskens' opvattingen centraal in een gesprek dat hij, vergezeld door bisschop Van Luyn van Rotterdam en kardinaal Simonis, heeft met de Tweede-Kamertractie van D66. Muskens is voorzitter van de bisschoppelijke commissie voor kerk en samenleving en kan namens de bisschoppen spreken. De armoede in Nederland is volgens Muskens zo schrijnend, dat zijn pastorale rol van hem eist dat hij barmhartig is ten aanzien van diefstal en zwart klussen. "De katholieke moraal heeft altijd al duidelijk gemaakt dat als je zo arm bent dat je niet meer kunt leven, je een brood mag weghalen uit de winkel". Over het zwart bijverdienen door sommige uitkeringsgerechtigden zei de bisschop: "Ik zal niet zeggen, dat moet je niet doen". Als "pastor in het veld" is het Muskens opgevallen dat een groeiend aantal mensen in schrijnende armoede leeft. Hij constateert dat er "iets aan het systeem fout is". Wat dat is, weet hij niet precies. Daarvoor zijn politici, vindt de bisschop. Maar politici gebruiken hun "antennes" niet goed. De politiek wendt het hoofd af en ontloopt haar verantwoordelijkheid, aldus Muskens. Een paar weken geleden kwam Muskens ook in het nieuws omdat hij in het tijdschrift Zeggenschap onomwonden verklaarde dat armen geld van de groeiende groep rijken moesten afpakken. Over de groei van de economie toonde Muskens zich sceptisch. Volgens hem worden de zaken beter voorgesteld dan ze in werkelijkheid zijn. "Den Haag manipuleert de cijfers". Hij vermoedt dat "minister Melkert de zaken bewust positiever voorstelt dan de werkelijkheid is". Muskens oogstte met zijn stellingname veel bijval. Of dat deze keer ook het geval is, moet nog blijken. Maandag vergaderen de bisschoppen over hun collega en diens uitspraken over armoede. Zijn woordvoerder, J. Willems, was er donderdag snel bij om aan te geven dat Muskens niet zo veel nieuws had gezegd. "Het staat", aldus Willems, "in paragraaf 2408 van de catechismus, onder artikel 7 dat het zevende gebod - gij zult niet stelen - behandelt". Volgens die paragraaf is er geen sprake van diefstal als de eigenaar toestemt in inbezitneming van goederen of "als de weigering ingaat tegen de redelijkheid en tegen de universele bestemming van de goederen". Dit is volgens het artikel het geval "bij een dwingende en klaarblijkelijke noodtoestand, waarbij het enige middel om te voorzien in onmiddellijke en essentiële behoeften (voedsel, kleding, huisvesting) erin bestaat te beschikken over en gebruik te maken van goederen van derden". Een nuancering op de uitspraken heeft Muskens volgens zijn woordvoeder zelf gegeven. De bisschop liet ook weten dat hij vindt dat deze situatie zich in Nederland voordoet. Je moet het wel zien binnen de Nederlandse verhoudingen. Hij heeft als Bisschop de sociale kwesties in zijn portefeuille en hij vindt dat dit onderwerp heel hoog op de agenda dient te staan. Een succes heeft Muskens al gehaald. Minister-President Kok heeft eind oktober een gesprek met de bisschop over zijn kritiek. Maar binnenskamers mort Muskens dat nota bene het CDA, een Partij die de bisschoppen een warm hart toedragen, nog geen reactie heeft gegeven op zijn kritiek. Terwijl de bisschop er toch fijntjes op had gewezen dat het probleem van de stille arme niet alleen iets van paars was, maar onder vorige kabinetten ontstond. De Raad van Kerken, waarin Muskens zitting heeft namens de r.k. kerk, kijkt intussen met enige verbazing naar het succes van de bisschop. Van jaloezie op wat de bisschop bereikt "is geen sprake", zegt Plony Robbers. Robbers is voorzitter van de werkgroep "De arme kant van Nederland", die al een jaar of tien tracht de publieke opinie te doordringen van het bestaan van groeiende armoede en tweedeling in de samenleving. De Raad heeft in het voorjaar van 1995 alle gemeenten en parochies van de lidkerken gevraagd de ervaringen met armoede te verzamelen om de kerkleiding te informeren. Dat mondde in juni uit in "Deelnemen en meedelen", een grote manifestatie op het Haagse Malieveld. Ook Muskens sprak daar. Robbers: "Tot zijn en onze verbazing weigerde minister Melkert van Sociale Zaken mee te doen aan de bijeenkomst. Ook andere prominente politici konden niet. De heer Wallage had het te druk met andere zaken. Andere uitgenodigde prominenten konden evenmin en de uit-genodigde CDA'ers hadden een partijcongres". Of de opvallende afwezigheid van politici Muskens inspireerde om zijn kritiek en zorg openlijk te ventileren, is onduidelijk. In ieder geval kritiseerde hij de PvdA deze week opnieuw. Volgens hem "heeft de Partij in haar laatste partijcongres in Zwolle voor wat betreft haar sociale opvattingen de pauselijke sociale encycliek rechts gepasseerd". Na het aanbod van Kok om met de bisschop te spreken, besloot Muskens dat ook algemeen secretaris J. Bakker van de Raad aan het gesprek deel moest nemen. De drie protestantse kerken in de Raad stuurden in juni een brief aan Kok waarin zij eveneens hun bezorgdheid uitspraken over de groeiende armoede in Nederland. Zij hebben tot op heden geen antwoord gekregen. Bisschop Muskens Martinus Petrus Maria Muskens is op 11 december 1935 geboren in het Brabantse Elshout. In 1962 werd hij tot priester gewijd door bisschop Bekkers van Den Bosch. In opdracht van deze bisschop studeerde Muskens missiologie aan de theologische faculteit van de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij promoveerde op de islam en de nationale cultuur in Indonesië. Van 1970 tot 1977 was hij werkzaam in Indonesië. Hij beschreef daar onder meer de geschiedenis van de katholieke kerk in Indonesië en fungeerde als secretaris van de Unie van Katholieke Universiteiten in Indonesië. In 1977 werd Muskens naar Rome geroepen om rector te worden van het Nederlands College. Onder zijn leiding werd dit studiehuis voor priesters geïnternationaliseerd. Muskens is 26 november 1994 gewijd tot bisschop van Breda. Als lid van de bisschoppenconferentie bekleedt hij de volgende functies: lid van de permanente raad van de bisschoppen-conferentie; voorzitter van de bisschoppelijke commissie voor oecumenische zaken: voorzitter van de bisschoppelijke commissie voor contact inzake vrouw en kerk: voorzitter bisschoppelijke commissie inzake kerk en samenleving; referent voor kerken en moslims; lid synoderaad. Zie ook de Volkskrant van 14 september 1996