(24-02)
Bladzijde uit het stenografisch verslag van het
'voorgesprek'
tussen de
PEC
en premier
Kok, op 16 februari 1999.
_______________________________________________________________________________________
OVB185
6
ONDERZOEK
VLIEGRAMP BIJLMERMEER
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
te treffen om
mensen en vliegtuigen van EL Al extra te beveiligen. Vanaf dat
moment is sprake van een
bijzondere positie
van El Al waar het gaat om de beveiliging. Iets anders is - en
ik heb mij hierin de
afgelopen weken
enigszins verdiept omdat hierover de nodige vragen zijn
gerezen en uitspraken zijn gedaan -
- of binnen dat
kader sprake is van een voorkeursbehandeling als het gaat om
de controle van vracht. Naar
mijn vaste
overtuiging is er van een dergelijke voorkeursbehandeling geen
sprake. Er is echter helaas wel
sprake van de
bijzondere noodzaak om personeelsleden en vliegtuigen van El
Al op een bijzondere wijze te
beschermen.
Daarvoor zijn evenals op andere luchthavens op Schiphol
voorzieningen getroffen.
De heer Van den
Doel : Uit uw antwoord concludeer ik dat de speciale positie
van El Al uitsluitend
betrekking heeft
op de veiligheid.
De heer Kok : Ja.
De heer Van den
Doel : Gisteren hebben wij de heer Van Gijzel verhoord. Hij
heeft hier een aantal
opmerkingen
gemaakt die hij naar zijn zeggen ook bij de Binnenlandse
veiligheidsdienst heeft neergelegd.
Eén van die
opmerkingen betrof de aparte status van El Al. Hij zegt dat El
Al, ook als het gaat om passagiers
die aan boord gaan
van vrachtvliegtuigen, eigenlijk niet gecontroleerd wordt, ook
met door de douane. Naar
zijn mening had El
Al op dat punt een bijzondere positie. Spreekt u dit nu tegen?
Is dat in feite onmogelijk?
De heer Kok : Ik
heb het volledige verhoor van de heer Van Gijzel niet gezien.
Ik vind het moeilijk om hier
uitspraken tegen
te spreken. Ik vind het wel belangrijk dat ik zeg hoe ik de
situatie zie op grond van de mij
bekende feiten Ik
hecht eraan, een strikt onderscheid te maken tussen de
veiligheidsvoorzieningen die gelden
voor de
vliegtuigen en de bemanningen enerzijds en het met bestaan van
een aan El Al toegestane vrije ruimte anderzijds.
Ik
heb het verhoor van de heer Lubbers wel kunnen horen toen ik
zat te wachten tot ik hier mocht
verschijnen Hij
geeft aan dat er in de loop van de tijd een soort situatie kon
ontstaan, kon worden gecreëerd.
In zijn woorden
kon er werkende weg een situatie ontstaan waarin men het een
beetje gewoon begon te
vinden dat El Al,
medewerkers van El Al of veiligheidsmensen van El Al zich een
bepaalde ruimte toe-
eigenden die was
niet geformaliseerd, niet was toegekend. Mijn informatie is
gebaseerd op een - voor alle
zekerheid -
grondig onderzoek naar hoe het de afgelopen tientallen jaren
gegaan is op het punt van de
bijzondere
beveiligingsvoorzieningen. Is het nu zo dat er vervolgens
daarbinnen ook een uitzonderingspositie
is toegekend aan
El Al waar men in afwijking van andere luchtvaartmaatschappij
en gebruik van kan maken?
Het antwoord
daarop is op grond van mijn bevindingen - die altijd naast de
bevindingen van anderen gelegd moeten worden, zo gaat het in
het leven - nee. Die bijzondere vrije ruimte is er niet en dus
ook geen uitzonderings- behandeling daarbinnen.
De heer Van den
Doel : U heeft ons een notitie toegestuurd over de positie van
El Al op Schiphol, waarvoor
onze dank U heeft
het aan de commissie overgelaten in hoeverre zij daarmee in de
openbaarheid wil treden.
De commissie neemt
de vrijheid om u naar aanleiding van die notitie een aantal
vragen te stellen.
In de nota staat
dat vanaf 1989 kan worden gesteld dat El Al binnen de grenzen
van de door de
Nederlandse
overheid gestelde kaders opereert. Mijn vraag is gebaseerd op
de volgende zinsnede, namelijk dat
er sedert juli
1998 gesprekken plaatsvinden tussen vertegenwoordigers van het
ministerie van Justitie, van de
koninklijke
marechaussee en vani El Al teneinde de transparantie en de
onderlinge verhouding tussen de
koninklijke
marechaussee en El Al te verbeteren en om onduidelijkheden weg
te nemen Hoe is vastgesteld
dat El Al vanaf
1989 binnen de door de Nederlandse overheid gestelde kaders
opereert.
De heer Kok : De
SG's van zes of zeven departementen hebben dit vastgesteld.
Zij hebben op verzoek van het
kabinet hier nader
naar gekeken. Daarbij zijn de benodigde diensten en instanties
betrokken. Ik heb dat
overleg uiteraard
persoonlijk met kunnen bijwonen. Hun bevindingen heb ik echter
op enig moment
zorgvuldig
bekeken. Gelet op de eenstemmigheid en op de grondigheid heb
ik, na raadpleging van de
betrokken
collega's in het kabinet, gemeend dat ik de ruimte had om de
commissie het stuk op deze wijze
voor te leggen. U
vraagt mij nu de constatering die betrekking heeft op de
periode na 1989 nader toe te
lichten, maar dan
moet ik helaas passen. Ik hoop dat u daar begrip voor hebt.
|