Flexbanen-terreur rukt op en arbeidsbureaus verkopen privacy

Snuffelhoekje . . . . . SDN homepage

Ontleent aan Kleintje Muurkrant van 21 november 1997

Flexbanen-terreur rukt op

Naar aanleiding van het artikel "Melkert drie is dwangarbeid!" en dan speciaal dat gedeelte met betrekking tot de "flexbanen-terreur" uit 't vorige Kleintje de volgende bijdrage:

"Ook ik heb een briefje van het lokale arbeidsbureau binnen gekregen over het doorgeven van mijn personalia aan "de uitzendbureaus". In die brief werd mij de mogelijkheid gegeven bezwaar te maken tegen die gegevensuitwisseling, als ik dat maar gemotiveerd deed. Ik was en ben het niet eens met deze gang van zaken en heb mijn bezwaar daarom niet opgestuurd maar ik ben dit persoonlijk gaan afgeven op het arbeidsbureau. Ik heb daar om een ontvangstbevestiging gevraagd maar deze werd mij zonder opgaaf van redenen geweigerd. Daarnaast heb ik het arbeidsbureau schriftelijk een aantal vragen gesteld en afschriften gevraagd van onder meer de schriftelijke overeenkomst tussen de arbeids- en uitzendbureaus.

Na bijna twee maanden kwam er een antwoord, op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur hadden ze binnen twee weken moeten reageren. De situatie bleek nog erger dan ik reeds vreesde: "Mijn conclusie is, dat de door de Registratiekamer genoemde bezwaarmogelijkheid geen basis vindt in de Arbeidsvoorzieningswet 1996. Mits met inachtneming van het bepaalde in het Reglement Persoonsregistraties kan verstrekking van gegevens plaatsvinden ongeacht een eventueel bezwaar van de ingeschrevene." Arbeidsvoorziening (de brief waaruit de hier weergegeven citaten komen, kwam van en namens de centrale directie) beweert hier dus eventjes dat zij, ondanks expliciete bezwaren van de ingeschrevene, zich het recht voorbehouden om persoonsgegevens aan derden te verstrekken (lees verkopen!). Wie mogen nu eigenlijk allemaal die gegevens opvragen bij de arbeidsbureaus. dat zijn werkgevers, uitzendbureaus, gemeenten, bedrijfsfondsen en soortgelijke instellingen, opleidingsinstellingen, onderzoeksinstellingen, arbeidsbureaus uit de hele Europese Gemeenschap, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en "derden, voor zover zulks voortvloeit uit een wettelijk voorschrift".

Op mijn vraag waarom ingeschreven werkzoekenden hun bezwaar tegen verstrekking van hun gegevens aan uitzendbureaus moeten motiveren antwoordde Arbeidsvoorziening: "het is in het belang van een deugdelijk beheer van de publieke middelen dat personen, die een uitkering ontvangen, en die daartoe in staat zijn, zo snel mogelijk weer in staat zijn zelf in hun inkomen te voorzien. Arbeidsvoorziening wil dat werkzoekenden zich rekenschap geven van de reikwijdte van een eventueel bezwaar." Met andere woorden: wanneer je werkloos bent kost je de samenleving alleen maar geld en heb je dus geen recht op bescherming van je privacy. Je hebt maar te slikken dat jan en alleman aan de haal gaan met jouw privégegevens. Dat iemand - zelfs een werkloze - het wellicht wel prettig vindt om enigszins een lijstje bij te houden van wie er allemaal over zijn/haar gegevens beschikt en wat daar precies mee gebeurt, doet kennelijk niet ter zake. En bovendien: sinds wanneer is het arbeidsbureau de hoeder van de arbeidsmoraal in Nederland?

Wanneer je een reden voor bezwaar opgeeft (je bent hiertoe overigens dus niet verplicht!!) dan wordt die reden letterlijk in hun bestand, dus in jouw dossier opgenomen. "Er vindt geen beoordeling van de validiteit van de reden plaats" en "wel is het zo dat de uitkerende instantie in het kader van zijn taak om werkzoekenden te controleren en te activeren, een onderzoek kunnen instellen naar de mate waarin een uitkeringsgerechtigde zich beschikbaar stelt voor het aanvaarden van passende arbeid. De weigering om zijn gegevens beschikbaar te stellen aan uitzendbureaus kan voor de uitkerende instantie een signaal zijn dat een uitkeringsgerechtigde zich onvoldoende actief beschikbaar stelt, en kan dus leiden tot een sanctie." Arbeidsvoorziening ziet voor zichzelf dus blijkbaar een mooie rol weggelegd als hoeder van de publieke middelen en als opgeheven vingertje naar werkzoekenden.

De werkelijkheid is nog erger...

Een soortgelijke overeenkomst is in een aantal regio's gesloten met de uitzendbureaus Randstad en KGU. Daarin staat letterlijk: "De toegang tot het Fase 1 bestand zal worden tot stand gebracht door middel van een verbinding tussen alle Arbeidsbureaus enerzijds en de door Start Vedior aan te wijzen vestigingen van Start respectievelijk Vedior anderzijds (...) Aangezien voornoemde verbinding op korte termijn niet realiseerbaar is wordt vooralsnog volstaan met het plaatsen van PGI terminals bij de door Start Vedior aan te wijzen vestigingen van Start respectievelijk Vedior, waarbij binnen de bestaande systemen wordt voorzien in de mogelijkheid voor raadpleging van Fase 1 bestand en het melden van plaatsingen..."

Uiteraard wenst het arbeidsbureau deze 'saemnwerkingsovereenkomst' vertrouwelijk te houden want zelfs volgens het eigen privacyreglement van de arbeidsbureaus zijn dergelijke directe verbindingen tussen de bestanden van het arbeidsbureau en uitzendbureau verboden. Artikel 8 van dat reglement bepaalt dat alleen aangewezen medewerkers van arbeidsbureaus en aangewezen medewerkers van uitkeringsinstanties zoals Sociale Diensten en Bedrijfsverenigingen die rechtstreekse toegang mogen gebruiken. Nu dus blijkt dat het arbeidsbureau zich niet aan zijn eigen reglementen houdt is het geen vraag meer of ze zich wel aan wettelijk opgelegde regels van buitenaf kan en zal houden.

Wat kun je zelf doen?

Wanneer je in je dossier bijvoorbeeld je hier eerder bedoelde bezwaren tegen gegevensverstrekking aan uitzendbureaus tegenkomt dan kun je deze laten verwijderen, die horen daar namelijk niet in te staan." Voor het gemak geven we je hier even het adres van de Registratiekamer waar je met allerlei klachten over dit soort registraties terecht kunt: Registratiekamer, Postbus 93374, 2509 AJ, Den Haag 070.3811300. En er was nog iemand die reageerde naar aanleiding van deze gegevensuitwisseling tussen arbeids- en uitbuit, eh, uitzendbureaus.

Van de Registratiekamer heb ik ondertussen een "tussenbericht" ontvangen betreffende mijn klacht over de gegevensverstrekking van de RBA's aan uitzendbureaus. Het tussenbericht bestaat uit een kopie van een brief die de Registratiekamer aan het Centraal bestuur voor de Arbeidsvoorziening heeft gestuurd. Omdat de brief nogal lang is tik ik 'm niet helemaal over. Uiteindelijk stelt de Registratiekamer de volgende 3 vragen aan het centraal bestuur arbeidsvoorziening:

Niet duidelijk is aan welke uitzendbureaus de gegevens worden verstrekt. Dit is van belang om de vraag te beantwoorden of er in concreto sprake is van een doelverstrekking. De Registratiekamer zou graag van u vernemen waarom niet in de folder, dan wel via begeleidend schrijven, wordt aangegeven aan welk uitzendbureau de gegevens worden verstrekt.
In de kennisgeving van bezwaar wordt aangegeven dat de inschrijvingsgegevens aan uitzendbureaus zullen worden verstrekt. Uit artikel 7 van het PGI-reglement Arbeidsvoorzieningsorganisatie wordt in het eerste lid onder b. aangegeven dat het gaat om uitsluitend de naam, adres, telefoonnummer, postcode, woonplaats en om de gegevens over opleiding, werkervaring en werkloosheidsduur. De Registratiekamer merkt op dat dit conform het advies van de Registratiekamer is, maar vraagt zich af of de ingeschrevene weet dat met inschrijvingsgegevens de voornoemde gegevens bedoeld worden.
Tevens wordt aan de werkzoekende gevraagd naar de reden van bezwaar. De Registratiekamer verneemt graag van u waarom hiernaar gevraagd wordt en welke gevolgen aan het maken van bezwaar, dan wel aan de motivering daarvan worden verbonden.

Stuur je ervaringen op naar 't Kleintje, Postbus 703, 5201 AS, Den Bosch.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr. 315, 21 november 1997