De kruistocht van Ad van Rooij tegen de bergen giftig verduurzaamd hout

Smalhout . . Kamerzetel 151 . . Klokkenluiders <===> SDN . . Crisisdebat


    van 21 van 14-21 mei 1992

De kruistocht van Ad van Rooij tegen de bergen giftig verduurzaamd hout


Door Henk Ruigrok

Tuinhekjes, zandbakken, weidepalen, tuinhuisjes, gevelbekleding, geluidsschermen, damwanden, steigers, dwarsliggen, trimbanen, bloembakken, schuttingen, tuinstoelen en bonenstaken. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is gemaakt van verduurzaamd hout. Verduurzaamd hout is te herkennen aan de groenige kleur die veroorzaakt wordt door de bewerking met wolmanzout. In ons land zijn circa 35 bedrijven die hout verduurzamen en nog eens 600 die het erbij doen. In het Brabantse klompendorp St. Oedenrode zitten veel impregneerders. Volgens Ad van Rooij, die pal naast zo'n bedrijf woont, zit ons land op een tijdbom en wacht ons een ramp a la Seveso. Omdat wolmanzouten kankerverwekkend zijn, zo zegt de chemisch goed gedocumenteerde Van Rooij.

Toen de EEG in 1984 metaalindustriën verbood nog langer chemisch afval in het oppervlaktewater te lozen, ging men, aldus Van Rooij, op zoek naar een manier om het gif goedkoop kwijt te raken. Resultaat: het product werd opgevangen en er ontstond een nieuw restproduct dat de naam wolmanzout kreeg. Dit zout bleek uitermate geschikt om hout te impregneren. Ondanks het feit dat wolmanzout vol zat met arseen, chroom en koper achtte de industrie het product behalve goedkoop en effectief ook ongevaarlijk voor het milieu. De industrie vergat voor het gemak maar even dat creosoot, c.q. wolmanzout, op de lijst van registratieplichtige stoffen van de Arbeidsinspectie staan. Het jaarlijks verbruik van verduurzaamd hout ligt russen de 150.000 en 180.000 m3 en het wordt vooral in tuinen gebruikt als hekwerk, schuurtje of pergola.

Henry George (1839-1897): De Aarde behoort toe aan alle levende wezens Ruim vier jaar geleden begon Van Rooij zijn kruistocht tegen de wolmanzouten. Hij schreef ruim tweeduizend brieven aan de Kamer en ministeries, aan impregneerders en milieu-organisaties. Eind 1990 kreeg hij de Socialistiese partij aan zijn kant die met een onrustbarend rapport kwam men als titel: Duurzaam hout, Goed fout. Andere organisaties, zoals het Landelijk Milieu Overleg, Gelderse Milieu Federatie, Kleine Aarde en Greenpeace schaarden zich achter de ideeën van de onvermoeibare Van Rooij. Volgens de Brabander is er zelfs op het Ministerie van VROM geen discussie meer over het gevaar van arseenzouten.

"De arseenzouten zijn levensgevaarlijk," zegt Van Rooij, "en kunnen op termijn een explosie van kanker veroorzaken. Bovendien is er geen sprake van verduurzaming, omdat de chemische stof die onder hoge druk in het hout wordt geperst, er door regen uitloopt en in 't grondwater terecht komt. Iets wat tegelijkertijd het grote gevaar betekent."

Dat wolmanzout-hout chemisch afval is, wordt volgens Van Rooij ook bewezen omdat dit hout bij de Afvalverwerking Rijnmond niet gestort of verbrand mag worden. Veel mensen weten niet wat ze in huis halen en stoken de resten van arseenhout in de open haard. Verbranding van met arseen, chroom en koper behandeld hout is een nog ernstiger bedreiging voor de gezondheid dan wolzouten die door de regen uit het hout lekken, aldus Van Rooij. Op kleine schaal heeft de Brabander met pitbullmentaliteit al enig succes geboekt. Zo heeft de gemeente Schijndel het eigen gebruik van met arseenzout geïmpregneerd hout gestaakt. De gemeente heeft de bevolking gevraagd die voorbeeld te volgen en restanten niet in de kachel op ze stoken.

Groot succes heeft Van Rooij vooralsnog niet. Dat komt volgens hem vooral omdat de meeste mensen zich niet bewust zijn van het grote gevaar dat zij lopen. Dat de markt voor verduurzaamd hout groeit, heeft vast ook te maken met een zichzelf tegensprekende overheid. Minister Maij-Weggen van Verkeer en Waterstaat in een brief aan Van Rooij: "Ik heb begrepen dat de waterbeheerders (met name waterschappen) evenals Rijkswaterstaat, in de waterbouw geen geïmpregneerd hout meer zullen gebruiken. (...) Op deze manier wil ik mijn bijdrage leveren aan de oplossing van het daar u terecht gesignaleerde probleem.

Een dag eerder schreef minister Hans Alders van Milieu: "Voor wat betreft houtverduurzamingsmiddelen op basis van creosoot is het verbod op bestaande, grootschalige toepassingen in de weg- en waterbouw op korte termijn niet haalbaar. Deze toepassingen zijn in Nederland nog essentieel, zeker in zout en brak water."

Van Rooij: "Nu raakt de industrie legaal en met winst chemisch afval kwijt. Onwetende mensen kopen zandbakjes en tuinbanken die vol zitten mee kankerverwekkers. Zolang er geen verbod komt op gebruik van chemisch vuil om hout zogenaamd te verduurzamen, moeten de mensen weigeren die spullen te kopen. Weiger groenig hout: neem blank hout. Schilder dat of beits het en het blijft jaren goed. Heeft u ook een groenige schutting? Dat verbaast me niks, half Nederland staat vol met die troep!"

    Door: Henk Ruigrok / Fotografie: Remco Bohlé

    Uit de Revu van 21 van 14-21 mei 1992

Noot:
Ad van Rooij is hogere veiligheidskundige en betrokken bij het Ecologisch Kennis Centrum te Sint Oedenrode. Al hetgeen hij hierboven over collusie binnen de Rechtbank te 's-Hertogenbosch heeft geschreven kan hij staven met feitelijke bewijsstukken. Een overstelpende hoeveelheid informatie over dit soort zaken kunt u vinden bij de Stichting Sociale Databank Nederland, websiteadres: www.sdnl.nl/ekc.htm