Rotterdam, zondag 7 oktober 2001.

L.S.

Overdreven beschaving, zonder praktische ervaring, maakt een mens zwak en voor het werkelijke leven ongeschikt.

Opvoeding uitsluitend met behulp van boeken maakt een mens te kritisch, te zelfbewust, schuchter, wantrouwend tegenover zijn bekwaamheden en te fijn voor het praktische leven, al te beschaafd en verfijnd ontwikkeld voor dagelijkse omgang. De beschaving, verkregen door het boek en de hogeschool, verfijnt. Toch is zij vaak niet meer dan een zedenkundige beschaving en wordt ontwikkeld te koste van forsheid en kracht. Beschaving door boeken alleen veroorzaakt verlamming van de daadwerkelijke vermogens.

De boekenwurm verliest zijn persoonlijkheid; zijn hoofd is vol theorieën en doortrokken van de gedachten van anderen en biedt geen ruimte en moed aan zelfontwikkelde ideeën.

Het weerstandsvermogen van de krachtige geest, dat hij heeft meegebracht uit de wildernis van leven en natuur is in de hogeschool verslapt. Wanneer hij promoveert verbaast hij zich er over, dat hij de kracht niet meer bezit om te worstelen met mensen en dingen, maar wordt nu in de wedloop van het leven voorbijgestreefd door een knaap, die geen vooruitzichten heeft, maar die in de harde strijd om het bestaan gezond verstand en praktische wijsheid heeft ontwikkeld, wat door theoretische beschaafdheid alleen met gebruik van machtsmisbruik en gemene zaken van tafel gemasseerd kan worden.

De grootste leider kan álle mensen voor korte tijd bedriegen, "of enige mensen voor altijd" maar nooit alle mensen voor altijd. ,,De gerechtigheid ziet nooit, wie in de schaal is, voordat zij haar in evenwicht brengt"

De gepromoveerde ziet dikwijls zijn krukken voor kracht aan, woont in een denkbeeldig koninkrijk, waar gezond verstand slechts zelden vertoeft. De wereld geeft weinig om zijn theorieën of zijn kennis van alles en nog wat, de mensheid heeft praktische mensen nodig.

Beste mensen, de enige onder U die het beter weet ben ik, want ik kan mijn eigen schoenen poetsen.

Hoogachtend,

A. van Velsen

Blz. TA 130 A