Bellamy de ziener: De Gouden Eeuwen liggen voor ons, en niet achter ons. Het jaar 2000 bezien vanuit 1887

Solidariteit, nu of nooit

Grondvest Henry George . . . . . SDN <=====> Bellamy . . . . . GB Institute

Giro: NL57 INGB 0000 7084 52

    Grondvest wenst u gezondheid en vrede
Member of the 'council of Georgist Organisation' - New York

GRONDVEST






 
Inhoud                                                           pag.
 
Van de redactie                                                   2
Te weinig duurzaamheid in nota mobiliteit                         3
Manifest voor duurzame  ontwikkeling                              5
Aan melden bij Coalitie duurzame ontwikkeling                     6
Leven met de Aarde                                                7
Oproep tot een Stille Revolutie                                   9
Wat is er mis met de landbouw met de consument en de overheid?    11
Europese en internationale  oproep                                13
 
Van de redactie

Meer dan 4000 bezoekers bezochten het Nederlands Sociaal Forum in de Beurs van Berlage 27, 28 en 29 nov jl om te komen luisteren naar wat de naar samenwerking zoekende groepen en organisaties van wereldverbeteraars die zich ernstige zorgen maken over de huidige ontwikkeling in de samenleving, nationaal, internationaal en mondiaal te zeggen hebben.

Bent u ook een verontruste burger die niet tevreden is met de negatieve ontwikkelingen in de samenleving die zich onafhankelijk van de wil van burgers voltrekken, ook in Nederland, met name in zaken als welzijn en democratie. Zo blijkt dat er sprake is van een enorme vertrouwenscrisis. De burgerlijke samenleving heeft geen vertrouwen meer in haar leiders, politici, managers en machthebbers. Leugen en bedrog regeren. Hebben wij de verkeerde leiders aangewezen omdat we zelf de weg zijn kwijtgeraakt. Waren we te lui om goed waar te nemen en goed te kiezen?

Wat zijn onze leiders, dom of misdadig eigen belangen najagend? Wat bezield de minister van economische zaken, die vindt dat Nederland harder moet werken en concurreren om zijn plaats op de markt te behouden en niet te verliezen aan onze Europese buren. Waarom moeten we meer produceren voor de grote markt, terwijl we met de huidige bedrijvigheid de aarde, de basis van ons bestaan al kapot produceren.

Het is de wereld op zijn kop. Meer produceren dan we voor ons welzijn nodig hebben.

Tot voor enkele decennia terug produceerde de producent wat de consument nodig had. De handel (vervoer en geld) fungeerde als middelaar tussen producent en consument. Economisch handelen, doelmatige bedrijvigheid neemt de consumentbehoefte serieus en zorgt voor evenwicht tussen produceren en consumeren en betekent welzijn.

Thans schijnt de basale behoefte van mens, dier en alles wat leeft, essentieel voor welzijn geen hoofddoel van bedrijvigheid meer is. Maar is datgene wat voorheen gold als middel nu tot doel verheven namelijk handel (vervoer en geld) Daarmee is de drang naar grootschaligheid geboren. Produceren voor de wereldmarkt betekent vernielen van de lokale markt waar sprake is van een relatief evenwicht van produceren en consumeren .Bij het produceren voor de wereldmarkt wordt geproduceerd voor handel (vervoer en geld) En hoe grootschaliger hoe meer handel (vervoer en geld) nodig is.

Zo ontstaat een geweldige vervoersindustrie die goederen heen en weer sleept over de aarbol, veel grondstoffen en energie verbruikt en veel vervuiling veroorzaakt en veel onzinproducten die de consument niet bereiken maar in de handel blijven rondzingen. Een geld en goederenstroom ontstaat van de werkende niet bezitter naar de niet werkende bezitter.

Verbeter de wereld, begin bij de fiscus was het thema van de vorige Grondvest. Ons kapitalistische fiscale systeem is de grootste vijand van de duurzame samenleving. Hij is ook de grootste vernieler van de aarde. Vandaar ook de door ons voorgestelde BOW, Belasting Onttrokken Waarde in de plaats van BTW Belasting Toegevoegde Waarde.

Het is de verdienste van het Nederlands Sociaal Forum dat de vernieling van de Aarde en de noodzaak van een nieuwe economische orde, rechtvaardig, ecologisch en duurzaam, stevig voor het voetlicht is gebracht. Lees verder in deze Gv voorstellen voor voor beter omgaan met de aarde.

Ten slotte: Grondvest wenst u veel welzijn en geluk in het nieuwe jaar 2005.


PERSBERICHT

Te weinig duurzaamheid in Nota mobiliteit

De Ideeën voor duurzame ontwikkeling maakt zich ernstig zorgen over de wijze waarop het duurzaamheidsbeginsel is vertaald in de Nota Mobiliteit die op 13 december in de kamer zal worden behandeld. Dit heeft geleid tot een manifest dat oproept om alsnog werk te maken van duurzame ontwikkeling in zowel de nota mobiliteit als in de nota Ruimte.

Op 1 november 2002 heeft het kabinet de notitie 'Vaste waarden, nieuwe vormen' goedgekeurd. Volgens dit beleid mag economische groei niet ten koste gaan van het milieu. De nota Mobiliteit spreekt de verwachting uit dat zowel het personen- als het goederenvervoer in de periode tot 2020, die door de nota bestreken wordt, aanzienlijk zullen groeien. In de nota wordt in de periode 2011 - 2020 maar liefst 21,5 mld euro uitgetrokken voor de uitbreiding van de capaciteit van de hoofdwegen. De veronderstelling daarbij is dat ondanks 40% groei van het wegverkeer, het mogelijk is de verzurende uitstoot en de luchtverontreiniging door fijn stof te laten dalen.

Het mobiliteitsbeleid van het kabinet doet het voorkomen alsof alleen 'groei' voorziet in menselijke behoeften. Dat is in lijnrechte tegenspraak met het moderne, ruime welvaartsbegrip in de economie. Dat stelt de behoeften die betrekking hebben op duurzaamheid op dezelfde lijn als die welke betrekking hebben op geproduceerde goederen. Niet alleen het duurzaamheidsbeginsel is niet goed verwerkt in het mobiliteitsbeleid. Ook de effecten van mobiliteitsgroei en de uitbreiding van het wegenareaal hebben aanzienlijke effecten op mens, landschap en milieu. Het aanleggen van extra wegen levert een extra belasting op voor het milieu en draagt bij aan een verdere aantasting van het kwetsbare Nederlandse landschap.

Duizenden mensen sterven er per jaar als gevolg van het inademen van fijn stof. Met name mensen die wonen aan een drukke snelweg in een stedelijk gebied lopen een groot risico. In de nota Mobiliteit wordt dit probleem niet voldoende serieus genomen. Concrete oplossingen worden er op korte termijn niet geboden.

De Ideeën voor duurzame ontwikkeling daagt het kabinet uit om haar oude beloftes waar te maken door nu het milieu, het landschap en de mens serieus te nemen in haar ruimtelijk - en verkeers- en vervoersbeleid. Zij stelt voor per provincie een onafhankelijk orgaan voor duurzame ontwikkeling in het leven te roepen om werkelijk integraal beleid waarin alle maatschappelijke aspecten worden bewaakt mogelijk te maken en t van meet af aan betrokken wordt bij de beleidsagenda. Maatregelen die op korte termijn een bijdrage kunnen leveren als het gaat om de aanpak van de huidige verkeersproblemen zijn o.a.:

  • verlaging van de maximum snelheid
  • veel meer toegankelijk (gratis) openbaar vervoer
  • prioriteit voor optimaal beleid t.o.v. fietsers en voetgangers
  • landschapsherstel krachtig op politieke agenda
  • overkruizingen van snelwegen
  • ontwikkeling van schoner wegverkeer
  • verkeersmanagement
  • optimale brandstofmix
  • geavanceerde kilometerheffing met een sterkere differentiatie van heffingen naar gewichtsklasse en/of milieukenmerken
  • implementeren van de Europese emissie-eisen voor auto's, vrachtwagens, scheepvaart, vliegtuigen en goederenverkeer

    Namens de Ideeën voor duurzame ontwikkeling
    Drs. L. Hakvoort
    06-51104751
    e-mail: l.hakvoort@larenstein.nl


Bijlage: Manifest voor duurzame ontwikkeling:
Als we een duurzame samenleving willen hoeveel mobiliteit past daar dan in ?



Manifest voor duurzame ontwikkeling

Velp, Etten d.d. 16 november 2004

Nederland kent een hoge mate van verstedelijking en is dichtbevolkt. Mede door de bouw van extra woningen, nieuwe wegen, nieuwe natuur en recreatievoorzieningen is de schaarste ruimte de afgelopen jaren steeds intensiever gebruikt. De trend is dat het bebouwde oppervlak in Nederland de komende jaren steeds verder zal toenemen als gevolg van bevolkingsgroei, woningbouw en werkgelegenheid.

In de Nota Ruimte en de Nota Mobiliteit kiest de overheid voor het versterken van de gangbare economische waarden door van Nederland een sterk concurrerende en dynamische economie te willen maken. De regering gaat ervan uit dat de economische groei gediend is bij een groei van niet duurzame mobiliteit ten koste van groen. De Nota Mobiliteit legt accent op mobiliteit als middel voor productie.

Omdat het voortbestaan van de aarde als leefbare planeet alles waard is, willen ondergetekenden, organisaties, individuen, (deel-) overheden, politieke partijen en bedrijven, die duurzame ontwikkeling van het grootste belang vinden, dat we met ons allen doen wat nodig is voor duurzame ontwikkeling.

Ondergetekenden constateren dat de Nota Ruimte en de Nota Mobiliteit, die de Ministers hebben aangeboden aan de Tweede Kamer der Staten Generaal, duurzame ontwikkeling onvoldoende waarborgen. 'Ruimte voor beweging en 'Ruimte voor ontwikkeling', de ondertitels van deze beleidsdocumenten, zijn te eenzijdig gericht op traditionele economische ontwikkeling alléén.

Ondergetekenden vinden de gekozen benadering van de overheid te beperkt en zijn van mening dat de traditionele economische benadering van de ruimtelijke inrichting van Nederland risico's oplevert voor de gevoelige ecologische systemen. Deze ecologische systemen reageren immers traag maar wel onherroepelijk op nieuwe ontwikkelingen.. Ondoordachte aantasting van deze systemen leidt tot blijvende schade, terwijl de ecologie juist moet worden hersteld. In al het beleid voor Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit zou duurzame ontwikkeling het enige doel moeten zijn.. Generaties na ons moeten ook in hun behoeften kunnen blijven voorzien. Technische oplossingen helpen, maar niet genoeg en niet op tijd.. Een milieubewuste leefstijl is nodig.

De nota's zouden veel meer dan nu moeten worden gesteld op het uitgangspunt duurzaam samenleven. In de nota's dienen daartoe veel beter dan nu duidelijke definiëringen te staan te aanzien van duurzaamheid en duurzame ontwikkeling. Het huidige samen leven vraagt bovendien duidelijke kaders om energieverbruik te beperken en groen en biodiversiteit te versterken, o.a. door landschapsherstel. Economische groei kan, mits deze een hersteleconomie is i.p.v. de huidige consumptiegerichte reclame-economie.

Ondergetekenden willen een duurzame economie die rekening houdt met de beperkingen van de aarde en die het welzijn van de mensen beoogt. Laten we nu ernst maken met Duurzame Ontwikkeling en NMP4, en 'Vaste Waarden, Nieuwe Normen' implementeren in de Nota Ruimte en de Nota Mobiliteit. Deze dienen volledig te worden ingezet om die doelstelling te realiseren, namelijk:


'Economische groei mag niet ten koste gaan van het milieu'
    De 'Ideeën voor duurzame ontwikkeling' doet een beroep op de overheid om alsnog werk te maken van duurzame ontwikkeling en vraagt om de nota Ruimte en de nota Mobiliteit hierop aan te passen.

'Duurzame ontwikkeling wordt gezien als een ontwikkeling die voorziet in de behoefte van de huidige generatie zonder daarbij de mogelijkheden van de toekomstige generaties in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien.
(Brundtland)

De leefwijze van vooral de Westerse mens is het grootste struikelblok bij duurzame ontwikkeling.
(VN secretaris generaal Kofi Annan) I

Ondergetekenden rekenen zich tot een Ideeën voor duurzame ontwikkeling (initiatief:drs E.Visscher-Endeveld van Stichting Leven met de Aarde en drs L. Hakvoort van Hogeschool Larenstein Velp)


Aanmelding bij deze 'Ideeën voor duurzame ontwikkeling':

Ondergetekende / mijn organisatie staat achter het manifest en rekent zich tot deze coalitie (doorhalen wat niet van toepassing is, aanmeldingen zijn altijd welkom)


Naam: ___________________________________________________________

 
Organisatie: ____________________________________________________
 

Adres: __________________________________________________________
 

Tel.: ___________________________________________________________
 

E-mail: _________________________________________________________


Indien u een speciaal aandachtspunt kenbaar wilt maken kunt u dat hier weergeven: 


_________________________________________________________________________________


_________________________________________________________________________________

Dank  voor  uw belangstelling

Leven met de Aarde
Spiritueel, ecologisch, sociaal, economisch


Economie, Energie, Ecologie … en Spiritualiteit

Economie is een menselijke activiteit, met als mogelijk doel: welzijn voor alle leven en de aarde. Economie gebaseerd op wat de aarde en de zon hebben voortgebracht en nog kunnen voortbrengen.

In de loop der eeuwen waren er eerst lokale verzameleconomieën, later voornamelijk landbouweconomieën en nu is er voornamelijk een wereldomklemmende industrie/vervoer economie. Dit houdt in dat zonne-energie van nu en onlangs, via voedsel en hout, is vervangen en aangevuld door oude fossiele zonne-energie van vele millenia en eeuwen terug met een overmaat aan uitstoot van CO2, NOX, andere gassen en stoffen w.o. mineralen. Een en ander heeft niet geleid tot welzijn van alle leven en de aarde, maar slechts tot welvaart, en soms welzijn voor een deel van mensen dieren en planten. Vele mensen, dieren en planten leiden een gebrekkig bestaan, worden daardoor ziek of sterven zelfs. Er is veel plundering en vervuiling van de aarde door mensen en hun economieën, met geld als macht en materialisme als aanjager. Ecosystemen worden beschadigd of zelfs vernietigd, er sterven dieren en planten uit.

Er wordt geen of te weinig rekening gehouden met de beperkte omvang en mogelijkheden van de aarde. De overmaat aan uitstoot van CO2 en andere gassen en stoffen ten gevolge van het overmatige energieverbruik kan niet opgenomen worden door al het huidige groen van de aarde. Zo ontstaat er een extra opwarming van de aarde en daarmee een al merkbaar dreigende klimaatverandering met extra problemen voor veel leven op aarde. De aarde is ook veel te klein om alle mensen eenzelfde levensstandaard te geven als bijvoorbeeld de Nederlanders nu gemiddeld hebben.

Dit alles is bekend. Echter men doet met deze kennis te weinig zodat er veranderingen dreigen met catastrofale gevolgen voor het leven op aarde. Dit komt vooral door een gebrek aan spiritualiteit en inzicht. Hoe groter de spiritualiteit, des te meer er rekening wordt gehouden met anderen, met het andere, met de Schepping. Te weinig is er het inzicht dat de anderen en het andere ook het eigene is. Er is ook te weinig inzicht in hoe het anders kan. Spiritualiteit vergroot het noodzakelijk inzicht.

Het bestaan in de huidige vorm kan niet duurzaam zijn. De huidige gangbare economie met het overmatige energiegebruik met vervuiling en vernietiging van ecosystemen geeft alle leven en de aarde geen duurzaam bestaan en voortbestaan. Voor een duurzaam bestaan is een omslag noodzakelijk en daarvoor is het ontplooien, ontwikkelen en koesteren van spiritualiteit voor alle leven en de aarde de belangrijkste noodzakelijkheid. Verder dient er altijd vanuit te worden gegaan dat de omvang en de mogelijkheden van de aarde en de zon beperkt zijn.

Noodzakelijk is ook:

  • Sterke matiging van het benutten / verbruiken van fossiele zonne-energie. Sterke vergroting van het benutten van dagelijkse en recente zonne-energie met name passieve zonne-energie in bouwen en wonen, benutten van hout in tegelkachels, openhaarden verbieden, benutten van recente biomassa in elektriciteitscentrales, biogas in verwarmingsinstallaties en biobrandstof in motoren bijvoorbeeld.

  • Optimale vergroening van de aarde, het land, natuurgebieden en de tuinen met behoud van de biodiversiteit, herstel ecologische zone's en landschappen. Koesteren van plankton! Opslaan van koolstof C van CO2 in hout dat wordt benut voor bouwen en wonen en voor brandstof. Eventueel CO2 tijdelijk opslaan in de aarde. Het ontwikkelen van ecodorpen en ecowijken met veel groen en eigen voedselvoorziening en eigen energievoorziening etc. Ecodorpen en ecowijken bieden de mogelijkheid om gezond en plezierig samen te leven in een kleinschalige duurzame economie.

  • Streven naar stoppen met milieuonvriendelijk consumeren. Investeren in milieuvriendelijk innovaties. Zelf regulering kan indien er voldoende spiritualiteit is. 'De vervuiler betaalt', vooral in de vorm van de opgelegde verplichting de vervuiling op te ruimen en te stoppen en verder te voorkomen. Elk emissierecht dient afgebouwd te worden. Schadelijke emissies mogen niet.

  • Vergroting van efficiency is overal noodzakelijk, dat geldt persoonlijk en de huidige grootschalige economie. Benutten van fysieke energie door te lopen en te fietsen en geen electrisch gereedschap te gebruiken tot ontwikkelen van kleinschalige economieën met weinig vervoer. Spaarzaam benutten van grondstoffen, materialen en producten en ook het hergebruiken van producten, materialen en grondstoffen. Optimaal benutten van natuurlijke kringlopen.

  • Een waterstof economie / infrastructuur is alleen goed indien die niet behoeft te worden gedragen door fossiele (zonne-) energie. Kernenergie blijft discutabel. Het streven dient te zijn dat er geen behoefte is aan kernenergie.

  • Een besef dat technologische innovaties alleen niet alle problemen voor het duurzaam samenleven met de aarde kunnen oplossen. Zoals al eerder gesteld is, is er een veel grotere spiritualiteit nodig die leidt tot een andere leefstijl en een andere economie opdat alle leven rechtvaardig kan deelnemen aan het leven met de aarde. Alle mensen dienen gelijkwaardige spirituele medemensen te zijn die bewust rekening houden met de natuurlijke kringlopen en alle leven, op een aarde met beperkte mogelijkheden en omvang.

Indien wordt beweerd dat er een economische omslag noodzakelijk is, is er altijd de vraag, wat houdt dat in voor de werkgelegenheid, de welvaart en het welzijn. In het bovenstaande wordt niet gepleit voor minder werk, maar wel voor meer gespreid welzijn, welzijn voor alle leven en de aarde. De materialistische welvaart is op vele plaatsen op de aarde te groot en heeft niets te maken, of nauwelijks iets te maken met welzijn. Bij en na het realiseren van de gewenste omslag is er een andere werkgelegenheid in een andere samenleving. Deze werkgelegenheid zal wel eens veel groter blijken te zijn dan nu en is gericht op de ontplooiing van alle leven en de aarde en het voortbestaan daarvan. Het gaat erom dat alle mensen gelijkwaardige burgers van de aarde kunnen worden, zijn en blijven, in een duurzaam gezond bestaan met veel meer welzijn voor alle leven met de aarde.

Oproep tot een Stille Revolutie

  • Omdat een onbegrensde economische groei op een planeet met beperkte hulpbronnen een illusie is

  • Omdat de werkelijke rijkdommen niet gelegen zijn in de geldhandel en speculatie op de beurs.

  • Omdat grootschalige landbouw van genetisch gemanipuleerde gewassen onvermijdelijk op niets zal uitlopen, terwijl de natuur, indien wij haar respecteren, alle hulpbronnen heeft om de mensheid gezond en duurzaam te kunnen voeden.

  • Omdat het overheersende model van de globalisering uitsluiting, separatisme en vervuiling veroorzaakt, terwijl minder omvangrijke wereldwijde handelsbetrekkingen die rekening houden met de draagkracht van het milieu, gelijkheid en broederschap zullen bevorderen.

  • Omdat de toestand van onze planeet ons geen andere keus laat dan de keus voor verandering, om de aarde bewoonbaar te houden.

Om al deze redenen doen wij onze oproep tot een vreedzame opstand van gewetens,dat wil zeggen tot de weigering ons te onderwerpen aan het model dat ons wordt opgedrongen door onze maatschappij van overconsumptie. De macht ligt in onze handen. Onze verantwoordelijkheid van burgers kan niet beperkt blijven tot alleen de uitoefening van ons stemrecht. Het is in de eerste plaats door ons zelf te veranderen dat wij de maatschappij veranderen.

Tekst van de Oproep

Wij lijken klein tegenover de reusachtige macht van de multinationals, tegenover de politieke, economische en financiële machten die het in deze wereld voor het zeggen hebben, die de dingen maken en breken voor hun eigen profijt.

En toch, en toch...…wij, kleine consumenten die zo onbetekenend zijn, wij hebben een buitengewone macht;

  • De macht om het ene of het andere product te kopen,

  • De macht om ons geld aan de ene of de andere producent uit te geven,

  • De macht om wel of niet de ene of de andere organisatie te steunen.

Wij hebben de mogelijkheid om te kiezen aan wie wij ons geld uitgeven…en daardoor aan wie wij economische en financiële macht geven en wie wij laten voortbestaan. Dus, laten wij zonder te wachten, zonder ophef en zonder geweld de Stille Revolutie beginnen.

  • Indien wij een aarde willen die gezond en niet vervuild is, laten wij dan de macht van ons geld geven aan hen die zuinig zijn op de planeet en die de zaken op de lange termijn zien, in een dynamiek van duurzame ontwikkeling en aan hen van wie wij weten wat ze doen en hoe zij het doen.
  • Indien wij geen drugs meer willen en geen maffia's met zwart geld, laten wij de macht van ons geld geven aan mensen, organisaties, ondernemingen, banken en financiële instellingen waarvan bekend is dat zij werken op basis van ethische keuzes, in transparantie en verantwoordelijkheid.
  • Indien wij geen oorlogen meer willen, laten wij dan ophouden om met ons geld de kassen te spekken van de mensen en de ondernemingen die direct of indirect of indirect
  • Voor de wapenindustrie werken.

Belangrijk is dat iedere euro die onttrokken wordt aan de machtssystemen die geen toekomst hebben, ondernemingen, boeren en handwerkslieden steunen die respect hebben voor mens en natuur.

Laten wij gezamenlijk de Stille Revolutie beginnen, zoals regendruppels die allemaal samenkomend, beekjes en rivieren vormen en daarna tenslotte oceanen. Laten wij bewuste en waakzame consumenten worden goed geïnformeerd en anderen informerend en vooral bereid om onze manier van consumeren ter discussie te stellen te stellen evenals onze manier van leven en onze houding en gedrag ten aanzien van deze belangrijke en rechtvaardige zaak. De economische groei die zich voltrekt ten koste van bevolkingen met de laagste inkomens, is de valkuil door welke wij afhankelijk worden van de systemen met de macht voor welke alleen het profijt op korte termijn telt, zonder stil te staan bij gevolgen op lange termijn.

Laten wij gebruik maken van de ervaringen van hen die met duizenden doden betalen voor de gevolgen van die talrijke activiteiten, op alle niveaus, waar men alleen oog heeft voor het persoonlijke gewin! Laten wij niet wachten tot ons dat ook overkomt! Laten wij niet wachten tot wij met miljoenen tegelijk zullen sterven door allerlei vervuilingen ten gevolge van kortzichtigheid en laksheid, maar laten wij bewust worden en handelen.!

Fotokopiëer (en vertaal) deze oproep zoveel u wilt en stuur deze vervolgens naar 1, 10, 20, 100, 1000 personen: laten wij deze boodschap doorgeven om opgemerkt te worden en om elkaar te steunen. Want ook al is deze revolutie een zaak voor alle mensen, zij is toch in de eerste plaats een zaak van individuele verantwoordelijkheid en individuele bereidheid om mee te doen.

Laten wij niet op elkaar wachten met handelen !
Laten wij individueel overgaan tot handelen voor allen !



Een 'ander' europees landbouwbeleid ?

Wat is er mis met de landbouw, met de consument en met de overheid ?

door Willem van Middendorp

Is er wat mis in de landbouw ?

Beeld is: het kost te veel en het vervuilt het milieu.

Het boerenbedrijf van nu is nauwelijks meer vergelijkbaar met de boerderij van honderd jaar geleden. Mechanisering en automatisering heeft veel te weeg gebracht. De manier van werken, de omgang met de dieren en het kweken van de gewassen, het heeft allemaal efficiëntere benadering gekregen. Toch groeit het graan nog steeds op het veld, komt de melk van de koe en eten we vlees van het geslachte dier. In essentie is dus niets veranderd.

De opbrengstprijs van de landbouwproducten is altijd aan schommelingen onderhevig geweest. In tijden dat prijzen wat hoger zijn, wordt er geïnvesteerd. Dat werkt productieverhogend uit. Tot er overproductie ontstaat, die de prijs doet dalen. De geschiedenis laat rampzalige voorbeelden zien van hoe diep de crises soms waren. Die voortdurende neiging tot overproductie is er nog steeds en vraagt ook nu nog om het beheersen ervan.

Nadat de EEG was ontstaan werd het europese landbouwbeleid opgehangen aan drie doelstellingen:

  • voldoende voedsel voor een redelijke prijs;
  • en redelijke levensstandaard;
  • het bevorderen van de productiviteit in een gestabiliseerde markt.

De eerste en de laatste doelstelling konden aardig worden ingevuld. Een goed inkomen voor de boer zat en zit er niet in De helft van de hele Europese begroting is bestemd voor het landbouwbeleid. In Europa is het landbouwbeleid ook het meest uitgebreid, dus daarom mag er ook wel eens een flink bedrag aan besteed worden.Weliswaar is dat maar een paar procent van de opgetelde begrotingen van alle lidstaten. Van het europese geld gaat maar een deel rechtstreeks naar de boer. En dan nog niet eens elke boer. Zo'n 56% van hen ontvangt subsidie en in Nederland is dat zelfs maar 27% van de boeren (800 miljoen Euro). De verwerkende industrie, handel en exporteurs pikken hier ook een behoorlijk graantje mee.

Door de landbouwsubsidies kunnen boeren door blijven boeren, en dus voor opbrengstprijzen beneden de kostprijs hun producten leveren. Voorbeeld van de maaltijd 'Samen aan tafel' te Zwaag: Twintig mensen aten een maaltijd met West-Friese ingrediënten voor 1.70 euro per persoon. De landbouwsubsidies zijn in feite consumentensusidies, want door deze wijze van werken wordt het voedselpakket goedkoop gehouden.

    Boeren zijn zeer gemotiveerde mensen die erg veel energie en tijd in hun bedrijf steken.

Weken van 60 tot 70 uur zijn meer dan uitzondering. En dat voor een uurloon, waar geen andere Nederlander interesse voor toont. De boer heeft ten dele een psychisch inkomen, placht een Wageningse professor te oreren. Dat mag dan waar zijn, maar er moet ook in het boerengezin brood op de plank komen.

De landbouw draagt zorgt voor een betaalbaar beheer van het landschap. Zeker met de duurzaamheids principes in het achterhoofd opereert de tegenwoordige agrarische ondernemer landschappelijk verantwoord.

Vuistregel: elke ha grond die de boer bebouwt en beheert levert de overheid jaarlijks 1000 euro op en elke ha natuurgebied kost de overheid elk jaar 1000 euro..

Is er wat mis met de consument ?

Beeld is: de consument zegt wel te letten op duurzaamheid, dierwelzijn, milieu en kostprijs af boerderij, en weet ook dat dat geld kost, maar gaat in de winkel toch voor de 'kiloknaller'

Het gros van de consumenten is best wel bereid te accepteren, dat de kosten van dierwelzijn en milieumaatregelen worden doorberekend in de prijs, zo wijst onderzoek uit. Maar ja er moet ook nog gelet worden op verantwoord energiegebruik, minder autorijden, vliegreizen mijden, geen producten kopen waarbij van kinderarbeid sprake is of waarbij de grondstof niet deugt (tropisch hardhout) etc.

Daarbij komt, dat men zich niet de tijd gunt om te zoeken naar verantwoorde producten. De wijk- of dorpswinkel is hier meestal ook niet van voorzien. De kosten van duurzaam produceren liggen dus bij de primaire producent, die ze niet of nauwelijks kan doorberekenen. Daarom hier een taak voor de overheid om maatregelen te nemen.

De samenleving als geheel heeft steeds minder zicht op wat er op de boerderij gebeurt. De meningsvorming wordt door de krant en tv beïnvloed en niet meer via opa, een tante of een buur die nog boer was. Hoewel zelf afkomstig uit een volledig boerenmilieu zie ik ook in mijn familie de afstand steeds groter worden. Het verhaal van de landbouw zal dan ook op andere manier moeten worden verteld.

    Is er wat mis met de overheid ?

Beeld: de Nederlandse overheid verbergt zich achter 'Brussel' en maakt te weinig eigen beleid en de EU blijft in haar regelgeving steken in halfhartige compromissen. De overheid laat zich er weinig aan gelegen liggen, dat de consument niet wil weten van een meer gewetensvolle benadering van de voedselaankopen.

Bemoedigend is dat de Tweede Kamer dezer dagen een positieve houding heeft aangenomen, door aan te dringen op maatregelen om te voorkomen, dat landbouwproducten beneden de kostprijs worden verkocht. De prijzenslag van de supermarkten werkt op allerlei manieren negatief uit: de kleinere winkels kunnen het niet bolwerken en de boer krijgt steeds minder betaald. De overwinnaar is straks de megasupermarkt, die dan de markt gaat bepalen.

De invloed van de multinationale ondernemingen op het EU-beleid is nu al onevenredig groot

De overheid moet zijn verantwoordelijkheid nemen en de consument er toe brengen, ook voor eigen gezondheid, de meer verantwoorde producten te kopen. Er zijn genoeg mogelijkheden: keurmerken invoeren, convenanten sluiten (met deelname van de grootwinkelbedrijven), wettelijke eisen stellen aan producten, diervriendelijk voortgebrachte producten financieel ondersteunen en importheffingen hanteren bij niet verantwoorde producten.

Het EU beleid m.b.t. het transport van levende dieren is een voorbeeld van stroperigheid in de Brusselse burelen. De afgelopen week werd een klein stapje gezet. Onze landbouwminister Veerman reageerde er gelaten op: 'Je moet het betere niet de vijand laten worden van het goede' zo meende hij.

Verrassenderwijs voegde hij er aan toe: 'De Europese Commissie kan altijd met nieuwe voorstellen komen'. Eerder meldde hij dat de besluiten tot hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van juni 2003 vastliggen en dat daar geen nieuwe voorstellen voor ingewacht worden. Het zou juist zo nuttig geweest zijn wanneer de maximaal - door de boer - te leveren hoeveelheid melk met een aantal procenten zou zijn verlaagd. Dit zou de Europese markt in evenwicht brengen en de melkveehouders een acceptabeler melkprijs opleveren. Dumping op de wereldmarkt zou dan ook tot het verleden behoren.

Willem van Middendorp 27 november 2004.

Europese & Internationale Oproep:

Laten we het Europese Landbouwbeleid veranderen

Wij boeren in de vergrote Europese Unie, we dreigen te verdwijnen vanwege het huidige landbouwbeleid.

Wij, burgers van Europa, we voelen ons als belastingbetaler en als consument slachtoffer van de schade opgelopen door het dumpen van producten en het intercontinentale handelsbeleid in meerdere opzichten zoals door de wijze van benaderen van de productkwaliteit, het milieu, het dierwelzijn, de werkgelegenheid en het platteland (sterk beinvloed door de industriële landbouwproductie en dierhouderij). Het Europese Landbouwbeleid leidt tot vermindering van het aantal boerenbedrijven en concentratie van de landbouwproductie in bepaalde regio's. De gekozen manier van betaling in de EU leidt tot een oneerlijke verdeling van de gelden over de boerenbedrijven, de sectoren en de landen, zonder dat gekeken wordt naar de multifunctionaliteit van kleine en middelgrote boerenbedrijven.

Wij, boeren in de Verenigde Staten van Amerika, we zijn slachtoffers van een vergelijkbaar landbouwbeleid, waarbij we verstrikt zijn geraakt in een zelfde concurrentiestrijd wat betreft het afzetten van landbouwproducten op de wereldmarkt voor een te lage prijs (dumpen) als de Europese Unie.

Wij, boeren uit Afrika, Latijns Amerika en Azië, ons wordt te vaak het produceren van ons voedsel onmogelijk gemaakt vanwege de invoer tegen te lage prijzen uit Europa of de Verenigde Staten van Amerika, en we zijn de eerste sociale groep die lijdt aan honger en armoede.

Wij boeren van deze wereld, we worden aangemoedigd om mee te doen aan de race richting overproductie om lage landbouwprijzen te verkrijgen. We worden al te vaak benadeeld door een prijsniveau dat op de internationale markt kunstmatig erg laag wordt gehouden. We zijn slachtoffer van het ontbreken van de internationale wil om de markt te reguleren,

Spreken uit dat het huidige Gemeenschappelijk Europese Landbouwbeleid

  • niet rechtmatig is zowel op Europees als op internationaal niveau, en dat het de werkgelegenheid op het platteland teniet doet,
  • opnieuw gefundeerd moet worden op behoeften en benaderingen van boeren en burgers (en niet die van de grootschalige detailhandel en voedingsmiddelenbedrijven) spreken uit dat een ander Europees Landbouw Beleid mogelijk is, spreken uit dat boeren en burgers samen in staat zijn hun regeringen zo ver te brengen, dat het landbouwbeleid wordt veranderd, doen de aftrap van een Europese en internationale campagne om dit te bereiken,

    Laat de boeren boer blijven
    Laten we zuinig zijn op ons voedsel
    Laten we ons landschap behouden
    Laten we de aarde duurzaam beheren

Waarom moet het Europese Landbouwbeleid zo nodig per omgaande gewijzigd worden?

Het mislukken van de WTO-onderhandelingen in Cancun in september vorig jaar heeft duidelijk gemaakt, dat de Europese Unie op dood spoor is geraakt met zijn manier van hervorming van het landbouwbeleid. Het Europees Landbouwbeleid moet zijn internationale geloofwaardigheid en legitimiteit zien terug te vinden.

Met de beëindiging van de 'vredesclausule' in WTO-verband, kan de EU een hele serie klachten tegemoet zien, die de EU er toe zullen dwingen het hervormde landbouwbeleid te herzien, want die was voornamelijk bedoeld om te worden ingebracht bij de WTO-onderhandelingen:

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zoals dat in juni 2003 vastgesteld, gevolgd door de hervormingsvoorstellen voor de Mediterrane sectoren in november 2003, doet - in tegenstelling tot wat de Europese Autoriteiten beweren - niets af aan het productiedenken dan wel de 'dumping-praktijken' van de Europese Unie. De EU en de VS hebben simpelweg hun ondersteuning voor export tegen lage prijs vervangen door ondersteuning door middel van de export door ontkoppelde directe betalingen (De zgn. WTO green box).

Het resutaat is duidelijk

  • De voedingsmiddelenindustrie en de supermarkten verkrijgen hun producten voor een lage prijs, LI>Zeer sterke afname van het aantal boereen in Europa,
  • Vaak werkomstandigheden van lage kwaliteit voor de werkers op het boerenbedrijf'
  • Overschotten worden voor lage prijzen naar derde landen geëxporteerd, waar ze de lokale agrarische economie ruïneren. Door enkele miljoenen kleine boeren in Centraal Europa in de steek te laten, brengt dit ruwe Europese beleid niet veel economisch en sociaal perspectief.

Zonder er voor uit te komen bereidt de EU een belangrijke verplaatsing voor van de landbouwproductie op andere continenten uitgevoerd door Europese agribusiness-bedrijven

Laten we de prioriteiten anders gaan leggen:

We moeten in Europa het principe van voedselsoevereiniteit* gaan toepassen om een rechtmatig, duurzaam en ondersteunend Gemeenschappelijk Europees Landbouwbeleid te bereiken.

Het volgende moet gedaan worden:

  • Het ontwikkelen van een beleid gericht op duurzame gezinsbedrijven in Europa, dat prioriteit geeft aan het leveren van producten aan de Europese interne markt.
  • Het werk van de boeren belonen door het betalen van prijzen,die gekoppeld zijn aan de productiekosten,
  • Het organiseren van productiebeheersing van landbouwproducten,
  • Het ontwikkelen van duurzame (met het oog voor welzijn en milieu) productiemethoden,
  • Het herkrijgen van de Europese autonome benadering van dierlijk voedermiddelen en dan speciaal voor wat betreft de plantaardige eiwitten, *Voedselsouvereiniteit is het RECHT van een volk, een land of een verbond van staten om hun landbouw- en voedselbeleid te definiëren, zonder dat er sprake is van het 'dumpen' van producten in fde richting van derde landen. (Via Campesina)
  • Het begunstigen van de regionale markten en de verwerking van producten ter plaatse'
  • Het leveren van kwalitatief hoogwaardige en veilige landbouwproducten,
  • het ontwikkelen van leefbaar platteland gebaseerd op in meerderheid kleinschalige en middelgrote boerderijen; boeren willen liever <> in het hele gebied van de EU, inclusief de minder gunstige streken (bergen en dergelijke),
  • het prioriteit geven aan jonge boeren om zich te vestigen,
  • het vervangen van concurrentie door solidariteit als economische en sociaal principe van de EU met 25 lidstaten
  • het onderhandelen over nieuwe regelingen, die een internationale handel in landbouwproducten vrij van 'dumpen' bewerkstelligen.

De ondergetekende boerenorganisaties roepen boerenorganisaties in het Noorden en in het Zuiden zowel als andere maatschappelijk organisaties op om samen campagne te voeren. Dit alles om onze regeringen en onze internationale authoriteiten te dwingen het Europese landbouwbeleid aan te passen en van start te gaan met een gemeenschappelijk ondersteunend landbouw- en handelsbeleid.


Eerst ondergetekenden

European Farmers Coordination (CPE*): Belgique FUJA,VAC, MAP.Deutschland ABL,BDM. Espanol SLG,EHNE, UAGR, Plataforma Rural- France CONFédération Paysanne. MODEF Italia ARI, Foro Contadino- Luxenburg FLB Nederland KLB Norge NBS Osterreich OBV Portugal CNA Suisse Uniterre, VKMB Sverge Nordbruk United Kingdom FFA Magyar MAGOSZ Malta ATB Europe MIJARC

Coordinadora de Organizaciones de Agricultores y Ganaderos (Espana)
Sindicato de Obreros del Campo(SOC*) (Andalucia-Espana)
National Family Farmers Coalition (NFFC*) United States)
Federation of Peassant organisations of Indonesia (FSPI*)
Movimiento Sem Terra (MST*)(Brasil)
Réseau des Organisation Payannes et des Producteurs de l'Ouest (ROPPA)

Platform ABC (Nederland):NMV-Dutch Dairyfarmers Union, WLA-Workinggroup on Agriculture and poverty, Point of support for National Female Farmers Concerns, Foundation Hands off milkleasing, KLB-Critcal Agriculture Council, Association on Organic Agriculture and Nutrition.

X-Y Solidariteitfonds (Nederland)

Associazione (AIAB) (Italia)per l'Agricoltura Biologica,
ATTAC (Deutschland)
Worldwide Farmers Union (VIA CAMPESINA)

* = member of Via Campesina
zie ook: www.aardeboerconsument.nl