Directe koppeling van het grondrecht-beginsel aan het algemeen basis inkomen

Door: Simon Hogervorst Als sympathisant van de beweging 'Grondvest' heb ik in eerdere jaren al eens gewezen op de beperkingen, die de gevolgde benaderingswijze - met name de directe koppeling van het grondrecht-beginsel aan het algemeen basis inkomen (ABI) - met zich meebrengt. Daarop wil ik nu - nu het ABI in steeds bredere kring bespreekbaar lijkt te worden - nog eens de aandacht vestigen. Daarbij merk ik het volgende op: Dat ik het ABI op zichzelf een goede, ja noodzakelijke zaak vind, heb ik - dacht ik - reeds voldoende duidelijk gemaakt in de 10 punten, die u onlangs in het blad Grondvest nog eens in herinnering bracht. Het kan echter niet los gezien worden van andere ontwikkelingen, met name die welke gaan in de richting van loonliberalisatie: beëindiging van de algemeen-verbindend-verklaring van de loonparagrafen uit de CAO's en afschaffing van het minimumloon. Zo'n loonliberalisatie maakt het ABI op zich al noodzakelijk, onontkoombaar. Die combinatie van ABI plus loonliberalisatie is m.i. ook de enige weg die leidt naar effectieve bestrijding, ja opheffing van de werkloosheid en daarom voor velen van levensbelang! Waar ik het recht op lonende arbeid een grondrecht van de mens acht, ben ik er van overtuigd dat deze weg dient te worden ingeslagen. Echter: ook deze combinatie kan niet los gezien worden van zijn sociale context en effecten; de loonliberalistie zal met name resulteren in een verscherpte polarisering van de verhouding werkgever-werknemer. En van zo'n verscherping is de zwakste partij, i.c. de werknemer onvermijdelijk de dupe. Dat vereist tegenwicht. Deze kwestie kan dan ook niet los gezien worden van hun onderlinge verhouding binnen de private onderneming: de werkenden dienen op het totale (!) beleid van de onderneming minstens zoveel te zeggen te hebben als de kapitaalverschaffers. Daarvoor is een samenwerkingsvorm op basis van reëel gedeelde verantwoordelijkheid nodig, waarvoor een adequate vorm gevonden dient te worden. Ook dit is - evenals het ABI - een conditio sine qua non voor de loonliberalisatie. Met die zeggenschapsproblematiek is het beginsel van de westerse eigendom in het geding. Het recht op eigendom is ook een mensenrecht, maar op zich niet 'heiliger' dan het recht op vrije meningsuiting of op lonende arbeid. Hernieuwde doordenking van de grenzen, die aan het eigendomsrecht gesteld moeten worden, is noodzakelijk en urgent. Een aspect van dat te herziene eigendomsdenken betreft de private grondeigendom. Hier ben ik radicaler dan 'Grondvest': het gaat niet alleen om de grondrente, het gaat om de totale zeggenschap over de grond, ons aller bestaansbasis! In plaats van een eigendomsrecht op grond dient daarom een gebruiksrecht te komen, dat best verhandeld, maar nimmer verpacht mag worden. De revenuen van dit gebruiksrecht (gedifferentieerd te heffen naar de aard van de bestemming van de grond) dienen vervolgens de belasting op arbeidsinkomsten volledig te vervangen; zij vormen tevens de financieringsbron van het ABI. N.B. Zowel bij het ABI als bij de grondproblematiek gaat het om mensenrechten; maar de relatie is minder direct, dan Grondvest geneigd is te veronderstellen. Een breder en diepgaander conceptie is noodzakelijk! BEWAAR DE WAARDE VAN DE AARDE Voor meer informatie: Gasthuislaan 22 6883 JD Velp Telefoon: 026-3610689