Marktwerking in thuiszorg is failliet zegt PvdA-kamerlid Vliegenthart


Volksgezondheid . . . Kamerzetel 151 . . . Klokkenluiders <===> SDN . . . Crisisdebat

De mensen krijgen nu niet de zorg die ze nodig hebben

Van onze verslaggeefster Jet Bruinsma

DEN HAAG


PvdA-kamerlid Vliegenthart haalt uit naar beleid thuiszorg

    'De mensen krijgen nu niet de zorg die ze nodig hebben'

    'De politieke verdeeldheid over de thuiszorg is zo hoog opgelopen, dat Kok een oplossing wil forceren.
    PvdA-kamerlid Vliegenthart vindt dat het 'genoeg is geweest' met de marktwerking in de thuiszorg.

'De problemen in de thuiszorg worden niet uitsluitend veroorzaakt door een tekort aan financiële middelen. Maar de budgettaire knelpunten worden wel verergerd door de nieuwe regels van de overheid. Het neerzetten van een pot met geld is niet voldoende om de moeilijkheden op te lossen. De overheid moet de regels veranderen, zodat de verschillende hulpverleners beter kunnen samenwerken aan het bed van de patiënt.'

Het PvdA-kamerlid Margo Vliegenthart heeft zich voorbereid op een pittig debat in het Torentje over de thuiszorg. Premier Kok heeft voor vanavond Vliegenthart, haar collega's Van Boxtel (D66) en Van Blerck (VVD), en de paarse fractieleiders uitgenodigd voor een gesprek met minister Borst en staatssecretaris Terpstra van Volksgezondheid. De politieke verdeeldheid over de thuiszorg - deze keer naar aanleiding van een gewraakte toekomstvisie van Borst en Terpstra - is zo hoog opgelopen, dat Kok nu een oplossing wil forceren.

Het verwijt van de PvdA is dat de nota, volgens de tamtamversie die thans circuleert, geen oplossing biedt voor twee acute en majeure knelpunten: de zogeheten knip en de marktwerking. Sinds 1 januari is de thuiszorg opgeknipt in korte en langdurige zorg. Korte zorg wordt uit een andere pot betaald dan lange zorg, met als gevolg een voortdurend gesteggel over de vraag wie wat betaalt.

Ter wille van de marktwerking moet de traditionele thuiszorg concurreren met goedkope, particuliere bureaus. De VVD is de enige van de drie coalitiepartijen die nog gelooft in de heilzame werking van de markt. De enige gelovige in het kabinet is minister Wijers van Economische Zaken. die daarover van mening verschilt met zijn partijgenote minister Borst. Het afschaffen van knip en marktwerking in de thuiszorg moet passen in een toekomstvisie, meent Vliegenthart. 'De kabinetsnota zal verder moeten kijken dan de verkiezingen van volgend jaar.'

    'Ons protest tegen marktwerking komt niet voort uit ideologische motieven'

- Mag het kabinet dan over zijn graf heen regeren?

'Er worden in dit land heel veel besluiten genomen, die voor een lange periode zijn bedoeld. De mensen worden er horendol van als je eerst vier jaar de ene kant op gaat en daarna vier jaar de tegenovergestelde richting inslaat. De geloofwaardigheid van de politiek is daarmee ook niet gediend. En als deze coalitie nog vier jaar doorgaat, moeten wij nu de koers voor de lange termijn kunnen bepalen.'

- De Tweede Kamer, inclusief uw fractie, waren indertijd voorstander van de knip. Waarom dan Borst en Terpstra verwijten dat zij de knip nog niet willen afschaffen?

'Achteraf gezien was de knip niet zo'n goed idee. De bedoeling was om de patiënten korter in het ziekenhuis te houden door ze meer thuiszorg te geven. Maar de bewindslieden bleken de complexiteit van die maatregel te hebben onderschat. Daardoor moest de thuiszorg zelfs knip-coördinatoren aanstellen om de zaak soepel te laten verlopen. Dat ging ten koste van de zorg. Het was niet de bedoeling dat het zó zou lopen.'

- Wat nu?

'Geef de ziekenhuizen de vrijheid om zelf de thuiszorg te organiseren voor patiënten die naar huis kunnen. Laat ze een hotel bouwen of een contract sluiten met een thuiszorginstelling. Of zelf zorg aan huis leveren. Dan bereik je precies hetzelfde als met de knip was bedoeld, en met minder bureaucratische rompslomp. Maar die zaak moet wel op 1 januari 1998 geregeld zijn, of zoveel eerder als mogelijk is. Borst en Terpstra zijn van plan om eerst de evaluatie van de knip af te wachten. Dat kan ?'iet. Daarvoor zijn de problemen te groot.'

Kok zei vorige week na afloop van de ministerraad dat voor- én tegenstanders zich ongenuanceerd uitlaten over marktwerking. Dat was ook aan u gericht

'Ons protest tegen marktwerking komt niet voort uit ideologische motieven. Wij zien dat er praktische bezwaren aan kleven. Het was goed dat de thuiszorg wat onder druk werd gezet door de particuliere bureaus. Maar nu is het genoeg geweest.

'De mensen krijgen nu niet de zorg die ze nodig hebben. De politiek wil dat ouderen langer zelfstandig blijven wonen. Dus is er meer thuiszorg nodig. Maar de werkelijkheid is dat het gemiddeld aantal uren hulp per week is teruggelopen van 5 naar 3,8. En de hulpverleners werken zich uit de naad.'

Zie ook het artikel van prof. dr. D. Post,
de nog steeds niet beantwoorde vragen aan minister Borst,