Kwantiteit in het onderwijs


EuroStaete . . EKC . . Klokkenluiders <===> SDN . . Wolmanzouten . . English


Koenraad Kortmulder in Forum

Bravo Dorien Pessers voor uw kritiek (de Volkskrant, 22 april) op het Nederlandse onderwijs, waarin culturele waarden te vaak worden afgedaan (en weggedaan) als ouderwets, soft of, wat erger is, niet-productief. Als je als docent, wetenschapper of politicus lang genoeg oefent in het alles uitdrukken in geld, verlies je gemakkelijk het vermogen om waarden te zien.

De Nederlandse universiteiten rekenen nog bijna uitsluitend in kwantiteit van productie. Ze noemen dat zelfs wel kwaliteit. In mijn eigen vak, biologie, wordt het marktprincipe zelfs meer en meer uitsluitend gehanteerd als verklaring voor het bestaan, de bouw, het functioneren, het gedrag, het leervermogen en de evolutie van planten en dieren. Door deze eenzijdige wetenschappelijke stellingname scheppen deze biologen een schijn van rechtvaardiging voor marktdenken in de politiek.

Biologiestudenten zijn in een of twee jaar zo ver dat ze bij iedere levensuiting van dier of plant vragen wat de 'kosten' en de 'baten' ervan zijn. Dat kan op zich zelf geen kwaad, maar benauwend is dat zij zo vaak genoegen nemen met alleen dit soort verklaringen, en niet meer toegankelijk zijn voor zovele andere vragen, zoals: hoe functioneert dit organisme? Hoe is het zo gegroeid? Wat is leven? Hoe ervaart een dier zijn omgeving? Wat is een dier meer dan zijn opbrengst in geld?

Gelukkig zijn er ook studenten die zich, ondanks de prestatiedruk, niet laten indoctrineren. Die hebben van thuis of van die ene leraar op school ook nog iets anders meegekregen, of ze hebben voldoende vrije intelligentie. Zij kunnen een nieuwe voorhoede worden als de universiteit in de toekomst zijn rol als cultuurdrager weer van harte aanvaardt.

Leiden, Koenraad Kortmulder