Van: Ander Europalijst, en kijk vanavond naar Netwerk Ned 1 20.20 uur Uit De Limburger van 22 februari 1999 Cresson opnieuw in opspraak Door Joep Dohmen en Bart Nijpels BRUSSEL De Franse Eurocommissaris Edith Cresson heeft eind vorig jaarvoorkomen dat ambtenaren van de Europese Commissie geld terugvorderden van haar vriend, de Franse tandarts René Berthelot (69). Cresson had de man eerder enkele lucratieve contracten bij de commissie bezorgd. De financiële controledienst van de commissie ontdekte in 1997 tijdens een routinecontrole dat Berthelot twee contracten niet of nauwelijks had uitgevoerd. Vanwege deze wanprestatie moest hij een aanzienlijk deel van de aan hem betaalde 270.000 gulden teruggeven, luidde de ambtelijke aanbeveling. Cresson ging daar niet mee akkoord. De terugvordering werd tegengehouden en de ambtenaren kregen zwijgplicht. Dat hebben ambtenaren van de financiële controledienst afgelopen week verklaard tegenover Europarlementariërs en het comité van onafhankelijke experts. Dat comité onderzoekt de beschuldigingen over wanbeleid en vriendjespolitiek van Eurocommissarissen. Dat heeft deze krant vernomen uit betrouwbare bron in Brussel. Documenten over de geblokkeerde terugvordering zijn inmiddels in handen van enkele Europarlementariërs. Mogelijk al morgen moet Cresson voor de budgetcontrolecommissie van het Europees parlement uitleg geven. Het comité van experts komt 15 maart met zijn eindrapport. De kans dat Cresson politiek overleeft wordt bijzonder klein geacht. Europarlementariër Jan Mulder (VVD): "Cresson is politiek niet meer te handhaven". De geschorste Nederlandse euroambtenaar Paul van Buitenen, die vorig jaar een belastend dossier over onder meer Cresson aan het Europees Parlement gaf, zegt desgevraagd op de hoogte te zijn van het feit dat Cresson de terugvordering heeft tegengehouden. Cresson verdedigde afgelopen maanden de twee contracten aan Berthelot ook voor het Europees Parlement: Berthelot was uitermate geschikt en leverde prima werk. Uit documenten die Europarlementariërs nu hebben blijkt dat Berthelot als extern wetenschapper het gros van de tijd helemaal niets gedaan heeft. Bovendien was hij als tandarts niet gekwalificeerd voor zijn opdracht: aids-onderzoek. De Europese Commissie gaf gisteren geen commentaar. En nog meer: De politieke doodzonden van Eurocommissaris Edith Cresson Door Joep Dohmen en Bart Nijpels Edith Cresson deelde met kwistige hand baantjes uit aan vrienden en bekenden na haar benoeming in 1995 tot Eurocommissaris. Vanaf het moment dat Edith Cresson haar opwachting in Brussel maakte, kregen vrienden en bekenden opdrachten en baantjes. Daarbij werd niet gedraald: al één maand nadat Cresson commissaris was geworden, werd de toen net gepensioneerde Berthelot benoemd in een fictieve job als adviseur (8640 gulden per maand) van het Ierse bedrijf Parkington Enterprises. Dat bedrijf is van de Luxemburger Claude Perry die op zijn beurt miljoenencontracten kreeg van veel afdelingen van de Europese Commissie, waaronder het directoraat-generaal onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (DG 12) van Edith Cresson. Perry is inmiddels ook beschuldigd. Miljoenen guldens EU-noodhulp voor Bosnië - het Echo-hulpprogramma - zouden verdwenen zijn in de zakken van Perry's adviesbureau Perry-Lux. En tenminste 1,5 miljoen gulden ging naar Perry's bedrijf Parkington Enterprises, dat Berthelot aan een fictieve job hielp. Vanwege hun rol in deze zaak zijn drie Franse Commissie-ambtenaren, onder wie Hubert Odini, juni vorig jaar geschorst. Odini's echtgenote bleek voor twintigduizend gulden per maand adviseur van een ander bedrijf van Claude Perry. De zoon van het echtpaar Odini is kabinetsmedewerker van Edith Cresson. Weer een ander bedrijf van Perry huurde voor de bevriende tandarts Berthelot in september 1995 voor 4870 gulden per maand een appartement in de omgeving van Brussel. Uit documenten, waarover deze krant beschikt, blijkt dat Perry toegeeft dat hij Berthelot op verzoek van Cresson aan een fictieve baan hielp. Bovendien zou Perry met haar de afspraak hebben gemaakt dat de kosten voor het appartement door haar kabinet vergoed werden. In juli kreeg Berthelot, die ook een Frans pensioen van 4500 gulden per maand had, zijn eerste contract als extern adviseur bij DG 12 van Edith Cresson, tegen een salaris van achtduizend gulden per maand. Meteen ontving ook zijn zoon een contract van een van de diensten van Cresson. In maart 1997 werd tandarts Berthelot voor één jaar ondergebracht als visiting scientist bij het gemeenschappelijk onderzoekscentrum van de Europese Commissie. Ook die dienst valt onder Cresson. Bovenop zijn maandsalaris van twaalfduizend gulden ontving Berthelot een toeslag van 25 procent vanwege zijn hoogstaande wetenschappelijke kwalificaties op het gebied van aidsonderzoek, zo blijkt uit het aanstellingscontract. Berthelot was enkele weken actief, schreef wat rapportjes en bleef toen ziek thuis. Hoewel hij niets meer uitvoerde, liep zijn salaris door. Ambtenaren wilden het geld terugvorderen, maar Cresson hield dat tegen. Berthelot zou volgens haar wèl gekwalificeerd zijn en gepresteerd hebben. Berthelots kwaliteit als aidsonderzoeker blijkt echter twijfelachtig. Onderzoek in de databank Medline bij het virologisch laboratorium van de Rijksuniversiteit Utrecht onderstreept dat: van hem kwam de afgelopen tien jaar geen enkele wetenschappelijke publicatie over aidsonderzoek. Sterker, van Berthelot zijn helemaal geen wetenschappelijke publicaties bekend in de databank die alle gangbare wetenschappelijke tijdschriften omvat. De Rotterdamse viroloog professor A. Osterhaus, die regelmatig wetenschappers screent voor de Europese Commissie, bestudeerde ook het arbeidsverleden van de plattelandstandarts. "Op basis van deze gegevens vind ik dat er geen directe reden was om deze meneer zo'n uitzonderlijk contract als aidsonderzoeker te geven", concludeert Osterhaus. Europarlementariër Jan Mulder (VVD) vindt dat Cresson de terugvordering ten onrechte heeft tegengehouden. "Misschien is het volgens de Franse politieke mores wel gangbaar om mensen iets toe te spelen, maar ik heb grote argwaan." Zijn collega Joost Lagendijk van GroenLinks spreekt over een "politieke doodzonde". Lagendijk: "Cresson heeft tegenover ons niet de waarheid gesproken. Ze moet aftreden." De affaire Berthelot is een van de vele affaires waarin Cresson verstrikt is. De omvangrijkste daarvan is zonder twijfel het Europese scholingsprogramma Leonardo da Vinci. De uitvoering van dat programma, ter waarde van 1,4 miljard gulden, is in 1995 onder verantwoordelijkheid van Cresson in handen gegeven van het bedrijf Agenor. Dat bedrijf wordt geleid door - alweer - een vriend van Cresson, de Fransman Richard Walther. Daarna zouden, volgens een driehonderd pagina's dik dossier van een team van financieel controleurs van de Europese Commissie (onder wie Paul van Buitenen), grote bedragen zijn verdwenen in de zakken van de directeur en zijn relaties. Walther declareerde fictieve reizen en gaf zijn vrouw een baan waarvoor zij niet gekwalificeerd was. Voorts kregen niet-bestaande bedrijven handenvol geld voor niet-uitgevoerde opdrachten en ontvingen adviseurs vergoedingen die opliepen tot zesduizend gulden per dag. Toen enige tijd geleden ook nog bleek dat het Franse adviesbureau SISIE vanaf 1995 opeens lucratieve opdrachten had ontvangen van de Europese Commissie en dat Edith Cresson één van de aandeelhouders was tot vlak vóór zij in 1995 Eurocommissaris werd, keek daar niemand in Brussel meer van op. Het actualiteitenprogramma Netwerk zendt vanavond een reportage uit over de doodzonden van Edith Cresson.