Antoon van Belle is slachtoffer van incompetentie bij VROM en chantage van het OM

Woordvoerder WAO/WIA namens de PvdA Tweede-Kamerfractie.

Inhoud blz

1. WAO en WIA in het verkiezingsprogramma van de PvdA 2
2. Verhagen wil alleen de uitkering in de IVA verhogen 3

3. PvdA wil beter perspectief voor herbeoordeelden op de arbeidsmarkt 4

4. Wegwijzer 4

5. Colofon 5

1. WAO en WIA in het verkiezingsprogramma van de PvdA

De afgelopen tijd krijg ik veel mails en brieven van mensen die zich (terecht) grote zorgen maken over wat er na de verkiezingen met de WAO/WIA zal gebeuren. Zoals verwacht willen CDA en VVD niets veranderen, behalve dan dat het CDA voor een kleine groep de uitkering wil verhogen (meer hierover in het volgende hoofdstuk). De PvdA vindt dat de herkeuringen niet deugen en dat de WIA onrechtvaardig uitwerkt, omdat mensen met dezelfde beperkingen maar met verschillende inkomens andere uitkeringen krijgen; mensen met lage inkomens krijgen geen of een lage uitkering, mensen met een hoog inkomen kunnen na arbeidsongeschiktheid rekenen op een hogere uitkering.

De PvdA vindt dat zowel de herkeuringen als de nieuwe WIA aangepast moeten worden. In het PvdA verkiezingsprogramma staan de volgende concrete voorstellen over de WAO/WIA:

De WIA

In de afgelopen jaren zijn duizenden arbeidsongeschikten opnieuw gekeurd. Hoewel het belangrijk is uit te gaan van wat mensen kunnen, leidt dit soms tot mensonterende situaties. Veel goedgekeurde WAO'ers hebben nauwelijks kans op werk, met als gevolg dat de uitkering een enkeltje bijstand betekent - of, voor wie een werkende partner heeft, zelfs dat niet.

· De herkeuringen moeten met fatsoen gebeuren. Dat vraagt om aanpassing van de herkeuringscriteria, minder theoretisch en onrechtvaardig, en meer stimulansen bij het vinden van werk.

· De WIA betekent een verslechtering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Om dit te repareren baseren wij de vervolguitkering voor deze groep op het laatst verdiende loon, in plaats van op het minimumloon. De WGA voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten gaat gelden vanaf 15% arbeidsongeschiktheid.

· De uitkering voor duurzaam arbeidsongeschikten wordt verhoogd van 70% naar 75%.

· We creëren betere stimulansen voor werkhervatting, vooral ook voor mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn.

· De financiële prikkels om instroom te voorkomen, zoals de Pemba, schaffen we niet af.'

De PvdA wil dus het schattingsbesluit dat andere herkeuringscriteria introduceerde en tot onmenselijke situaties heeft geleid, aanpassen. We willen er voor zorgen dat mensen met lagere inkomens ook eerder een WAO/WIA uitkering krijgen, door de grens voor gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid te verlagen van 35 naar 15 %. We doen meer aan werkhervatting en verhogen de uitkering voor volledig duurzaam arbeidsongeschikten, ook in de WAO.

Daarnaast bevat het PvdA-programma nog vele voorstellen die de positie van WAO'ers verbeteren;

· Anders dan het kabinet Balkenende wil de PvdA de koppeling herstellen, waardoor de WAO/WIA uitkering mee stijgt met de lonen;

· We voeren een werkbonus in voor mensen die gaan werken, zodat ze er meer aan over houden, en we treffen voor werkgevers no-riskpolissen als ze ouderen en arbeidsgehandicapten in dienst nemen;

· We willen dat mensen die in de bijstand komen (en dat zijn met de nieuwe WIA helaas ook arbeidsongeschikten) de eerste 3 jaar niet hun huis hoeven op te eten;

· We stimuleren gesubsidieerde arbeid, onder andere via participatie en investeringsbanen. In het verleden vonden veel WAO-ers via deze banen weer een weg naar de arbeidsmarkt.

Ook voor de WAO/WIA geldt dus; het kan zoveel beter. De PvdA zal daarvoor strijden, hopelijk met uw steun.

2. Verhagen wil alleen de uitkering in de IVA verhogen

Ik ben blij dat het CDA eindelijk nieuwe volledig duurzaam arbeidsongeschikten een hogere uitkering willen geven. Ik vind het echter volstrekt onbegrijpelijk dat de mensen die in dezelfde situatie zitten maar onder de 'oude' WAO vallen er niets bij krijgen. Verhagen laat hiermee een grote groep arbeidsongeschikten in de kou staan. Deze groep heeft net zo weinig kansen om weer terug te komen op de arbeidsmarkt als de mensen die nu volledig arbeidsongeschikt worden verklaard.

In het eerste kwartaal van 2006 kwamen 750 mensen in aanmerking voor de IVA (de uitkering voor volledig duurzaam arbeidsongeschikten). Het aantal mensen dat zal profiteren van deze verhoging zal dit jaar waarschijnlijk niet boven de 3000 uitkomen. De laatste prognose van het UWV is namelijk alweer naar beneden bijgesteld. Het is dus een groots gebaar van CDA en VVD voor een hele kleine groep. Maxime Verhagen noemde tijdens de algemene beschouwingen een aantal van 12.000, maar dat gaat over een prognose van volgend jaar. Ik betwijfel ten zeerste of dat gehaald gaat worden, omdat de deur naar de IVA potdicht zit.

Hieronder vindt u een korte impressie van het debat tijdens de algemene politieke beschouwingen dat ontstond tussen Wouter Bos en Maxime Verhagen over dit onderwerp:

De heer Verhagen (CDA):
'Wij hebben nu te maken met de afspraak die wij hebben gemaakt aan het begin van deze periode. Die afspraak was dat de volledige en duurzaam arbeidsongeschikten conform de WIA zouden kunnen rekenen op een hogere uitkering (75%), indien de instroom onder de 25.000 kwam en indien de vakbeweging en de werkgevers geen aanvullende cao-afspraken zouden maken waardoor de ziektedoorbetaling boven de 170% kwam. De instroom is fors gedaald en dat men zich bij het merendeel van de cao's die zijn gesloten ruim heeft gehouden aan de belofte. Ik zeg dan: wij moeten niet alleen die hervorming doorgevoerd hebben, maar ook leveren. Dat betekent dat de uitkeringen met terugwerkende kracht tot 1 januari 2006 de uitkeringen moeten worden verhoogd naar 75%.'

De heer Bos (PvdA):
'Weet de heer Verhagen hoeveel mensen baat gaan hebben bij wat hij nu voorstelt?'

De heer Verhagen (CDA):
'Al diegenen...'

De heer Bos (PvdA):
'Hoeveel zijn het er?'

De heer Verhagen (CDA):
'U hebt al die cijfers altijd paraat, hè. Behalve als het over uw eigen plannen gaat.'

De heer Bos (PvdA):
'Het zijn er 750 in het eerste halfjaar. Het CDA maakt nu dus een groot sociaal gebaar voor 750 mensen die dan een hogere uitkering krijgen, terwijl het afgelopen jaar 50.000 mensen zijn herkeurd van wie ruim 40.000 als enig resultaat van de herkeuring een lagere uitkering krijgen. Als u echt sociaal wilt zijn, doe dan iets voor die 40.000 mensen en niet alleen voor die 750.'

De heer Verhagen (CDA):
'Om te beginnen kloppen de getallen weer niet, want het zijn er 12.000. Nu wij zeggen dat iemand die volledig arbeidsongeschikt is recht heeft op een hogere uitkering, wilt u dat weer bagatelliseren, omdat het niet uw eigen plannetje is. Wees blij, dat wij met die voorstellen komen.'

De heer Bos (PvdA):
'Mijn steun hebt u, ik vind het prachtig dat u dit voorstelt, maar ik vraag u om meer te doen. Je krijgt niet opeens een sociaal gezicht door voor de 750 mensen die deze zes maanden in de IVA zijn ingestroomd iets te doen. Er is een veel grotere groep die met een veel grotere onrechtvaardigheid is geconfronteerd. Er werden mensen hergekeurd die geen enkele kans maakten op de arbeidsmarkt en het enige resultaat voor die mensen is dat zij nog steeds aan de kant staan, maar wel goedkoper. Als u nu echt iets wilt doen, doe dan ook iets voor die mensen en steun ons daar dan in!'

3. PvdA wil beter perspectief voor herbeoordeelden op de arbeidsmarkt
Niet alleen voor duurzaam arbeidsongeschikten wordt naar mijn mening te weinig gedaan. Dit geldt net zo goed voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Dit punt hebben wij daarom ook aangesneden tijdens de algemene beschouwingen. Er is een groep van 65.000 mensen waarvan de uitkering is verlaagd of stopgezet. Ruim 80% van hen maakt geen enkele kans op de arbeidsmarkt. Het resultaat van deze herkeuring voor deze mensen komt enkel en alleen neer op een achteruitgang in inkomen; zij hebben geen recht meer op hun oude WAO-uitkering en gaan nu langzaam maar heel zeker richting bijstand. Wij vinden het niet rechtvaardig dat mensen die geen kans maken op de arbeidsmarkt en van wie de gezondheid niet is veranderd, duikelen in inkomen.

Minister President Balkenende noemt dit echter "nieuwe solidariteit": extra ondersteuning voor degenen die volledig arbeidsongeschikt zijn en maximale ondersteuning voor degenen die gedeeltelijk arbeidsgeschikt zijn. Hij lijkt echter te leven in een andere werkelijkheid dan de vele mensen die mij regelmatig laten weten hoe kansloos zij zich voelen ook al hebben ze ondersteuning waar vaak ook nog het nodige aan schort.

Op dit punt hebben we een motie ingediend die de regering verzoekt duidelijke afspraken te maken met werkgevers over werkhervatting van herkeurde WAO'ers en daarnaast de Tijdelijke Regeling Inkomensgevolgen herbeoordeelde arbeidsongeschikten (TRI) voor deze groep te verlengen. Helaas hebben VVD, CDA en D'66 tegen deze motie gestemd waardoor hij werd verworpen.

4. Wegwijzer.
Klachtenbureau UWV
Voor klachten en nadere uitleg over de WAO, te bereiken via tel: 0900-898 2525 of Centraal klachtenbureau UWV, Postbus 58071, 1040 HB Amsterdam.
UWV is een proef gestart met het stellen van vragen via internet. Zo hopen ze u sneller en beter te kunnen helpen. In eerste instantie is het bedoeld voor werknemers en uitkeringsgerechtigden.

Nationale Ombudsman
Als u ontevreden bent over de klachtenafhandeling van het UWV dan kunt u zich richten tot de nationale ombudsman: tel. 0800-335 55 55, Postbus 93 122, 2509 AC Den Haag, of http://www.nationaleombudsman.nl/

Stichting Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid
Kleine Raamstraat 23, 9711 CG Groningen.
050 5492906, http://www.steungroep.nl/

Sociaal Raadsliedenwerk (LVSR)
Voor meer algemene hulp (niet alleen gericht op WAO) kunt u terecht bij de Landelijke Vereniging van instituten voor Sociaal Raadsliedenwerk (LVSR). Hun hulp is vertrouwelijk en gratis. Het adres: LVSR, Postbus 3332, 3502 GH Utrecht, tel. 030-298 3419, http://www.sociaalraadslieden.nl/

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Voor al uw vragen op het terrein van de sociale zekerheid, maar ook voor de laatste stand van zaken wbt wetgeving kunt u bellen met Publieksinformatie 0800-9051 of kijken op https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw

Het Breed Platform Verzekerden & Werk
Dit platform heeft een telefonische helpdesk voor vragen of klachten over werk, sociale zekerheid en verzekeringen en is elke werkdag bereikbaar van 12.00-20.00 uur.
Postbus 67026
1060 JA Amsterdam
Tel: 020-4800333 Fax: 020-4800334 Helpdesk 020-4800300 Teksttelefoon 020-4800301
E-mail helpdesk@bpv.nl, Internet http://www.bpv.nl/

LVA (Landelijke Vereniging van Arbeidsongeschikten)
Postbus 151
6430 AD Hoensbroek
Tel: 045-5691994, Fax: 045-5691970
Op de pagina Wat is wat, onder de link WAO-platforms staan de telefoonnummers van een aantal regionale instanties die uw vragen wellicht kunnen beantwoorden.

5. Colofon.
Aan deze nieuwsbrief is meegewerkt door Carolien de Heer. Reacties en aan- en afmeldingen kunt u naar haar sturen via: c.deheer@tweedekamer.nl. Wij zijn zo vrij geweest uw emailadres op te nemen in onze verzendlijst. Indien u geen interesse in de nieuwsbrief hebt dan kunt u dat via bovenstaand emailadres aangeven. Wij zullen uw naam dan van de verzendlijst verwijderen.

Terug naar het begin