Grenzen aan de concurrentie Boekbespreking door Dick Verheul De mondiale burgerlijke samenleving realiseert zich dat er 'n gezamenlijke toekomst is. De multinationals werken intussen aan een nieuwe economische orde, die meer op een slagveld lijkt. Rond deze tijd verschijnt het boek 'Grenzen aan de Concurrentie', geschreven door de Groep van Lissabon. De titel van de boek suggereert een verband met het rapport van de Club van Rome, 'Grenzen aan de groei', dat in 1970 zoveel indruk maakte. Dat verband is er in zoverre, dat het behandelde onderwerp verwantschap heeft. Of 'Grenzen aan de Concurrentie' net zo zal inslaan als de voorganger moet nog worden afgewacht, hoewel de uitgeverij van de Vrije Universiteit van Brussel het vurig hoopt. De Groep van Lissabon bestaat uit 19 mensen uit Noord-Amerika, Japan en West-Europa, rond initiatiefnemer professor Ricardo Petrella, die een hoge functie heeft bij de commissie van de Europese Unie in Brussel. Petrella nam het initiatief overigens op persoonlijke titel.
Het is een credo, een ideologie. Niet alleen voor ondernemers is de concurrentiepositie heilig, ook op universiteiten, in het onderwijs, in het parlement, in de media en onder planologen lijkt alles te draaien om het concurrentievermogen. De voorbeelden doen zich dagelijks voor. Een energieheffing voor de industrie kan niet, want dan kan Nederland niet meer concurreren. De lonen en uitkeringen mogen niet te hoog, milieumaatregelen niet te streng. Die ideologie, waarbij concurrentie boven alles lijkt te gaan, wordt nog versterkt omdat bedrijven, financiële netwerken, industrie- en consumenten markten en de communicatiestructuren steeds meer wereldwijd worden. De multinationals werken aan een nieuwe economische orde, die meer op een slagveld lijkt tussen economische giganten. Zo verwerven netwerken van financiële- en industriële ondernemingen zich een ongekende macht over het lot van miljoenen mensen.
Het negentiende-eeuwse kapitalisme vertoonde uitwassen als kinderarbeid, slechte lonen en slechte arbeidsomstandigheden, uitbuiting. De staat greep in en stelde regels en wetten op. Maar in de huidige tijd zijn de grote ondernemingen de staat ver boven het hoofd gegroeid. Alleen een Wereldregering zou de multinationale ondernemingen iets kunnen voorschrijven. Zo'n wereldregering zal er voorlopig niet komen, denken de schrijvers. Ook zal het mondiale kapitalisme de eigen uitwassen niet vrijwillig afzwakken. De oplossing die zij aandragen moet komen van een wereldwijd samenwerkingsproject, dat verwezenlijkt moet worden middels vier 'Maatschappelijke mondiale contracten': het contract ter vervulling van de basisnoden, het cultureel contract, het demografisch contract en het contract voor de aarde.
Ricardo Petrella / Groep van Lissabon: Grenzen aan de Concurrentie. |
Stichting Sociale Databank Nederland
E-mailadres: sdn@planet.nl
Internet site:
http://www.sdnl.nl/grond-1.htm
Westkade 227, 1273 RJ Huizen (NH)
Tel.: 06-17125374