Brandbrief aan minister Borst over erfelijkheidsvergiftiging
door conserveringsmiddelen in speeltoestellen voor kinderen


EuroStaete . . EKC . . Klokkenluiders <===> SDN . . Wolmanzouten . . English

Gezondheidsrisico's van houtverduurzamingsmiddelen met wolmanzouten

Ing. A.M.L. van Rooij

Milieu- en Veiligheidskundige

Henry George (1839-1897): De Aarde behoort toe aan alle levende wezens

                              AANTEKENEN

't Achterom 9a                Sint Oedenrode
5491 XD                       11 februari 1996
Sint Oedenrode               
Tel. 0413-490387                 
Fax. 0413-490386




Aan dr. E. Borst-Eilers (persoonlijk)
Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Postbus 5406
2200 HK Rijswijk.

    Excellentie.

Bijgevoegd vindt U een afschrift van pagina 12 t/m 18 uit het rapport Gezondheidsrisico's van houtverduurzamingsmiddelen: oriënterende evaluatie voor CCA-zouten van november 1994 van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ik verzoek U kennis te nemen van de inhoud. Uit die inhoud kunt U het volgende opmaken:

  1. Veegproeven hebben aangetoond dat vanaf de 4e dag gewolmaniseerd hout afhankelijk van de buitentemperatuur zo'n 25 tot 45 mg/m2 chroom VI *2 afgeeft. Spelende kinderen die op speeltoestellen van gewolmaniseerd hout klimmen en zich ervan af laten glijden hebben al snel meer dan 1 m2 van het hout afgeveegd.

    - Chroom VI is genotoxisch carcinogeen hetgeen inhoudt dat elke blootstelling, hoe gering ook, op termijn al kanker kan veroorzaken. Om die reden is chroom VI in de NER (Nederlandse Emissie Richtlijnen) aangewezen als een stof met een minimalisatieverplichting, hetgeen betekent dat hiervoor geen drempelwaarde (minimale hoeveelheid) kan worden opgesteld waaronder geen kanker ontstaat. Dit in tegenstelling met asbest, hetgeen veel minder gevaarlijk is als chroom VI. Het chroom VI waarmee gewolmaniseerd hout is geïmpregneerd lost op in water. In water oplosbare chroom VI verbindingen kunnen relatief zeer gemakkelijk door de huid worden opgenomen. Dit in tegenstelling tot asbest.

    - Arseen is carcinogeen hetgeen inhoudt dat blootstelling op termijn kanker kan veroorzaken. Het arseen waarmee gewolmaniseerd hout is geïmpregneerd lost op in water onder vorming van arseenzuur. Arseenzuur is levensgevaarlijk en kan eveneens door de huid het lichaam binnendringen. Uit vorenstaande kan worden opgemaakt dat kinderen die spelen op gewolmaniseerde speeltoestellen ongeoorloofde hoeveelheden levensgevaarlijk oplosbaar chroom VI en arseenzuur het lichaam binnenkrijgen via de volgende opnameroutes:

    • resorptie door de huid
    • ingestie via hand en mond contact.
    • rechtstreeks in bloed via splintervorming.

    Mede vanwege het lage lichaamsgewicht van kinderen en het feit zij normaal gesproken nog een lang leven voor de boeg hebben betreft het juist een zeer risicovolle groep.

    U als verantwoordelijke Minister voor de Volksgezondheid dient ervoor te zorgen dat de kinderen in Nederland spelen op veilige speeltoestellen. Om die reden verzoek ik U mij kenbaar te maken welke maatregelen U gaat treffen om te voorkomen dat kinderen die in Nederland op gewolmaniseerde speeltoestellen spelen worden blootgesteld van het levensgevaarlijk in water oplosbare chroom VI en arseenzuur.


  2. Bij verbranding van gewolmaniseerd hout in houtkachels. open haarden en op brandstapels bevat het achterblijvende as zeer hoge concentraties arseen. chroom VI en koper te weten: 5.6 gram/kg arseen, 81.9 gram/kg chroom VI en 87,7 gram/kg koper. Dit betreffen zeer hoge concentraties levensgevaarlijke stoffen. waarvan chroom VI (*) niet alleen via de longen het lichaam kan binnendringen maar ook via de huid. Ter illustratie:

    • 50 mg/kg arseen in as is op grond van het Besluit Aanwijzing Gevaarlijke Afvalstoffen (BAGA) al gevaarlijk afval; 5,6 gram/kg arseen gaat de grens van gevaarlijk afval maar liefst zo'n 111 x te boven.
    • 50 mg/kg chroom VI in as is op grond van het Besluit Aanwijzing Gevaarlijke Afvalstoffen (BAGA) al gevaarlijk afval; 81.9 gram/kg chroom VI (*) gaat de grens van gevaarlijk afval maar liefst 1637 x te boven.

    Uit vorenstaande kan worden opgemaakt. dat mensen die gewolmaniseerd hout opstoken of op een andere manier met as van gewolmaniseerd hout in aanraking komen direct levensgevaar lopen en een zeer grote kans hebben op het later krijgen van kanker, chronische luchtaandoeningen e.d. De volgende mensen kunnen in aanraking komen met dat levensgevaarlijke as:

    • mensen die gewolmaniseerd hout opstoken in houtkachels, open haarden of op brandstapels en vervolgens betreffend as opscheppen onder vorming van grote stofwolken.
    • mensen van reinigingsdiensten die betreffend levensgevaarlijk as ophalen in geval het in vuilniszakken is gedaan.
    • mensen op de vuilnisstort als gevolg van het storten van betreffend levensgevaarlijk as, mensen die in eigen groentetuintjes werken in geval betreffend levensgevaarlijk as is aangewend als humus voor in die groentetuin. mensen die uit bovengenoemde groentetuin hun groenten opeten etc., etc.

    Betreffende mensen kunnen extreem hoge concentraties chroom VI en arseen het lichaam binnenkrijgen via de volgende opnameroutes.

    • inhalatie via de longen, als gevolg van de grote stofontwikkeling
    • resorptie door de huid
    • Ingestie via de mond vanwege de grote stofontwikkeling en het eten van besmette groenten.

U als verantwoordelijk Minister voor de Volksgezondheid dient ervoor te zorgen dat bovengenoemde mensen in Nederland niet in aanraking kunnen komen met bovengenoemd levensgevaarlijk as van gewolmaniseerd hout. Om die reden verzoek ik U mij kenbaar te maken welke maatregelen U gaat treffen om te voorkomen dat er in Nederland nog gewolmaniseerd hout wordt opgestookt.

Vertrouwende op een spoedige reactie Uwerzijds. teken ik,



Hoogachtend,





c.c.
  • A. Nigten. Landelijk Milieu Overleg te Utrecht
  • J. Juffermans, Kleine Aarde te Boxtel
  • H. v.d Wiel. Milieudefensie te Amsterdam
  • A. van Bergen, de Groenen te Nijmegen
  • A. Hagendoorn, Milieudefensie te Amsterdam

Bijlage: Voorblad en blz. 12 t/m 18 uit het rapport gezondheidsrisico's van houtverduurzamingsmiddelen:
Oriënterende evaluatie voor CCA-zouten, van november 1994 van het Ministerie van WVS (8 pagina's)


Gebruikte bronnen:

  • De Nederlandse Emissie Richtlijnen (NER).
  • De Nationale MAC-lijst 1995, publicatieblad p145 van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
  • Protocol voor de bedrijfsgezondheidszorg over arsenicum. nummer S30-21 van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
  • Praktijkgids arbeidsveiligheid. editie 1995 van Samsom Bedrijfsinformatie. Alphen aan de Rijn.
  • Besluit Aanwijzing Gevaarlijke Afvalstoffen van 25 november 1993.
  • Besluit kankerverwekkende stoffen en processen van 4 februari 1994. stb.91
  • Alarmgids ongevallenbestrijding gevaarlijke stoffen van 1995 van de Koninklijke Vermande.
  • Rapport gezondheidsrisico's van houtverduurzamingsmiddelen: Oriënterende evaluatie voor CCA-zouten van november 1994 van het Ministerie van VWS.
  • Arsenic in the environment, edited by Jerome O Nriagu, Department of Environmental and Industrial Health. school of public Health. The University of Michigan, Ann Arbor, Michigan.
  • Algemeen reglement voor de arbeidsbescherming (ARAB). Uitgegeven door UGA-NV. Brussel,


I) Chroom III zout van Chroom VI zuur is nog giftiger dan Chroom VI.