De Bankiertjes, uit de Antifascist van juni 1998

EuroStaete . . . EKC . . . Milieu . . . Klokkenluiders <====> SDN . . . Banken

Bankiers, zij worden meestal om hun geld/ bij d'eersten van het land geteld

De Bankiertjes

De Antifascist van juni 1998

Edward Jacobs (ongeveer 1895)


Zij worden meestal om hun geld/ bij d'eersten van het land geteld,
al hebben zij ook rotmaniertjes, de bankiertjes.

Voor hen maakt het geld, al is het stom, van alles recht, al is het krom,
en talrijk zijn de offerdiertjes der bankiertjes.

Zij speculeren heel voornaam/ als ridders zonder vrees of blaam,
maar fokken massa's bankroetiertjes, die bankiertjes.

Eerst geeft het aandeel dividend, maar na een jaar: geen halve cent.
Dan dient het als WC-papiertjes/ voor bankiertjes.

Soms geeft zo'n liquidatiedag/ een beurspaniek, ofwel een "krach".
En d'uitgeklede renteniertjes/ der bankiertjes

komen voor een gesloten deur. Hij is op reis, de directeur.
Hij zoekt nu elders de pleziertjes/ der bankiertjes.

Gij, die door arbeid en door vlijt uzelf van armoe heeft bevrijd,
neem toch jezelf als financiertjes. Geen bankiertjes.

Heb je wat centen bij mekaar,/ pas op, of je bent de sigaar,
als je je even laat versieren door bankieren.


Uit Jaap van de Merwe: 't Oproer kraait (Jaap is overleden in 1989).

Geïllustreerd zangboek voor rebellen. Uitgave 1969 Bert Bakker.


    Zwitserland

Zowel smalend als lovend kan men oordelen over het tijdens 1939-1945 en nadien neutraal zijn van Zwitserland, dat trouwens in de jaren '30 een geheim verdrag sloot inzake militaire bijstand met het Westen. Tegenover het leveren van barakken en onderdelen van wapens en dergelijke voor de Wehrmacht van de nazi's (een enkele ondernemer deed dat niet), het doorlaten van treinen van en naar Itali‰, het sturen van artsen naar het Duitse Oostfront, is iets bijzonders te melden. Over bankiers en vluchtelingen straks meer.

    Rudolf Roessler

De hele oorlogsjaren door kreeg de naar Luzern ge‰migreerde Duitse journalist Rudolf Roessler door tien nationalistische anti-nazi generaals vanuit het Oberkommando der Wehrmacht te Berlijn in code de OKW-voornemens doorgeseind, die prompt terecht kwamen achter de Sowjet-linies. Na ontzettende verliezen wisten de Sowjet-legers de Duitsers er onder te krijgen, mede dank zij de barre winters en de berichtgeving van Roessler, in wiens uitgeverijtje de zendapparatuur verborgen was. Slechts een enkele niet minder overtuigde antifascist met technische kennis hielp hem. Gestapo-chef Schellenbergs speurders vonden het Berlijnse lek niet, maar kwamen er wel achter, dat de voor hen verraderlijke meldingen via Zwitserland verder gingen.

De Zwitserse top van leger en geheime diensten wisten er van, zij kregen dezelfde informatie en de geallieerden met hen. Dank zij een meesterzet beletten zij op het nippertje, dat Roessler, zijn vrouw Olga en helpers door Gestapo-handlangers uit de weg geruimd werden. Roessler is overleden in 1958 op een leeftijd van 61 jaar en totaal versleten.

Van de 25.000 Duitsers in Zwitserland traden velen provocerend op en wierven voor het Oostfront. Op nazi-kaarten stond het Zwitserduits sprekende deel, 65% van de bevolking, al vast maar als geannexeerd. De socialistische en communistische partijen werden niet verboden, de eerste boekte succes bij de verkiezingen in 1943. Al was er enkel onder de bovenlaag tamelijk sympathie voor nazi-Duitsland, toch trad de overheid er krachtdadig op. Van de 1500 veroordeelde spionnen en handlangers werden 16 geëxecuteerd en 33 kregen levenslang. Bron: "De oorlog werd gewonnen in Zwitserland" door Accoce en Quet, uitg. Bruna 1967.

    Spionage

Een broedplaats van spionnen was het Internationaal Arbeids Bureau te Genève, in 1919 in Volkenbondsverband opgericht ten behoeve van sociale wetgeving. In 1969 gelauwerd met de Nobelprijs voor de vrede. Deels werd deze in 1901 toegekend aan het Internationale Rode Kruis, dat tot stand kwam door toedoen door vooral Henri Dunant, geboren te Genêve, waar op 22 augustus 1939 de vijftigste verjaardag van het IRK gevierd werd. Vaker kwam een Nobelprijs in Zwitserland terecht. Onder de Duitsers was het seinen van berichten van militair belang naar de overkant en naar de Sovjet-Unie nog gevaarlijker. Ger Harmsen deed dit uit de doeken in "Rondom Daan Goulooze. Uit het leven van communisten," Sun-schrift 152. Zou communistenvreter Bolkestein weet (willen) hebben van hun moed? En van de gebrachte offers? De berichtgeving langs radiotelegrafische weg, van Japan uit, door meesterspion Richard Sorge dient hier eveneens vermeld te worden. En Die Rote Kapelle.

    Nog wat geschiedenis

Het eerste congres van de Eerste Internationale (bond van arbeiders), te Londen opgericht in 1864, vond in 1866 te Genêve plaats, waar de statuten van Karl Marx c.s. goedgekeurd werden. Tijdens omzwervingen van Lenin en van Bakoenin meden zij Zwitserland niet. Onder de indruk van 1914, de Eerste Wereld Oorlog, namen jonge Zwitserse socialisten het initiatief voor een internationale jongerenconferentie, die gehouden werd in april 1915. Er waren leden van de Nederlandse Jeugdbond De Zaaier.

Deze stelde voor jaarlijks een anti-militaristische jeugddag te houden. Het voorstel werd aangenomen. Zie Jacques Engels' "De socialisten en de oorlog". Hij maakte, al jaren vóór Elsbeth Etty, gewag van de ruim 30 minderheidssocialisten uit diverse landen in het kleine Zimmerwald nabij Bern, bijeen in september 1915. Onder hen waren Henriëtte Roland Holst, Lenin en Trotski. Bij het verdrag van Versailles, 28 juni 1919, werd Genêve als zetel van de opgerichte Volkenbond gekozen. Daar werd, vlak voor de Tweede Wereld Oorlog, het 33e Algemene Vredescongres geopend zonder Duitse, Italiaanse en Spaanse vertegenwoordigers, die op oorlog uit waren.

De Drei-Groschenoper van Bertholet Brecht veroverde al in 1929 toneelminnend Zwitserland en zijn "Herr Puntila und sein Knecht Matti" beleefde in Zrich de allereerste opvoering; in 1948, dus v˘˘r zijn Oost-Berlijnse tijd, acht jaar voor zijn dood.

    Bankiers

"Het geld is de zenuw van de oorlog" (Cicero). Waar brachten boeven als Marcos (Filippijnen), Baby Doc Duvalier (Ha&ium;ti), Moboetoe (Zaïre) en vele andere schavuiten hun geroofde kapitalen onder? In Zwitserse banken, die het bankgeheim koesteren. Het door de Duitsers geroofde goud kon er ook terecht. Ook veel Zwitsers waren en zijn daar woedend over. In het boek van Jean Ziegler "Hitler's Bankiers", verschenen bij uitgeverij Meulenhoff, beschuldigingen aan het adres van de Zwitserse banken tijdens WO-II te over, één felle aanklacht van deze niet-Joodse Zwitser, hoogleraar te Genève, socialistisch parlementslid. Zonder hun hulp waren de bruinhemden er anderhalf jaar eerder aangegaan en zouden er honderdduizenden in leven zijn gebleven. Ziegler laat geen spat heel van die neutraliteit. Hij draagt zijn boek op aan een Duitse vriend, die van zijn 14e tot zijn 20e in Tessin gevangen zat en aan de Zwitserse theologiestudent, Maurice Bavaud, die probeerde Hitler te doden en te Berlijn onder de guillotine stierf in 1941, 25 jaar oud.

Een Zwitserse minister verweerde zich met te zeggen: "Auschwitz ligt niet in ons land." Prof. Muschg, één van de ondertekenaars van het protestmanifest, dat regering en banken ter verantwoording riep: "Max Frisch (Zwitsers schrijver) heeft de legende al heel vroeg opgeblazen, nu is hij een verrader, een nestbevuiler."

    Vluchtelingen

Enkele eerdere uitzonderingen daargelaten werden in 1942 en in de jaren daarna duizenden (de schattingen lopen uiteen van 30.000 tot 100.000) voortvluchtige Joden, van h‚‚l jong tot héél oud, op last van de Zwitserse autoriteiten aan de grenzen geweerd en overgeleverd aan de Duitsers, wat hun dood betekende. Aan de grenzen doen zich legio gevallen van zelfdoding voor. Het parool was: er kunnen er niet meer bij. Van 1933 af totdat de oorlog begon waren ruim 7000 vluchtelingen het land binnengekomen. Rijken en niet-Joodse anti-nazi's ondervonden er minder problemen. Er waren protesten tegen het regeringsbeleid van socialisten, communisten en Protestantse kerken. Niet in alle kantons, (zo'n 25) was men even meedogenloos.

Dagblad Het Parool bericht op 9 mei 1998: "Toen de Duitsers tegen het einde van de oorlog bij een gevangenenruil met de Amerikanen 2000 eenvoudige gevangenen naar Zwitserland lieten vertrekken, kon het gezin Simons mee." Tussen september 1939 en oktober 1942 kwamen 4700 het land binnen en eind '42 bleken er 4400 bij gekomen, ondanks zeer scherpe grenscontrole. "Vergeleken met het leed dat andere volken buiten hun territorium hebben aangericht, zijn de Zwitsers vreedzaam en rechtschapen," aldus Dirk Jan van Baar, in de Volkskrant van 6 april '98. Al wordt al zo lang moeilijk gedaan over het kiesrecht voor vrouwen in Zwitserland, toch is het wijzer om niet ongenuanceerd te oordelen over de confederatie van zo'n 25 kantons, vier talen gesproken worden.

Wie er part noch deel aan heeft (gehad) laat zich door landgenoten begane kwalijke zaken niet aanwrijven. Aan het overgrote deel van het Zwitserse volk, dat hard werkt voor een dragelijk inkomen, ontbreekt het niet aan gezond politiek verstand: lid worden van de Verenigde Naties en meedoen aan VN-vredesmissies? Neen!

Eén ding is duidelijk: het vreemdelingen- en vluchtelingenbeleid kan niet uitsluitend overgelaten worden aan overheden en hun dienaren. Verder moet ook "Nederland stilstaan bij eigen wandaden in historie," zei de Zuid-Afrikaanse gezant op 5 mei jl. te Den Haag. 1948-1998: 50 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Artikel 28 luidt: Iedereen heeft recht op het bestaan van een zodanige maatschappelijke en internationale orde, dat de rechten en de vrijheden, in deze verklaring genoemd, daarin ten volle kunnen worden verwezenlijkt. Door de VN-hulporganisaties wordt het aantal Palestijnse vluchtelingen alleen al op ruim drie miljoen geschat.

Wiemer Emmelkamp

    SDN-rubrieken
    Economische onderwerpen
    Geld, het DNA van de economie
    Justitie beziet traag overboeken Postbank
    Staatsschuld hoeft nooit te worden afgelost, dat is zelfs onverstandig
    Groeiende geldberg baart Wellink van de Nederlandsche Bank zorgen
    Crisisdebat: MAS! Monetaire Alternatieve Systemen in de Balie te Amsterdam

    Terug naar het begin