Inzake:

Verbond van Verzekeraars Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschade (NHT) Wijziging polisvoorwaarden

Operatie: 'Over en sluiten'

Geachte heer Docters van Leeuwen,

De (private) achtergrond en de (private) doelstellingen van de Stichting Toezichthoudend Nederland ('STN') zijn u uit eerdere correspondentie en 'operaties' van STN genoegzaam bekend. Toezicht op toezicht. In de financiële branche. Dat is onze 'afdeling'. Daarop gericht zijn onze activiteiten. Een deel van deze 'operaties' is kenbaar op www.toezicht.nl.

Het is de kerntaak van de Autoriteit Financiële Markten ('AFM') om de goede werking van de financiële markten te bevorderen en te bewaken.

Tot de cruciale randvoorwaarden voor de goede werking van de financiële markten behoren ondermeer:

• een eerlijke en transparante voorlichting en advisering aan het publiek omtrent financiële producten, waaronder kenbaarheid en helderheid van de daarin besloten rendementen en risico's en (polis-)voorwaarden.

• De afnemers van financiële producten dienen door de producenten en tussenpersonen te worden voorzien van 'best product' en 'best advice'. Gewerkt dient derhalve te worden volgens de formule: Rc = A x P. Het resultaat voor de consument (Rc) wordt bepaald door de combinatie van het advies (A) en het daaruit voortvloeiende product (P).

• De werking en de uitkomst van de verschillende financiële producten van de verschillende aanbieders dienen voor de afnemers transparant d.w.z. kenbaar, begrijpelijk en vergelijkbaar te zijn. Slechts t.a.v. financiële producten waarvan het resultaat voor de consument (afnemer) traceerbaar en vergelijkbaar is, is een goede marktwerking mogelijk. Bij deze marktwerking bestaat een gezonde concurrentie tussen de verschillende aanbieders van financiële producten, ook wat betreft prijs en voorwaarden.

Bij brieven d.d. 15 juli jl. en d.d. 13 augustus jl. aan de Nederlandse Mededingingsautoriteit ('NMa')^1,2 heeft de STN haar verontrusting uitgesproken over de strooibrief die het Verbond van Verzekeraars en de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschade (NHT) op of omstreeks 15 juli jl. aan alle inwoners en bedrijven in Nederland heeft verzonden, althans zegt te hebben verzonden. ³

De (officiële) bedoeling van deze brief was om alle houders van polissen van verzekeringen in Nederland van de wijziging van de polisvoorwaarden (toevoeging / wijziging terrorismeclausule) in kennis te stellen en deze polishouders te berichten dat zij in verband daarmede in de regel tot 15 augustus jl. de tijd hadden om hun desbetreffende polissen op te zeggen.

href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-14.htm"> nt 1: Brief d.d. 15 juli 2003 van STN aan NMa (Bijlage 2).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-24.htm"> nt 2: Brief d.d. 13 augustus 2003 van STN aan NMa (Bijlage 6).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-08.htm"> nt 3: Brief d.d. 15 juli 2003 Verbond van Verzekeraars / NHT aan allen (Bijlage 1).

De kern van de bezwaren van STN tegen de door het Verbond van Verzekeraars / NHT gehanteerde methode van verspreiding van de strooi- / standaardbrief is gelegen in de omstandigheid, dat deze strooi- / standaardbrief leidt en heeft geleid tot een chaos in de verzekeringsmarkt en tot de feitelijke situatie, waarin de concurrentie is c.q. wordt uitgesloten, althans beperkt. Aan vorenomschreven cruciale randvoorwaarden voor een goede werking van de financiële markten werd en wordt bepaaldelijk niet voldaan. Veeleer was en is het tegendeel het geval.

Deze visie wordt kennelijk door het Verbond van Verzekeraars / NHT gedeeld. Het Verbond van Verzekeraars / NHT gaat daarbij nog een stap verder: kennelijk zijn zij tevens van mening dat de concurrentiebeperking een verboden karakter heeft. Anders behoefde het Verbond van Verzekeraars / NHT op 31 juli jl. immers geen ontheffing als bedoeld in artikel 17 van de Mededingingswet bij de NMa aan te vragen. ⁴

Inmiddels is gebleken dat het Verbond van Verzekeraars met het verzoek om ontheffing als bedoeld in artikel 17 Mededingingswet niet alleen op zoek is naar 'een alibi van na de daad', doch ook na neerlegging van dit verzoek 'gewoon' in zijn onjuiste gedragingen volhardt.

Uit het bericht in De Volkskrant van 16 augustus jl. ('verzekeraar informeert klant alsnog. Brief op valreep over terreurdekking') blijkt dat tal van verzekeringsmaatschappijen, waaronder grote spelers als Nationale Nederlanden, Delta Lloyd en AMEV, alsnog de door STN voorgestane individuele brief aan de polishouders zenden.5 Dat lijkt mooi, maar is het niet. In deze brieven melden de verzekeraars immers, dat de periode waarin de polishouder zijn verzekering wegens wijziging van polisvoorwaarden kan opzeggen, reeds is verstreken. Mosterd na de maaltijd. Zout in de wonden. 6

Met verzending van deze brieven geven de verzekeraars in wezen toe dat de strooibrief d.d. 15 juli jl. ontoereikend is geweest:

• onduidelijk bericht: van wie afkomstig? Voor wie bestemd? Over welke polissen? Met welke consequenties (wijziging voorwaarden en opzeggingsmogelijkheid)?;
• onzeker bereik: welke polishouders hebben de brief d.d. 15 juli jl. wel gehad en welke niet? Welke polishouders hebben de inhoud en de strekking van de brief wel begrepen en welke niet? 7

href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-33.htm"> nt 4: Brief d.d. 22 augustus 2003 van NMa aan STN (Bijlage 8).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-70.htm"> nt 5: De Volkskrant d.d. 16 augustus 2003: 'Verzekerde informeert klant alsnog.
          Brief op valreep over terreurdekking'. (Bijlage 27).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-72.htm"> nt 6: Brief d.d. 22 september 2003 van Delta Lloyd Schadeverzekering aan verzekerde (Bijlage 29).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-74.htm"> Brief d.d. 25 september 2003 van AMEV Schadeverzekering aan verzekerde (Bijlage 30).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-28.htm"> nt 7: Brief d.d. 19 augustus 2003 van STN aan NMa. (Bijlage 7).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-14.htm"> Brief d.d. 15 juli 2003 van STN aan NMa. (Bijlage 2).

Het is echter een gratuite schuldbekentenis van de verzekeraars: de verzekeraars weigeren immers om hun fouten ongedaan te maken. Dit zou op eenvoudige wijze alsnog kunnen:

• intrekking bericht d.d. 15 juli jl.;
• verbetering formulering / inhoud van de terrorismeclausule;
• individuele verzending per polishouder onder aanduiding van de specifieke polis(-sen) die het betreft;
• onder specifieke en gedetailleerde aanduiding van de mogelijkheid tot opzegging van de betrokken polis(-sen) en onder specifieke aanduiding van de voorwaarden en termijnen uit de desbetreffende polis(-sen) voor deze opzegging(-en).

Is dat nou zo moeilijk?

Door de door De Volkskrant gesignaleerde 'strooibrieven tweede ronde' wordt door de verzekeraars de goede werking van dit deel van de financiële markt verder verstoord en de concurrentie tussen de verschillende aanbieders van financiële producten opnieuw uitgesloten. ('Foutje van de verzekeraar in uw nadeel; voor opzegging van de polis is u echter toch te laat'). 6

De gevestigde machten en krachten in de verzekeringswereld zijn daar uiteraard blij tevreden mee. Praktijkonderzoek heeft immers uitgewezen dat in tal van gevallen oversluiting van polissen kan geschieden met een besparing van kosten van 30 à 40% of zelfs nog meer. Het spreekt voor zich dat de betrokken verzekeraars de te dure polissen liever continueren. Tel uit je winst.

Het Vb Magazine maakt het als clubblad van verzekeraars helemaal bont en is in - niet gehinderd door kennis van de feiten - innig verheugd dat de meeste polishouders hun te dure verzekeraars 'trouw' zijn gebleven.8 Volgens Vb Magazine doet niet terzake of de polishouders het bericht hebben ontvangen of begrepen dat de polissen kunnen worden opgezegd. Volgens Vb Magazine hadden de polishouders in hun 'trouw' aan de verzekeraars hun te dure polissen toch liever gecontinueerd.8 In zijn streven de achterhaalde orde van de markt te bestendigen, is het Vb Magazine blijvend de weg kwijt. De actuele consument laat zich niet meer door ondoorzichtige producten en primair door winstbejag gestuurde adviezen dwingen tot 'trouw' aan overbodige en onnodig dure financiële producten. De heldere en simpele uitkomsten van de vergelijkingssites op Internet zijn het Vb Magazine kennelijk nog altijd ontgaan. Oost-Indisch blind. ⁹

href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-68.htm"> nt 8: VB Magazine d.d. 14 augustus 2003: 'Op de deadline'. (Bijlage 25).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-49.htm"> nt 9: Brief d.d. 15 oktober 2003 van STN aan VB Magazine. (Bijlage 14).

Het standpunt van de verzekeraars dat de polissen niet (meer) kunnen worden opgezegd is eens te meer onthoudbaar in het licht van de navolgende omstandigheden:

• onderzoek van het TNS NIPO heeft uitgewezen dat de meerderheid van de consumenten met de wijziging van polisvoorwaarden (terrorismeclausule) en de daaraan verbonden mogelijkheid van opzegging van de polissen niet bekend was. ⁹
• anders dan in de strooibrief d.d. 15 juli jl. van het Verbond van Verzekeraars / NHT is aangegeven, blijken tal van verzekeraars in de praktijk niet aan de opzegging / beëindiging van de polissen de benodigde medewerking te verlenen. 10, 11
• de ingevoerde terrorismeclausule bevat zodanige hiaten, dat deze eerst gerepareerd dienen te worden alvorens een valide terrorismeclausule door de verzekeraars op geldige wijze kan worden ingevoerd. ¹²

Het perspectief van AFM op de financiële markten is wijder en weidser dan dat van NMa.
NMa concentreert zich op gezonde mededinging en eventuele inbreuken daarop. AFM gaat over de goede werking van de financiële markten in de brede zin des woords.
Deels zullen in de operatie: 'over en sluiten' de taken van AFM en NMa elkaar overlappen. Het instrumentarium dat AFM ten dienste staat om de goede werking van de financiële markten te bevorderen, is echter ruimer en mogelijk doeltreffender dan dat van NMa.

Hier ligt derhalve naast het lopende onderzoek van NMa een taak voor AFM. Daarbij is bepaaldelijk niet uitgesloten dat AFM zich genoodzaakt ziet om sneller in actie te komen dan NMa. NMa reageert traag en achteraf. Sanctie: geldboete waar de overtreder binnenskamers om lacht. AFM beoogt tevens de goede werking van de markten 'pro-actief' te bevorderen. (De oogkleppen van het Ministerie van Financiën, Directie Financiële Markten, laat STN in deze brief maar onbesproken. ^{13, 14, 15).}

href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-66.htm"> nt 9: De Telegraaf d.d. 9 augustus 2003: 'Verzekerde heeft niet door dat hij de polis kan opzeggen'. (Bijlage 23).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-24.htm"> nt 10: Brief d.d. 13 augustus 2003 van STN aan NMa. (Bijlage 6).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-36.htm"> nt 11: Brief d.d. 11 september 2003 van STN aan NMa. (Bijlage 10).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-68.htm"> nt 12: Vb Magazine d.d. 14 augustus 2003: 'Terrorismeclausule bevat hiaten'. (Bijlage 25).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-19.htm"> nt 13: Brief d.d. 17 juli 2003 van STN aan de Minister van Financiën. (Bijlage 3).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-34.htm"> nt 14: Brief d.d. 9 september 2003 van het Ministerie van Financiën (Directie Financiële Markten) aan STN. (Bijlage 9).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-43.htm"> nt 15: Brief d.d. 22 september 2003 van STN aan de Minister van Financiën (Bijlage 11).

Naar de opvatting van STN dient de eenzijdige wijziging van polisvoorwaarden ( na verbetering van de inhoud van de terrorismeclausule) door de verzekeraars in een individuele brief per klant en per polis kenbaar te worden gemaakt en dient in deze individuele brief melding te worden gemaakt van de mogelijkheid van opzegging van de betrokken polis en van de voorwaarden en termijnen die daartoe volgens de desbetreffende polis in acht dienen te worden genomen. ^{16, 17}

Het gaat hierbij om circa 38 miljoen verzekeringspolissen. De 'impact' van deze operatie is derhalve niet onaanzienlijk. ¹⁸

STN nodigt AFM uit om naar aanleiding van de onderhavige brief - al dan niet na (nader) onderzoek - de goede werking van de financiële markten middels verbetering van de inhoud van de terrorismeclausule en verzending van vorenbedoelde individuele berichten van de verzekeraars aan alle individuele polishouders alsnog te bevorderen en te bewaken, dienaangaande met de NMa te communiceren, en daarbij alle verdere maatregelen te (doen) treffen die vanuit de wettelijke taak van AFM gepast zijn.

Buiten is het mistig. Binnen ook. De mist onttrekt de terrorismeclausule (en haar gebrekkige inhoud) en de mogelijkheid van opzegging van verzekeringsovereenkomsten aan het zicht.

Wellicht kan AFM klaarheid in deze materie brengen.

Met vriendelijke groet,

Hoogachtend,

Stichting Toezichthoudend Nederland: A.E. Flipse

href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-14.htm"> nt 16: Brief d.d. 15 juli 2003 van STN aan NMa. (Bijlage 2).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-19.htm"> nt 17: Brief d.d. 17 juli 2003 van STN aan de Minister van Financiën. (Bijlage 3).
href="http://www.sdnl.nl/toezicht-polis-61.htm"> nt 18: Algemeen Dagblad d.d. 12 juli 2003 ('Iedereen kan van polis af'). (Bijlage 19).

Hoogachtend,

A.E. Flipse
Voorzitter STN

info@toezicht.nl