(24-04) Artikel in Het Parool van 25
november 1996 over de crash die gezagvoerder P.P. Griffioen
beschrijft tijdens zijn openbaar verhoor door
de PEC.
_____________________________________________________________________________
Brandstofgebrek kon kapers Boeing 'geen
donder schelen'
MORONI, de Comoren - Vlucht ET 961
veranderde kort na het opstijgen in een
nachtmerrie. Drie mannen bestormden de
cockpit, duwden stewardessen opzij,
sleurden de co-piloot naar het gangpad en
schreeuwden tegen de Ethiopische
gezagvoerder dat hij koers moest zetten
naar Australië. Het wilde gedrag van
de kapers deed direct het ergste vrezen.
Een duidelijk omlijnd plan ontbrak
en overleven was zeker niet hun eerste
prioriteit.
De gezagvoerder moest geweld gebruik om
zelf het vliegtuig te kunnen blijven
besturen. Maar ook hij kon niet
verhinderen dat de vlucht van de Boeing 767
van Ethiopian Airlines voor de kust van
de Comoren uitmondde in een van de
dodelijkste vliegtuigkapingen uit de
geschiedenis. Uiteindelijk overleefden
52 van de 175 inzittenden de
kaping.
De 42-jarige gezagvoerder Leul Abate ligt
met hoofdwonden in het ziekenhuis.
Net als de co-piloot kwam hij er met
lichte verwondingen van af. De één of
twee kapers die nog in leven zijn
(hierover doen tegengestelde berichten de
ronde) zijn op aanwijzing van de piloten
gearresteerd.
Het vliegtuig was afgelopen zaterdag
vertrokken uit de Ethiopische hoofdstad
Addis Abeba en had als eindbestemming
Ivoorkust. De drie kapers, die
vermoedelijk uit Ethiopië kwamen, kwamen
vrij snel in actie. Bewapend met
een bijl, een brandblusapparaat en een
voorwerp dat naar ze beweerden een
bom was, namen ze het heft in
handen.
Eén van hen leek dronken en zwaaide wild
in het rond met een fles whisky,
die hij kennelijk had geroofd uit een
karretje met belastingvrije goederen.
Hun motieven waren onduidelijk. Via de
boordomroep waarmee de gezagvoerder
de passagiers kan toespreken, uitten ze
dreigende taal.
''Ze zeiden: 'We zijn uit de gevangenis
ontsnapt. We zijn zijn tegen de
regering en kapen dit vliegtuig. We
hebben een explosief. Als iemand beweegt
zullen we het laten ontploffen',''
vertelde een passagier naderhand.
Nadat de kapers de co-piloot uit de
cockpit hadden gewerkt, wist
gezagvoerder Abate drie uur lang de
Boeing eigenhandig in de lucht te
houden. Voortdurend probeerde hij de
kapers tot rede te brengen en vroeg hij
hen akkoord te gaan met een landing op de
Seychellen of de Comoren voor de
noodzakelijke extra brandstof. Maar de
kapers luisterden niet.
''Hij wilde landen, maar ze gaven geen
toestemming,'' aldus co-piloot Yonas
Mekuria. ''Volgens mij begrepen ze het.
Maar het kon ze geen donder
schelen.'' Volgens gezagvoerder Abate
wilden de kapers 'geschiedenis
schrijven'.
De passagiers kregen na verloop van tijd
via de boordomroep van de piloot te
horen dat de brandstof bijna op was. Eén motor
was al gestopten de ander
zou spoedig volgen, vertelde Abate. Hij
zou proberen een noodlanding op zee
te maken.
_____________________________________________________________________________
In de laatste minuten van vlucht ET 961
vochten de kapers met de
pilootom
de controle over het toestel. ''Ze
bemoeiden zich met de procedures,'' aldus
de co-piloot. ''Ze grepen naar instrumentenen
gristen de radio weg.'' De
passagiers waren in paniek. ''Mensen
gilden. Sommigen waren aan het
bidden.''
''We wisten dat we op zee gingen
landen,'' aldus een inzittende uit Bombay.
''We wisten al dat we zouden gaan
sterven.''
Op 25 kilometer van het vliegveld van
Moroni, de hoofdstad van de Comoren
die Abate probeerde te bereiken, belandde
de Boeing in zee. Eerst raakte een
vleugel het water, daarna volgde enkele
harde botsingen met het water en
brak het toestel in drie stukken. Het
gebeurde vlak voor de kust, voor de
ogen van zwemmende en zonnende toeristen,
die de overlevenden te hulp
kwamen. Sommigen zwommen op eigen kracht
naar de kant.
Een Israëlische passagier vertelde hoe
hij een vrouw en haar baby redde.
''Water drong het vliegtuig binnen en op
de een of andere manier wist ik er
uit te komen. Ik zag een vrouw en een
baby die vast zaten en ik zwom naar
het wrak om hen te bevrijven. Ik blies
hun reddingsvesten op en we klommen
in een boot.'' (Reuter,
AP)
