Pierre Heijboer met zijn boek Doemvlucht: De verzwegen geheimen van de Bijlmerramp

(11-06) Telefoongesprek tussen verkeersleider Dirk Hendriks (ASS/SUP) en een vertegenwoordiger van TWA in Parijs, om 20.38 uur.

____________________________________________________________________________________

· ASS/SUP Algemeen Verkeer, Hendriks, goedenavond

· TWA Yes, good evening Sir, its TWA flight dispatch in Paris

· ASS/SUP Hello Sir

· TWA Eh, good evening Sir, ehm... sorry to bother you at this time Sir, but ehh.. our

managers in New York would like, would like to have some details about the aircraft

problem in Schiphol-airport

· ASS/SUP Ja, okay

· TWA Can you give some details what flightnumber and where the aircraft was coming from

and going to?

· ASS/SUP Yeah well ehm... it was an El Al aircraft, El Al....

· TWA El Al aircraft, yes

· ASS/SUP Yeah, callsign 1862

· TWA 1862?

· ASS/SUP Yeah, freighter, ...

· TWA Okay correction, 1862 the eh.. flightnumber.?..

· ASS/SUP Yeah

· TWA Okay

· ASS/SUP Ehm... from Schiphol to eh.. to Tel Aviv

· TWA It was going to Tel Aviv?

· ASS/SUP Yeah

· TWA And where was he coming from, ...before?

· ASS/SUP Eh.. I don't know, but he was eh.. left from Schiphol

· TWA Okay, he was left from Schiphol

· ASS/SUP Yeah and eh.. he got some engine-troubles

· TWA Engine troubles?

· ASS/SUP Yeah, major engine-troubles

· TWA Eh…vibrating engines?

· ASS/SUP Eh.. well explosions were heard and eh.. he decided to return to Schiphol

immediately, but it was close to Schiphol, but eh.. too far to make a safe landing at

Schiphol.

· TWA Okay

· ASS/SUP That's the point, well that's all I can say this moment, eh.. you better can listen to to

the press release?

· TWA Yeah, okay, eh.. okay, you said the crew-member eh.., the crewmembers died in the

crash?

· ASS/SUP Eh.. I didn't hear anything about that, but presumably, yes

· TWA Okay, okay, okay, thank you for the details Sir, it was TWA flight dispatch in Paris

· ASS/SUP Okay, you're welcome

· TWA Okay

· ASS/SUP Bye bye

· TWA Bye bye

(11-06) Telefoongesprek tussen verkeersleider Dirk Hendriks (ASS/SUP) en iemand van Leadair-Unijet (JET) in Parijs, 20.45 uur.

____________________________________________________________________________________

· ASS/SUP Algemeen verkeer, Hendriks, goedenavond

· JET Eh.. Amsterdam Airport?

· ASS/SUP Yes Sir

· JET Yes this is Leadair-Unijet at Paris le Bourget, good after... good evening, can you give me some information please, due to airplane crash, is your airport closed tonight?

· ASS/SUP Our airport is open, it's limited open, because we have only one runway available, but

ehm.... no slots or what else, you may expect some delay inbound Schiphol.

· JET Okay

· ASS/SUP Yeah that's... you may only accept eh.... expect some delay, but I'm not sure how

much, it's not too busy this evening inbound traffic, so.....the.. Schiphol is open

anyway

· JET Okay

· ASS/SUP Yeah

· JET Thank you much

· ASS/SUP Yeah, you're welcome, bye bye

(11-05) Telefoongesprek tussen verkeersleider Tom Polman (SUP) en een medewerker van de bewakingsdienst (BEW), om 20.42 uur.

___________________________________________________________________________________

· SUP Rijksluchtvaartdienst, Algemeen Verkeer, met Polman

· BEW Polman, met Egbert beneden, is eh.. Theo Croon bij jullie?

· SUP Nee, die zit in..eh.. op zijn eigen nummer

· BEW Daar neemt ie ook niet op

· SUP Nee want ze zijn druk in bespreking joh

· BEW Ja, maar ik heb meneer Knook aan de lijn en die moet hem dringend hebben

· SUP Nou is het heel dringend?

· BEW Ja

· SUP hij is aan het praten met..eh..

· BEW Met die El Al mensen?

· SUP Ja

· BEW Nee, die zijn al weg

· SUP Oh, en neemt hij ook niet op?

· BEW Nee, hij neemt niet op

· SUP Mmm...moment, [ achtergrond: Is Theo Croon in de buurt?...Nee.....].....als het goed is

moet hij nu uit de lift komen, dank je

· BEW Okay,....

· SUP Ja

· BEW Als ik tegenkom pak ik 'm..

(11-06) Telefoongesprek tussen de verkeersleiders Tom Polman (SUP), Theo Croon (H-SPL) en Jan de Koning (ADJ-D), om 21.01 uur.

____________________________________________________________________________________

· SUP Rijksluchtvaartdienst, Algemeen Verkeer, met Polman

· TC: Tom met Theo spreek je

· PO ' Theo

· H-SPL Jij vroeg het nummer van Weck?

· SUP Ja

· H-SPL Eh.. ik heb namelijk net de opdracht gekregen om Weck te bellen en dit probeer ik wanhopig te doen, maar die is alsmaar in gesprek

· SUP Oh want ik heb hier Jan naast me zitten, die vroeg het ook al, Jan de Koning, ja

· H-SPL Ja, want ik kreeg net Knook aan de telefoon en die zegt, jij moet Weck even bellen,

want die begon wat verkeerde vergelijkingen te trekken met een F16 die op Hengelo

is neergevallen en zo en of ik die even een toelichting wilde geven

· SUP Ja, ja, maar je hebt het nummer hé?

· H-SPL Ik heb het nummer, maar ik zal het je wel even geven

· SUP In case of ja

· H-SPL 070-3550293

· SUP Okay

· H-SPL Ik zit bij de portier, want die ving mij nog net op, eh.. Jan de Koning zit daar?

· SUP Zit naast mij

· H-SPL Nou wil jij dat dan even tegen Jan zeggen?

· SUP Dat Jan Weck belt?

· H-SPL Nee, ik moet Weck bellen

· SUP Jij moet Weck bellen

· H-SPL Tenminste die opdracht heb ik dus gekregen.

· SUP Eh..Jan, Theo heeft opdracht gekregen om de DG te bellen

· H-SPL Geef Jan anders maar even

· SUP Hier heb je 'm

· ADJ-D Hai Theo

· H-SPL Ik kreeg Gert Knook net, die moest mij dringend spreken. Hij zegt: 'Zou jij Weck

willen bellen'?, want eh.. die begon allerlei, die was bang voor wat op ons afkomt,

van of ATC eventueel ook had moeten stellen van, of had moeten meewerken aan het

vermijden van bebouwde kommen etcetera etcetera, want hij trok meteen de

vergelijking met die F16-crash in Hengelo

· ADJ-D Maar daar konden we....

· H-SPL Hij zegt: 'Zou jij hem dringend willen terugbellen om even nadere toelichting te

geven"?

· ADJ-D Ja

· H-SPL Maar dat probeer ik, alleen hij is continu in gesprek....

· ADJ-D Hij is continu in gesprek... ja, ik probeer hem ook al te bereiken, maar ik had zijn

nummer hier niet direct bij de hand

· H-SPL Maar we liggen mekaar nu dwars, wat doen we nu even?

· ADJ-D Zal ik... zal ik hem maar even bellen?

· H-SPL Ja, maar ik kan hem vertellen hoe wij werken, dus eh.. ik weet niet wie dat nou

· ADJ-D Oh nou okay

· H-SPL Als ik nou hem gehad heb, of wil jij hem eerst hebben dat je mij doorverbindt of

andersom?

· ADJ-D Oh dat kunnen we misschien ook doen, ja

· H-SPL Ik zal hem proberen te bellen, want ik heb hem hier nu in de herhaaltoets zitten en

dan verbind ik je wel door

· ADJ-D Ik kom even naar jou toe gewoon

· H-SPL Ja, ik zit bij de portier, dat is voor mij het makkelijkste

· ADJ-D Oh okay, nou dan kom ik wel even naar beneden, probeer jij maar vast te bellen?

· H-SPL Dan ga ik al vast aan de gang

· ADJ-D Okay

11-06) Telefoongesprek tussen verkeersleider Tom Polman (SUP) en centraliste van de Rijkspolitie Dienst Luchtvaart, om 21.15.

____________________________________________________________________________________

· LVP Meldkamer met Antoinette

· SUP Dag met Amsterdam SUP, zeg dat verhaal wat ik u vertelde over die POB's en die

747, dat is wel helemaal duidelijk doorgekomen hé? Vier man aan boord. Dat is

namelijk in tegenspraak met het officiële vliegplan. Ik heb het de kustwacht ook

verteld, maar ja dat zijn altijd van die dingen waarvan de dader op het kerkhof ligt. Er

zaten dus vier mensen in. Ik wil het nog een keer herhalen

· LVP Er zaten vier mensen in. Ja, u had mij gezegd, drie bemanningsleden en één dame,

dat had ik hier doorgegeven

· SUP Nou ik denk dat het heel belangrijk is want het officiële document, wat ik hier voor mijn

neus heb, daar staat in drie, maar het waren er toch vier

· LVP Er gaan namelijk al geruchten dat er nog meer aan boord zouden hebben gezeten, wat

dan ook niet bekend is, denk ik. Ik wil even uw naam en nummer noteren voor het

geval wij daarover terug moeten bellen

· SUP 2197

· LVP 2197, en uw naam is?

· SUP Polman

· LVP Polman,...ik heb het genoteerd meneer Polman, dag

· SUP Dag

(11-06) Telefoongesprek tussen verkeersleider Tom Polman (SUP) en Gert Knook, persvoorlichter van de verkeersleiding (VL), om 21.50 uur.

____________________________________________________________________________________

· ASS/SUP Algemeen Verkeer, Hendriks, goedenavond

· VL Met Gert Knook, goedenavond, is de heer Polman te bereiken?

· ASS/SUP Hendriks: Ja hoor, ik loop even naar hem toe moment

· VL Ja

· SUP Polman

· VL Ja Gert Knook, hallo. D'r is nog een specifieke vraag over de uitvliegroute van de

jumbo. Hij is gestart van de 01L..

· SUP Ja

· VL .. heeft toen die slinger gemaakt om Zwanenburg..

· SUP Ja

· VL .. en is toen in noordoostelijke richting…

· SUP Nee, nee, zuidoostelijke richting

· VL Zuidoostelijke richting...

· SUP .. naar Nijkerk

· VL Zuidoost, naar Nijkerk

· SUP Ja, dus eh ... mja, ik zet even de bril op.... zie'k er geen donder van... dan kom je

eigenlijk eh ... toch over Amsterdam als het ware..

· VL Ja

· SUP .. knap hoog en dan zeg maar Pampus Nijkerk

· VL Ja, ja, ja

· SUP En wij hebben die melding gehad, zeg maar abeam in de buurt van Bussum..

· VL Ja

· SUP Op 6500 voet en dan riep die 'MAYDAY MAYDAY' ,dan heeft ie zelf een

rechterbocht ingezet, heb ik je dat al verteld? Nee hè?

· VL Nee, niet...

· SUP Een rechterbocht, toen is hij zelf gaan zakken naar 5..

· VL Ja

· SUP .. en toen vroeg 'ie de baan, althans nee Stewie zei: we hebben runway 06, QNH zo

en zo omdat hij al aan het zakken was. Toen vroeg 'ie daarna weer de baan, hebben

gezegd 06 QNH dat en dat en distance from the field 17 17 miles en toen is 'ie nog

helemaal goed overgegaan op Approach op 1212..

· VL Ja

· SUP .. en toen zat 'ie toch ongeveer, volgens mijn herinnering op 5000 voet..

· VL Ja

· SUP .. maar hij wilde persé naar 27..

· VL Ja

· SUP .. best begrijpelijk, want die baan zie je daar liggen..

· VL Ja

· SUP .. meteen volle lampjes opgedraaid..

· VL Ja

· SUP .. maar hij zat veel te hoog, toen is ie zeg maar west, ja ruwweg, dat wil zeggen een

schatting in mijn geheugen..

· VL Ja

· SUP .. west van Pampus op de noordelijke koers gegaan om alltitude te verliezen. Hij kon

namelijk alleen maar rechter bochten draaien, want drie en vier waren er af..

· VL Ja

· SUP .. althans die waren on-fire en daarna uit..

· VL [..... *1]

· SUP van het vliegtuig? Stuurboord motoren drie en vier. Enne...

· VL Oh ... ja

· SUP Ja, als je er in zit is links 1, 2, 3, 4. Noord rechtsom om alltitude te verliezen, toen is

'ie op zuidelijke koers weer naar de ILS van 27 gegaan.

__ ____________________________________________________________________________________

· VL Ja

· SUP .. en toen is 'ie.. in daar is eh zijn er één of twee motoren afgedonderd. En eentje ligt

er in het, in de jachthaven van het Gooimeer...

· VL Ja

· SUP Dat heb ik van de gemeentepolitie Bussum, afdeling Rijkspolitie Bussum, maar die

heb ik allemaal doorverbonden met de BVO want eh..

· VL Ja

· SUP .. die zijn helemaal op de hoogte. En toen is ie op 2400 voet hebben we hem gezien,

op 1 mijl west van Pampus en toen was die weg..

· VL Ja

· SUP .. en ik had Jan Kamphuis nog aan de telefoon, die had het dan gehoord van de

( ooggetuige? *1) . Hij schijnt in een rechterbocht, schijnt 'ie, naar beneden gedonderd

te zijn, want toen brulde die van: no controls whatsoever..

· VL Ja, ja

· SUP Enne nou toen was 't foetsie. Maar hij is inderdaad niet geëxplodeerd, maar daar leek

het op

· VL Ja, ja

· SUP Maar ja goed als eh... ja als die kist, nou ja ...een kwartier in de lucht is dan zit er

toch nog flink wat peut in, dat is dan inderdaad een brandbom

· VL Weten jullie iets van de fuel-status? Hoeveel die had? Er wordt hier gespeculeerd 150

ton

· SUP Nee, dat kan nooit..

· VL Nee [...Tel Aviv uit... *1]

· SUP Ja, 's 4 uur 4 is de elapse-time, maar ik heb …even kijken... endurance die staat

dan….ja, 04 04, dat zetten ze er nooit meer in, die vliegplannen zijn zo beperkt..

· VL Ja

· SUP In het ene vliegplannen heb ik wel de POB staan, ons vliegplan wat we krijgen via de

AFTN staat het niet in..

· VL Nou, maar hij zal wel tussen de vijftig en de honderd ton....

· SUP Nou kijk, ik weet niet, ik neem aan dat de prijs van de kerosine in Israël duurder is als

op Schiphol..

· VL Mja...

· SUP .. dus dan zal hij wel afgetankt hebben. En als hij vol is dan zit daar eh, dan zit daar

140 ton in 190 duizend liter..

· VL Ja, ja

· SUP Het was een.. was een full-freighter trouwens..

· VL Ja

· SUP 747 F.... F met twee vliegers en een BWK en een pas.. vrouwelijke passagier, want

die hoorden we ook nog op de ku... voice..

· VL Ja

· SUP En dan kreeg ik net de politie, die dacht dat er nog meer mensen aan boord zaten.

Maar ja goed, ik heb EL AL gezegd: hoe kan dat nou? en die blaimde AG, en AG zei:

ja, als ze het niet vertellen, maar dat is eigenlijk van.. van tertiair belang om daarover

te praten, nu..

· VL Ja

· SUP .. nu.

· VL Jazeker

· SUP En over die cargo daar moeten we niks over zeggen uiteraard, want dat is.. dat is

helemaal vreemd

· VL [.. wordt een onderzoek ...*1]

· SUP Nou ja, dat is allemaal ICAO natuurlijk, dus eh... maar goed

· VL Hebben zij tijdens die hele korte vlucht nog andere problemen gemeld dan die brand,

of niet?

· SUP Nee

· VL [... hebben ze helemaal niets...*1]

· SUP Nee, hij... zal wel vol gezeten hebben. Hij zat eh.. zeg maar: iets voor Nijkerk... door

de 65, dus een normaal klimpatroon van 01..

____________________________________________________________________________________

· VL Ja

· SUP .. en toen is 'ie inderdaad gaan, uit eigen beweging gaan zakken, maar hij heeft toch

vrij lang op 5000 voet gevlogen, maar dat is natuurlijk ook wel logisch..

· VL Ja

· SUP .. want ja, voordat je dat kreng onder controle krijgt, en.. nou...

· VL De beslissing om terug te keren was van hem? Was van de captain?

· SUP Nee, hij is gewoon rechtsom gedraaid

· VL Ja

· SUP Hij heeft alleen nog 'MAYDAY' gebruld, maar toen was hij al in een rechter bocht.

Nee, het was full full panic..

· VL Ja

· SUP .. Ja, of panic, panic, panic. Maar, ja, nee, het was niet: mag ik rechtsaf, want Stuart

heeft het heel goed gedaan. D'r vloog nog een KLM-kist achter hem, die zat ook

outbound, die zat wel iets hoger, maar die hebben we meteen een schop naar links

gegeven..

· VL Ja

· SUP .. om toch maar weg te gaan..

· VL Ja

· SUP Nou, dat heeft 'ie heel goed gedaan, maar ja....

· VL Ja, goed, weet ik voldoende

· SUP Jij hebt genoeg

· VL Dag

· SUP Dag

*1 is niet of slecht verstaanbaar.

____________________________________________________________________________________

Hoewel Polman binnenshuis meer dan eens praat over de zijns inziens vreemde beslissing van gezagvoerder Fuks om naar baan 27 te willen, noemt hij deze tegenover Knook - de buitenwereld - 'best begrijpelijk'. Polman mag dan wel weten dat Fuks hoogstwaarschijnlijk om veiligheidsredenen voor baan 27 koos, maar de Nederlandse burger mag dat niet weten.