Gijs Zandbergen

Hoogwaardigheidsbekleders zeggen verbijsterd te zijn over de onthullingen die worden gedaan tijdens de verhoren van de enquêtecommissie naar de Bijlmerramp. Zij zeggen van niets te hebben geweten. Zijn de mensen naar wie gewoonlijk geen memoranda worden gestuurd, ook zo verbijsterd?

Lenie Wulffaart uit Nieuwerkerk aan de IJssel: 'Ik had ten tijde van de ramp een neefje in de Bijlmer wonen, dus ik volgde het met extra aandacht. Toen waren er al dingen die ik niet vertrouwde. Terecht, blijkt nu. Er is hier een tijdje geleden een sporthal afgebrand. Daarbij was asbest vrijgekomen, maar volgens de brandweer bestond er geen gevaar voor de volksgezondheid. Dat geloof ik niet meer. De autoriteiten hebben een grote mond over drugsgebruik, over Marokkaanse jongeren, over verloedering, maar ze verloederen zelf het hardst.'

R. Simonis van de Werkgroep vliegverkeer Bijlmermeer: 'Ik ben niet zozeer verbijsterd als wel verontwaardigd. Ik zag net dat het rapport over het achterstallig onderhoud van de Boeing 25 pagina's dik is, terwijl de chefpiloot voor het vertrek niet meer dan een walk around check heeft gedaan. Vannacht heb ik een paar keer wakker gelegen. Natuurlijk omdat de zaak weer is opgerakeld, maar nog meer omdat Nederlandse ambtenaren doelbewust en doodleuk dingen hebben verzwegen. Ook tegen hun superieuren, zeggen ze. Die geef ik vooralsnog het voordeel van de twijfel, maar het is wel zo prettig dat het verder wordt uitgezocht.'

Pierre Heijboer, oud-journalist van de Volkskrant: 'Ik word platgebeld door journalisten die met de Bijlmerzaak beginnen en die iemand zoeken die hen kan bijpraten. Ze zoeken iemand die het dossier in zijn kop heeft, zoals ze zeggen. Dat heb ik: het hele dossier en ik voel me een stuk prettiger dan een paar maanden geleden. Dat komt omdat ik altijd gelijk heb gehad en het nu steeds meer krijg. Of ik het triest vind dat ik nu in deze rubriek sta, terwijl ik vroeger niet al mijn verhalen over de Bijlmerramp in de krant kwijt kon? Wat zal ik daarop antwoorden? Laat ik zeggen dat ik er zo mijn gedachten over heb. In elk geval vind ik het een blunder dat er geen commentaar in de krant stond.'

Mohamed Iqbal, slachtoffer: 'Ik woonde in de Bijlmer tegenover de rampplaats. Ik heb alles zien gebeuren en ben onmiddellijk gaan helpen. De officiële hulpverleners kwamen pas na een half uur. Nu heb ik pijn aan mijn botten en aan mijn longen, maar ik word uitgemaakt voor leugenaar, omdat ik niet binnen een straal van tweehonderd meter van de ramp woonde. Ach mijnheer, ik ben zo verdrietig. De enquête versta ik niet, omdat ik slecht Nederlands spreek. Een vriend vertelt me erover. Ik moet veel huilen. Kunt u die mensen niet vragen of ze mij willen helpen?'

Karin de Jong, telefoniste bij Schiphol: 'Op de ochtend van 4 oktober 1992 werd een collega van me gebeld door ene mevrouw Blok of zoiets. Die mevrouw voorspelde een ramp met een blauw-wit toestel als gevolg van een fout in het hydraulisch systeem. Mijn collega heeft die informatie toen doorgegeven aan de marechaussee. Wat die ermee gedaan hebben weet ik niet.'

Geert Pielage van de marechaussee op Schiphol: 'Niets, vermoed ik. De marechaussee heeft namelijk pas in 1994 de politie- en veiligheistaken op Schiphol erbij gekregen. Tot die tijd, dus ook in 1992, deden we alleen de grensbewaking. Ik vrees dat de voorspelling van de betreffende paragnoste nooit bij ons terecht is gekomen, laat staan dat die ergens op papier is gezet.'

Karin de Jong: 's Middags belde die vrouw weer op, kennelijk omdat ze niet was teruggebeld. Dit keer kreeg ik haar aan de lijn. Ze vertelde hetzelfde verhaal. Er was ene mijnheer Wandering ofzo bij betrokken en het zou om 18.35 uur gebeuren. Het is al lang geleden, dus precies weet ik het niet meer, maar ik weet nog dat ik het vluchtschema heb nagekeken. Op die tijd stond er geen vlucht gepland. Later bleek de El Al-vlucht te zijn vertraagd en Gijs Wanders heeft het Journaal van die dag gepresenteerd. Ik heb over de telefoontjes van die mevrouw niets meer gehoord, maar ben het altijd vreemd blijven vinden. Later heb ik ook nooit meer een dergelijk telefoontje gekregen. Vreemd en toevallig vond ik het ook dat die collega pas nieuw was en samenwoonde met iemand die bij El Al Cargo werkte. Wat moet je daar nou van denken? Misschien is er nog iets van terug te vinden, want er is destijds aantekening van gemaakt in het dagrapport.'

Judith Woltjer, telefoniste bij Schiphol: 'Ik zal het even navragen. Het geval is hier inderdaad bekend, maar de dagrapporten worden zo lang niet bewaard. Verder kan en mag ik er niets over zeggen. Dat moet de afdeling Corporate Communications doen.'

Mariona van der Goot van Corporate Communications: 'De dagrapporten worden een jaar bewaard. Er valt dus niets meer over te zeggen.'

Het bovenstaande artikel is een fraai voorbeeld van de wijze waarop zogeheten 'voorlichters' voorlichten. Geert Pielage van de marechaussee 'vermoedt iets'. Als hij even in de archieven was gedoken had hij méér geweten. Maar hij wíl niet meer weten, anders zou hij dat aan de vragende journalist moeten vertellen. Hij gebruikt bovendien de goedkope truc om te zeggen dat er in 1992 van 'de marechaussee' als politie-autoriteit nog geen sprake was op Schiphol. Dus waar práát mevrouw De Jong over!

Ja, die politie-autoriteit heette indertijd anders. Maar wat De Jong vertelt is wel degelijk gebeurd. Maar niet volgens 'voorlichter' Pielage. Les voor de media: wil je iets weten over de marechaussee op Schiphol, bel dan vooral niet met 'voorlichter' Pielage.

'Voorlichtster' Mariona van der Goot van Schiphol maakt dezelfde toer: er is niets bewaard - klaar. Even navragen bij de dames van 'Inlichtingen' die het zelf allemaal gehoord hebben? Nee hoor.

Twee zogenaamde voorlichters - twee verzwijgers.